اینجا یک گروه شال‌های رنگی سر کرده‌اند، یک گروه لباس‌هایی دارند که رویشان گل و خانه و درخت نقاشی شده است و من در این سالن، پشت صحنه یک اتفاق مهم ایستاده‌ام.
اینجا همه کودک و نوجوانند و همه آواز‌خوان.
* انگار دو روز از آخرین روزهای فروردین یکی شده‌اند و نوجوان‌ها را به خود خوانده‌اند و آنجا، در سالنی که آن انتهاست، هیات داوران نشسته‌اند تا به بهترین سرودها نمره بدهند.
اینجا کجاست؟ یک جشنواره؟ آن تابلوها که یک هفته قبل در سطح شهر تهران به بیلبوردها بود چه بود؟ رویشان عکس زمین بود و محیط زیست. رویشان نوشته بود «اولین جشنواره سرودهای زیست محیطی کشور، ویژه کودکان و نوجوانان.»
* همه چیز از چند سال قبل شروع شد.
سران کشورهای جهان در یک جلسه اعلام کردند که دولت‌ها موظفند در فعالیت‌های مربوط به توسعه پایدار و بهبود محیط‌زیست منافع کودکان را در نظر بگیرند و بقا، حفاظت محیط و رشد کودکان را تضمین کنند.
حالا« محمدهادی حیدرزاده» مشاور شهردار تهران در امور محیط زیست چه می‌گوید؟
«کودکان و نوجوانان نه تنها در تصمیم‌سازی‌های کلان کشورها نقش مهمی دارند، بلکه توجه خاص مردم به فرزندان خود و یا به تعبیر دیگر فضای فرزند‌سالاری موجود در جوامع امروزی، بهترین موقعیت برای فرهنگ‌سازی و اصلاح رفتارهای اجتماعی در ابعاد گوناگون
به شمار می‌آید.»
اینجا کجاست؟
جشنواره سرود.
* مرکز آموزش‌های اجتماعی شهرداری منطقه 9، ساختمان زیبایی است. یک سالن اصلی دارد و یک سالن کوچک که پشت صحنه است. می‌روم پشت صحنه.
غزاله استاد‌مرادی، بهاره هنرمند، آیدا شیری، زهرا منتهایی، آذین عسگری و خیلی های دیگر، که همگی شال های رنگی سر کرده اند، اینجا هستند؛ آمده‌اند برای سرودخواندن، کلی تمرین کرده‌اند.
امروز روز دخترهاست. فردا قرار است پسرها بیایند. محمدهادی حیدرزاده می‌گوید: «همه‌چیز طی 2 ماه اتفاق افتاده، فراخوان داده‌اند، کارها را گزینش کرده‌اند و حالا در این دو روز 35 گروه از مناطق مختلف تهران برای مسابقه نهایی آمده‌اند.»
می‌پرسم: هدف از برگزاری این مسابقه چه بوده؟
می‌گوید: «تفاهم‌نامه‌ای بین شهرداری و آموزش و پرورش امضا شده. ما با توجه به تجربه کشورهای توسعه‌یافته، فهمیده‌ایم که آموزش در قالب فرهنگ و هنر بسیار تأثیرگذار است، پس تصمیم گرفته‌ایم در قالب سرود، تئاتر و... مسایل زیست‌محیطی را به جامعه آموزش بدهیم و متوجه شدیم که آموزش به کودکان و نوجوانان بسیار تأثیرگذارتر از آموزش به بزرگ‌ترهاست.»
می‌گویم: برای آموزش نگه‌داری از محیط زیست برنامه‌ای هم داشته‌اید؟
می‌گوید: بله، طرح همیاری محیط زیست در مدرسه ها برای دانش‌آموزان و طرح معلمان سبز. ما حتی به معلم ها درباره زباله و ترافیک آموزش داده‌ایم و قرار است از آنها هم امتحان بگیریم.
* با بچه‌های مدرسه حضرت زینب س که وارد بحث می‌شوم کلی حرف دارند، بیشتر از اینکه این مسابقه‌ها را مسابقه سرودخوانی بدانند، به جنبه محیط‌زیستی آن توجه دارند. حتی خانم «ماندنی» که مدیر مدرسه شهید آوینی است، می‌گوید: «این جشنواره خیلی خوب است، چون توانسته است به طور غیرمستقیم به آشنایی دانش آموزان در داشتن شهر سالم و محیط زیست کمک کند.»
او می‌گوید خوشحال است که این طرح‌ها در مدرسه‌ها اجرا می‌شود، چون باید این چیزها را به کوچک‌ترها یاد داد، نه به بزرگ‌ترها.
آقای حیدرزاده می‌گوید: «آنقدر استقبال خوب بوده که قرار است دور دوم آن در دهه فجر اجرا شود.»
* سرودخواندن عادت شده، سرودها عادی شده‌اند، به‌نظر من باید سرودی بسازیم که واقعاً همه را متحول کند.
- فرهنگ استفاده درست از محیط‌زیست جا نیفتاده. ما باید عاقبت نابودی محیط زیست را به همه بگوییم.
- کسانی را که روی زمین آشغال می‌ریزند باید جریمه کرد.
- بعضی‌ها راحتی را به داشتن شهر تمیز ترجیح می‌دهند.
- من خودم هیچ وقت روی زمین آشغال نمی ریزم. اما دختر خاله ام چرا!
- ولی دختر خاله من کارشناس محیط زیست است نمی توانیم جلوی او تکان بخوریم.
اینها را نوجوان‌ها می‌گویند وقتی درباره محیط‌زیست و درباره سرودخوانی از آنها
می پرسم. می پرسم در باره کسانی که نمی‌دانند چه‌طور با محیط‌زیست رفتار کنند، چه نظری دارید؟ و آنها می دانند که ممکن است تا چند سال دیگر زمین نابود شود.
* از یونیسف آمده‌اند، از وزارت آموزش و پرورش، از شهرداری تهران.
اینجا، اولین جشنواره سرودهای زیست‌محیطی است.
نام سرودها چیست؟
تولد کاغذ، نظافت شهری، هوای پاک، رفتگر شهر، انسان و طبیعت، شهر آرزوها.
- جایزه هم می‌دهند؟
* 5 گروه برنده می‌شوند.
- اختتامیه چه زمانی است؟
* فردا.
وقتی این گزارش را می‌نویسم هنوز برندگان معلوم نیستند.اما اینها که مهم نیست، مهم این است که این روزها انگار خیلی‌ها دارند به نوجوان‌ها توجه می‌کنند.به اینکه آنقدر بزرگند که می‌توانند زمین را نجات دهند، انگار دیگر همه می دانند تحول های بزرگ از جمع های کوچک و حتی کم سن وسال تر شروع می شود..
اینجا پر از صداهای شاد است که گه‌گاه غمگین می‌شوند؛ زمانی که از دود و زباله گفته می‌شود. اینجا اولین جشنواره سرودهای زیست‌محیطی است.
* پیوست:
این جشنواره دو بخش جنبی هم داشت.
دم در ورودی مجله‌ای می‌‌دادند که تمام شعرهایی را که قرار بود اجرا شوند در آن نوشته بودند تا به‌عنوان یادگاری برای همه بماند...
بخش دوم هم نمایشگاه کاردستی بود که بیشتر آنها با وسایل بازیافتی ساخته شده بودند. یکی از شیشه نوشابه استفاده کرده بود و دیگری از چوب بستنی. همه نوجوان‌ها از وسایل دورانداختنی چیزهای جالبی ساخته بودند.
