آیا درمان اختلالات شخصیت، با رسیدن به خودآگاهی، امکان پذیر است؟!

در این مقاله  ابتدا به تعریف خودآگاهی و اختلال شخصیت می پردازیم، سپس تاثیر خودآگاهی بر درمان اختلالات شخصیتی را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

خودآگاهی چیست؟

آیا به دنبال یک زندگی شادتر هستید؟! می خواهید نفوذ بیشتری داشته باشید، تصمیم گیرنده بهتری باشید و رهبر موثرتری باشید؟ پس مهارت خودآگاهی، مهمترین بخشی است که باید در آن رشد کنید. این چیزی است که شما را در مسیر هدف خود نگه می دارد تا بهترین نسخه از خود و بهترین رهبر باشید. اگرچه بیشتر مردم بر این باورند که خودآگاه هستند، اما خودآگاهی واقعی یک ویژگی نادر است. خودآگاهی، عبارت است از: توانایی تمرکز بر خود و اینکه چگونه اعمال، افکار یا احساسات شما مطابق با استانداردهای درونی شما هستند یا نه. همچنین این توانایی را داشته باشید که رفتار خود را با ارزش های منحصر به خودتان هماهنگ کنید و به درستی دریابید که دیگران شما را چگونه درک می کنند.

خودآگاهی یکی از مهارت های زندگی برای شاد زیستن است.

به گفته دانیل گلمن: "خودآگاهی، راز هوش هیجانی است". این توانایی برای شناسایی افکار و احساسات ما در هر لحظه، راز شناخت بهتر خود، احساس خوب نسبت به خود، و سازماندهی احساسات، افکار و اعمال ما است.

به زبان ساده، کسانی که خودآگاهی بالایی دارند می توانند اعمال، احساسات و افکار خود را به طور عینی تفسیر کنند. این یک مهارت نادر است، زیرا بسیاری از ما به تفسیرهای هیجان محور از شرایط خود می پردازیم. توسعه خودآگاهی مهم است زیرا به شما اجازه می دهد رشد و اثربخشی خود را ارزیابی کنید و در صورت لزوم مسیر خود را تغییر دهید.

آشنایی با انواع خودآگاهی

دو نوع متمایز از خودآگاهی وجود دارد که  به طور مفصل در زیر به  معرفی آن ها می پردازیم:

• خود آگاهی عمومی
• خود آگاهی خصوصی

خودآگاهی عمومی: آگاهی از اینکه چگونه می توانیم در مقابل دیگران ظاهر شویم. به دلیل داشتن این آگاهی، ما بیشتر به هنجارهای اجتماعی پایبند هستیم و به روش هایی رفتار می کنیم که از نظر اجتماعی قابل قبول هستند.

در حالی که این نوع آگاهی فوایدی دارد، خطر انحراف به خودآگاهی نیز وجود دارد. کسانی که به ویژه در این ویژگی قوی هستند ممکن است زمان زیادی را به نگرانی در مورد تصور دیگران راجع به خود، صرف کنند.

خودآگاهی خصوصی: توانایی توجه و تأمل در مورد وضعیت درونی خود. کسانی که خودآگاهی خصوصی دارند درون نگر هستند و با کنجکاوی به احساسات و واکنش های خود توجه می کنند.

به عنوان مثال، ممکن است متوجه شوید که در حال آماده شدن برای یک جلسه مهم هستید. توجه به احساسات فیزیکی و نسبت دادن صحیح آنها به اضطراب شما در مورد جلسه، نمونه ای از خودآگاهی خصوصی خواهد بود.

اختلالات شخصیتی

اختلال شخصیت نوعی اختلال روانی است که در آن ممکن است شما، یک الگوی ناسالم، غیر منعطف و ناسازگار از تفکر، عملکرد و رفتار را داشته باشید. فرد مبتلا به اختلال شخصیت در درک و ارتباط با موقعیت ها و افراد مشکل دارد. بیماری Personality Disorder (اختلال شخصیت)، نوع خاصی از بیماری‌هاست که افراد زیادی در دنیا درگیر آن هستند اما با توجه به نداشتن علائم غیرطبیعی، بسیاری از مبتلایان از بیماری خود مطلع نمی‌شوند. جمع گریزی، خودپسندی، عدم توانایی ارتباط با دیگران و وابستگی شدید، اصلی ترین علائم این بیماری هستند.

این اختلال، باعث پیدایش موانع و محدودیت های قابل توجهی در روابط، فعالیت های اجتماعی، کار و مدرسه می شود. در برخی موارد، ممکن است متوجه نشوید که دچار اختلال شخصیت هستید، زیرا طرز تفکر و رفتار شما، برای خودتان کاملاً طبیعی به نظر می رسد. حتی ممکن است دیگران را مقصر دانسته و به خاطر چالش هایی که با آن روبرو هستید، آن ها را سرزنش کنید. پیشنهاد می کنیم برای آگاهی بیشتر از نحوه ی پیدایش اختلالا شخصیت و شناخت روش های درمان انواع اختلال شخصیت به آدرس (https://therapia.institute/personality-disorders/) مراجعه کنید.

