به گزارش خبرنگار همشهری آنلاین، روزی روزگاری پادشاهی بود که سه پسر داشت، آسیابان فقیری بود که نمی‌توانست برای زن و فرزندش غذا فراهم کند، مرد ماهیگیری بود که به جای ماهی یک بطری از رودخانه گرفت که در آن غولی سالیان سال زندانی بود و... . اغلب ما در دوران کودکی با داستان‌های پریان آشنا شده‌ایم. کمتر کسی است که از سیندرلا، شنل قرمزی، سفیدبرفی و هفت کوتوله و هانسل و گرتل چیزی به گوشش نرسیده باشد. لوئیس کارول، نویسنده آلیس در سرزمین عحایب، قصه‌های پریان را هدیه عشق برای کودکان می‌داند و برونو بتلهایم، یکی از روانکاوان برجسته کودک، معتقد بود که تصویرسازی‌های قصه‌های پریان، مستقیما با ناخودآگاه کودک ارتباط برقرار می‌کند و راهی هستند برای برقراری ارتباط میان جهان درون و جهان بیرون.
یاکوب و ویلهم گریم، برادران پژوهشگر آلمانی که در قرن ۱۸ و ۱۹ میلادی می‌زیستند، از مشهورترین کسانی هستند که به جمع‌آوری افسانه‌های فولکور پرداختند و مجموعه‌ای از داستان‌های پریان گردآوری کردند. فیلیپ پولمن، نویسنده بریتانیایی هم در کتابی با عنوان «داستان‌های گریم برای پیر و جوان» مجموعه‌ای از داستان‌های پریان را بازنویسی کرده و در انتهای هر داستان یادداشتی درباره‌اش نوشته است.
پولمن در مقدمه کتاب، به ویژگی‌های مشترک داستان‌های پریان اشاره کرده و اندکی به آن‌ها پرداخته است. ویژگی‌هایی چون حضور شخصیت‌های مرسوم و همیشگی، چالاکی، تخیل و توصیف به اندازه و لحن پاکیزه. او البته اشاره دارد که قصه‌های پریان یک نص نیست و هر نقل‌کننده داستانی می‌تواند چیزی به آن اضافه و از آن کم کند.
به گفته پولمن، در قصه‌های پریان روانشناسی در کار نیست. شخصیت‌ها زندگی درونی اندکی دارند و انگیزه‌هایشان آشکار و واضح است. اگر آدمی خوب است خوب و اگر بد است بد است؛ به همین سادگی. هیجانات و اسرار آگاهی انسان، نجوای خاطرات، اشاره به افسوسی نه چندان مفهوم، شک یا طلب که به کرات موضوع رمان‌های امروزی هستند، به کلی در داستان‌های پریان غایبند و می‌توان گفت که شخصیت‌های داستان‌های پریاندر واقع آگاه نیستند.
- داستانی تازه از نیروی اهریمنیِ او بعد از سال‌ها | لایرا و اهریمنش بزرگ می‌شوند
- «نیروی اهریمنی‌اش» و ماجراجویی در جهان‌های موازی | در جهان پولمن غوطه‌ور شوید
او همین‌طور چابکی در قصه‌های پریان را یک حسن می‌داند و معتقد است قصه خوب با سرعتی شگفت‌انگیز از یک واقعه به دیگری می‌رود. تنها آن‌قدر مکث می‌کند که به قدر نیاز بگوید نه بیشتر. پولمن ۵۰ داستانی را که معتقد است گل سرسبد داستان‌های ضبط شده توسط برادران گریم بوده‌اند یک‌جا جمع کرده و آرزو کرده است که همه ما، چه قصه‌گو و چه شنونده مثل قصه‌های پریان، به خوبی و خوشی تا آخر عمر زندگی کنیم.
این پنجاه قصه، با روایت غوک‌شاه یا هاینریخ آهنین، موش و گربه و کلبه‌شان، پسر رفت تا لرز را پیدا کند و یوهانس باوفا آغاز می‌شود و با روایت‌های مهتاب، دختر غازچران سر چشمه و پری آبگیر به آخر می‌رسد. او در آخر هر داستان، روایت‌های مشابه را معرفی می‌کند و پایانی دیگر بر داستان را که از روای دیگری نقل شده، اضافه می‌کند.
این داستان‌ها هم برای کودکان و هم بزرگسالان، لذت و خوشی و آرامش ذهن به همراه دارد. این کتاب، با ترجمه سمیه گنجی به تازگی توسط انتشارات پریان منتشر شده است.
نظر شما