به گزارش همشهری آنلاین به نقل از گاردین پروفسور دیوید جولیوس، فیزیولوژیست در دانشگاه کالیفرنیا در سان فرانسیسکو و پروفسور آردم پاتاپوتیان، متخصص علوم اعصاب در موسسه پژوهشی اسکریپس در لایولا در کالیفرنیا به خاطر کشف حسگرهایی در پوست که گرما، سرما و لمس را شناسایی میکند و برای بقا ضروری هستند، برنده جایزه نوبل پزشکی شدند. کار این دانشمندان راه برای طیفی از درمانهای پزشکی جدید برای عوارضی مانند درد مزمن گشود.
جایزه نوبل پزشکی که برندگانش روز دوشنبه بوسیله مجمع نوبل در انستیتوی کارولینسکا در استکهلم سوئد اعلام شدند، ارزشی معادل ۱۰ میلیون کورون سوئد (۱.۱ میلیون دلار آمریکا) دارد و به طور یکسان میان برندگان تقسیم خواهد شد.
پروفسور عبدل ال منیرا، متخصص علوم اعصاب در انستیتو کارولینسکا و عضو کمیته نوبل گفت ما بدون وجود این گیرندهها حسی از جهان بیرون داشته باشیم و مثلا دستمان را از آتش عقب بکشیم یا حتی در وضعیت قائم بایستیم. به گفته او، کشف این دانشمندان دیدگاه ما را از چگونگی حس جهان اطراف تغییر داد.
این دانشمندان کارشان در این زمینه را در دهه ۱۹۹۰ آغاز کردند تا دریابند پیامهای عصبی مربوط به این محرکهای حسی چگونه در پوست ایجاد میشوند تا فرد بتواند دما و فشار را درک کند.
جولیوس، یکی از برندگان جایزه نوبل امسال، به کاپسائیسین، ترکیبی که باعث تند و سوزنده شدن فلفل میشود، روی آورد تا حسگرهایی را در پایانههای عصبی در پوست شناسایی کند که به حرارت پاسخ میدهد. پاتاپوتیان، برنده دیگر سلولهای حساس به فشار را بررسی کرد و گیرندههای دیگری را یافت که به لمس و فشار آمدن پاسخ میدهد.
جولیوس و همکارانش بعدها مجموعهای از زنجیرههای DNA مربوط به ژنها در سلولهای عصبی حسی ایجاد کردند. آنها سپس با تلاشی خستگیناپذیر این ژنها را یک به یک به سلولهایی که طور طبیعی به کاپسایسین پاسخ نمیدادند، افزودند و نهایتا ژن منفردی را کشف کردند باعث میشود این سلولهای به این ترکیب سوزنده پاسخ دهد. این ژن به سلولها امکان میدهد پروتئینی به نام TRPV1 بسازند که معلوم شد مسئول پاسخ به حرارت دردناک هم هست.
جولیوس و پاتاپوتیان به طور مستقل از هم کارشان را با استفاده از ترکیب «منتول» ادامه دادند و توانستند گیرندهای به نام TRPM8، مسئول حس سرما و مجموعهای از گیرندههای دیگر مسئول حس طیف دماهای متفاوت را کشف کنند.
پاتاپوتیان و همکارانش پس از این موفقیت به بررسی این موضوع پرداختند که سلولهای چگونه به لمس شدن پاسخ میدهند. آنها بررسی پردامنه آنها درباره ۷۲ زن نهایتا به یافتن ژنی منتهی شد که هنگام لمس شدن سلول با یک میکروپیپت با ایجاد یک سیگنال الکتریکی ضعیف باعث پاسخدهی آن میشود.
این ژن دستورات ساخت گیرندهای را در خود دارد که این دانشمندان آن را Pieozo1 (بر اساس کلمه یونانی به معنای فشار) نامیدند. آنان به زودی گیرنده حساس به فشار دیگری را به نام Piezo2 را یافتند که نقش مهمی در حس وضعیت بدن یا حرکت یا به عبارت دیگر «حس عمقی» (proprioception) دارد.
نظر شما