انواع اختلال اشخصیت

اختلالات شخصیت معمولاً در سال های نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می شود. انواع مختلفی از اختلالات شخصیت وجود دارد که در ادامه بیان می کنیم:

اختلالات شخصیتی خوشه A

اختلالات شخصیت خوشه A با تفکر یا رفتار عجیب و غریب و غیرعادی مشخص می شود. آنها شامل اختلال شخصیت زیر هستند:

• اختلال شخصیت پارانوئید
• اختلال شخصیت اسکیزوئید
• اختلال شخصیت اسکیزوتایپی

اختلالات شخصیتی خوشه B

اختلالات شخصیت خوشه B با تفکر یا رفتار نمایشی، بیش از حد احساسی یا غیرقابل پیش بینی مشخص می شود. آنها شامل اختلال شخصیت های زیر هستند:

• ضد اجتماعی
•  اختلال شخصیت مرزی
•  اختلال شخصیت هیستریونیک
• اختلال شخصیت خودشیفته

ریشه ها و علل پیدایش اختلالات شخصیت

همان طور که شخصیت یک فرد تحت تاثیر وراثت و محیط اطراف شکل می گیرد، خطر ابتلا به اختلال شخصیت نیز تحت تاثیر همین موارد است. خطر ابتلا به اختلال شخصیت اساساً تحت تأثیر ژنتیک است.

البته  تحقیقات اثبات می‌ کند که تجارب نامطلوب در دوران کودکی، مانند سوء استفاده، جدایی والدین، فرهنگ و ... در ابتلای افراد نقش پررنگی دارد.

تاثیر خودآگاهی بر درمان اختلالات شخصیت

خودآگاهی، یکی از ویژگی های اصلی سلامت روان است و ممکن است مشخصه ی مهمی در فرآیندهای درمانی باشد که وجود آن، منجر به نتیجه خوبی شود. مراجعان مبتلا به اختلالات شخصیتی (PDs)، اغلب در توانایی خود برای دسترسی و پذیرش تجربیات عاطفی، یا انعکاس احساسات و استفاده از آن در راه‌های سازگارانه، ناتوان هستند و این اشخاص فاقد بینش کافی در مورد مشکل خود هستند. این فقدان خودآگاهی، روند درمان اختلات شخصیتی را کند می کند.

اختلالات شخصیت  نقطه مقابل خودآگاهی فردی است. بیمار معمولا در طول عمر خود با این الگوهای رفتاری غلط زندگی کرده است به همین دلیل است که، تغییر آن بسیار سخت است و نیاز به خودآگاهی فرد نسبت به این الگوها دارد و اینکه بخواهد آنرا تغییر دهد. این الگوی پایدار معمولاً از ابتدای نوجوانی بروز می یابد و در اوایل نوجوانی کم کم تثبیت می شود.

هر شخصی که دارای این نوع اختلالات شخصیتی است، نیازمند آگاهی فردی یا خودآگاهی داشتن به وجود اختلال است. در برخی موارد، نداشتن خود آگاهی، درمان این افراد را برای مشاورین و درمانگران این حوزه دشوار و غیر ممکن می سازد.

نظر روانشناسان در این خصوص:

روانشناسان متخصص در این زمینه معتقدند، چیزی که باعث واکنش ما انسان ها به اتفاقات پیرامون خود می شود، صرفاً خود اتفاق نیست، بلکه تعبیر و تفسیری است که ما نسبت به آن اتفاق داریم. مطمئناً، این تحلیل ما بستگی به شناختی است که ما از خود داریم. بیایید با یک مثال ساده، این موضوع را بیشتر بررسی کنیم: مثلا فرض کنید که یک کارمند در جریان تعدیل نیرو، کار خود را از دست می دهد. از دست دادن حرفه و منبع درآمد طبیعتا اتفاق ناراحت کننده و نگران کننده ای است، اما این شخص افکار متنوعی می تواند داشته باشد. مثلاً اگر فکر کند که من تجربیات و توانمندی های زیادی دارم و می توانم  درخواست به اکثر  شرکت ها و سازمان ها بدهم واکنش هیجانی و جالبی که به این ماجرا نشان می دهد قابل کنترل تر از حالتی است که با خود فکر کند من دیگر هیچ شانسی برای موفقیت ندارم و برای همیشه بیکار می مانم. مسلماً در این روش دوم، اضطراب بیشتری را تجربه می کند.

جمع بندی

طبق تحقیقات انجام شده برای تسریع در در درمان اختلالات شخصیتی، رسیدن به خودآگاهی فردی یک عنصر کمک کننده و حیاتی می باشد. بدین معنی که، در صورتی که بیمار بتواند به این شناخت فردی برسد میتواند ۳۰ تا ۶۰ درصد در درمان اختلالات شخصیتی گام های موثرتری بردارد. برای رسیدن به این هدف باید ازمشاورین و درمانگران این حوزه روانشناختی کمک بگیرید تا سریعتر به درمان اختلات و مشکلات روانی بپردازید.

از طریق آدرس های زیر، میتوانید با مشاورین و روانشناسان متخصص ما در کلینیک تراپیا، در ارتباط باشید:

آدرس وبسایت کلینیک تراپیا:  https://therapia.institute

ایمیل: info@therapia.institute

شماره تماس:۲۲۸۶۶-۰۲۱

آدرس کلینیک: تهران- گاندی جنوبی-پلاک ۱۷- کدپستی: ۱۵۱۷۸۴۴۱۱۵