در حالی که فروش اوراق مشارکت برای بازسازی بافت‌های فرسوده سه سال است که از سوی نمایندگان مجلس به تصویب می‌رسد، به همان ترتیب سه سال هم هست که پرونده این طرح برای تهران مختومه است.
بنابر گفته مسئولان شهرداری تهران انتشار این اوراق گرچه مورد تصویب مجلس و شورای شهر قرار دارد اما شهرداری تهران پس از طرح نواب، هیچ رقمی از فروش اوراق مشارکت دریافت نکرده است.
این در حالی است که مجوز انتشار فروش 300 میلیارد تومان اوراق مشارکت در سال 86 شهرداری تهران مورد تصویب شورا و مورد تایید وزارت کشور قرار گرفته بود. البته مصوبه شورای شهر فروش 4000 میلیارد تومان اوراق مشارکت بود که وزارت کشور تنها با 300 میلیارد تومان آن موافقت کرد.
با اینکه شهرداری 22 آبان 86 ضمانت کتبی بازپرداخت اصل و سودهای متعلقه به این تسهیلات در سررسید مقرر را نیز به وزارت کشور ارسال کرده، مصوبه دولت هنوز برای اجرا به شهرداری ابلاغ نشده است.
علیرضا عندلیب، مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران با تاکید بر اینکه طی سال 85 و 86 هیچ اوراق مشارکتی در شهر تهران به فروش نرسیده است، گفت:حتی وزارت کشور با وجود آنکه 300 میلیارد تومان اوراق مشارکت را مورد تایید قرار داده، هم چنان حاضر به ابلاغ آن به شهرداری تهران نیست.
وی یادآوری کرد که در بحث نوسازی بافت‌های فرسوده تا به حال اوراق مشارکت موضوعیت نداشته، تنها یک بار در طرح نواب طی سال‌های 72و 73 انجام شد و از آن تاریخ تا اسفند 85 مطرح نشده بود. البته این مصوبه نیز هنوز عملیاتی نشده است.
عندلیب افزود: سیکل اداری فروش اوراق مشارکت بسیار طولانی و نالازم است. آخرین مورد چند ماه پیش بود که زمان زیادی صرف شد تا مصوبه از یک بخش دولتی به بخش دیگری ابلاغ شود، اما در انتها گفتند که اصلا لازم نبوده این کار انجام شود.
مدیرعامل سازمان نوسازی با تاکید بر تاثیر منفی این سیکل طولانی اداری بر نوسازی بافت‌های فرسوده گفت: اگر هر کدام از مراحل مجوز انتشار اوراق مشارکت، پیداکردن بانک عامل یا محل دریافت فاینانس به مشکل برخورد کند، روی نوسازی بافت‌های فرسوده تاثیر منفی می‌گذارد.
وی یادآوری کرد که سال 87، یک سوم سهم منابعی که قرار است برای نوسازی بافت‌های فرسوده هزینه شود باید از محل فروش اوراق مشارکت تامین شود و اگر این کار عملی نشود به همان میزان کار با کندی پیش می‌رود.
عندلیب به لزوم تزریق منبع برای بافت فرسوده تاکید کرد و گفت: فروش اوراق مشارکت یکی از منابع مالی این طرح است حتی اگر به میزانی که مورد تصویب قرار گرفته نیز به شهر تزریق شود مشکل کاملا حل نمی‌شود.
وی افزود: نوسازی بافت‌های فرسوده به منابع مختلفی نیاز دارد. سال گذشته رقمی معادل 300 میلیارد تومان با مشارکت بخش خصوصی وارد طرح نوسازی بافت فرسوده شد که اگر رقم مورد تصویب شورا و تایید وزارت کشور (300 میلیارد تومان) نیز وارد کار می‌شد، مطمئنا سرعت نوسازی دو برابر می‌شد.
اصرار بیهوده مجلس
این در حالی است که پیش از این نمایندگان مجلس برای افزایش مشارکت مردم در اجرای طرح نوسازی بافت‌های فرسوده شهری به ویژه در کلانشهرهایی مانند تهران اجازه فروش اوراق مشارکت را به شهرداری‌ها دادند.
براساس قانون مصوب مجلس در دو سال گذشته شهرداری‌ها می‌توانستند پس از مشخص شدن سهمشان از فروش اوراق مشارکت از طریق یک بانک عامل اقدام به فروش این اوراق و استفاده از آن در نوسازی بافت‌های فرسوده کنند.
گرچه نمایندگان مجلس در بودجه دو سال گذشته هم اجازه فروش چنین اوراقی را برای جلب مشارکت مردم در نوسازی بافت‌های فرسوده دادند، اما به‌دلیل آنچه نمایندگان و شهرداران کلانشهرها از آن تحت عنوان نبود الزامی برای وزارت کشور جهت اجرایی کردن این مصوبه یاد می‌کردند در دو سال گذشته تنها مشهد توانست از این امتیاز استفاده کند.
با وجود چنین مصوبه‌ای در سال‌های 85 و 86 و اجرایی نشدن آن باز هم نمایندگان مجلس در بهمن ماه سال گذشته مقرر کردند تا برای سال 87 هم شهرداری‌های کلانشهرها معادل 10 هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت را با تضمین خود به فروش برسانند.
به هر حال تا کنون شهرهایی مانند تهران، مشهد، اصفهان، تبریز و شیراز نتوانسته‌اند طبق آنچه مجلسی‌ها مقرر کرده بودند از فروش اوراق مشارکت سهمی ببرند و این در حالی است که مسئولان وزارت کشور بر این نکته توجه ندارند که اگر مشارکت مردم و فروش اوراق مشارکت برای نوسازی این مناطق لازم و ضروری نبود، نمایندگان چه ضرورتی می‌دیدند که در بودجه سه سال متمادی چنین ارقامی را برای نوسازی بافت‌ها به تصویب برسانند.
البته شهرداری تهران در این دو سال گذشته پس از آنکه دید برای نجات تهران از بافت‌های فرسوده نمی‌تواند به ماجرای اوراق مشارکت امیدی داشته باشد طرح‌های مختلفی را برای استفاده از توان بالقوه ساکنان بافت‌های فرسوده اجرا کرد.
شهردار تهران در ابتدای اجرای این طرح در بافت مرکزی تهران به صراحت اعلام کرد که شهرداری به‌دنبال حتی یک ریال منفعت اقتصادی از طریق بافت‌های فرسوده نیست.قالیباف در اجرای این طرح بارها تاکید کرد که موضوع بافت‌های فرسوده مسئله بغرنج و سختی است که ابعاد گوناگونی داشته و مهم‌ترین آن موضوعات اجتماعی و اقتصادی است.
صاحب‌نظران شهری هم معتقدند که اگر در نوسازی این بافت بتوان ساکنان این مناطق را برای همکاری با مجریان طرح قانع کرد، به یقین گام اصلی در نوسازی بافت‌ها برداشته خواهد شد.
البته تجربه هم ثابت کرده که پس از نوسازی زمین‌های این مناطق تا چند برابر دارای ارزش افزوده شده و این موضوع می‌تواند تضمین خوبی برای مردم باشد که مشارکت در این طرح‌ها می‌تواند به نفعشان باشد.
به هر حال چاره‌ای نیست جز اینکه منتظر ماند و دید چه زمانی مسئولان وزارت کشور احساس ضرورت می‌کنند تا این سیکل اداری را به پایان رسانده ورؤیای این اوراق را برای تهران محقق کنند.
