با توجه به شرایط جغرافیایی هر منطقه، فرصت‌طلبان زیادی این روزها برای غارت منابع طبیعی کشور دندان تیز کرده‌اند. آنها در مناطقي مانند شهرستان‌هاي شمالي تهران كه زميني باقي‌نمانده با تراشيدن تپه‌ها و كوه‌ها يا تجاوز به حريم رودخانه‌ها كيسه‌هايشان را پر مي‌كنند. هرجا قيمت زمين، ويلا و آپارتمان بيشتر باشد، غارتگران منابع طبيعي فعال‌ترند، براي نمونه در ارتفاعات شمالي تهران و شهرستان‌هاي ييلاقي لواسانات مي‌توان فعاليت بيشتر اين فرصت‌طلبان را ديد.
جنون زمين‌خواران اين روزها از كوه‌خواري نيز فراتر رفته؛ آنها براي به‌دست آوردن پول بيشتر هيچ ترسي از نابود‌كردن زمين ندارند. براي نمونه اين روزها بوميان روستاهايي مانند اصطلك يا ترك مزرعه در شمال شهر تهران و لواسانات از اين گله دارند كه روستايشان ديگر مانند گذشته نيست و به محلي براي خودنمايي افراد تازه به دوران رسيده بدل شده است؛ افرادي كه در ازاي نابود‌كردن طبيعت براي خوشگذراني به اين مناطق مي‌آيند. يكي از بوميان لواسان به همشهري مي‌گويد: بافت سنتي را كاملا از بين برده‌اند، سودجويان با همراه كردن برخي بوميان ناآگاه روستاها كمر به نابودي منابع طبيعي كشور بسته‌اند.
آنطور كه او مي‌گويد، در روستاي آنها اكنون ويلاهايي وجود دارد كه حتي در بالكن‌هايشان استخر ساخته‌اند.
اما همزمان با تولد اين ويلاهاي به قول معروف لاكچري، طبيعت جان مي‌دهد، چراكه ويلاها را روي باغ‌هاي آباد مي‌سازند.
اين ساخت و سازهاي بي‌ضابطه سبب شده قيمت ويلا در روستايي مانند اصطلك اكنون با آپارتمان‌هاي شمال تهران برابر باشد و در برخي مواقع از آنها نيز پيشي بگيرد.
- 80پرونده در شميرانات
سازمان حفاظت محيط‌زيست ادعا مي‌كند با توجه به گزارش‌هاي مردمي و يا بررسي‌هاي يگان حفاظت سازمان با ساخت‌وساز در مناطق چهارگانه محيط‌زيست برخورد مي‌كند. محمدكرمي، سرپرست اداره حفاظت محيط‌زيست شميرانات درباره پرونده‌هاي زمين‌خواري به همشهري مي‌گويد: 80پرونده در شميرانات مطرح است كه در مراحل مختلف دادرسي قرار دارد.
آنطور كه او مي‌گويد، بيشتر اين پرونده‌ها از سوي افرادي حقيقي اتفاق افتاده است.
در بيشتر مواقع زمين‌خواران با تباني چند نهاد مسئول دست به زمين‌خواري مي‌زنند، گاهي نيز آنها با كاشت چند درخت در اراضي ملي ادعاي «نسق» مي‌كنند؛ يعني شرايطي را ايجاد مي‌كنند تا ادعا كنند زمين از ديرباز به آنها تعلق داشته است. او يكي از علل برخورد نامناسب با پرونده‌هاي زمين‌خواري را تعداد كم نيروهاي يگان حفاظت محيط‌زيست مي‌داند، چراكه نمي‌توانند مدام گشت‌زني كرده و با تخلفات به‌موقع برخورد كنند.
مسئله ديگري كه مي‌تواند مانع فعاليت زمين‌خواران شود اين است كه مراجع قضايي هنگام مطرح‌شدن چنين پرونده‌هايي بلافاصله نسبت به صدور حكم توقف عمليات اقدام كنند. سرپرست اداره حفاظت محيط‌زيست شميرانات مي‌گويد: معمولا چنين حكم‌هايي به‌موقع صادر نمي‌شود و در برخي موارد كه پروسه رسيدگي به پرونده طولاني مي‌شود، متخلفان كار خود را پيش مي‌برند.
- گمشده‌اي به نام همكاري بين‌بخشي
نكته ديگري كه براي برخورد با زمين‌خواري ضروري است، آمايش سرزمين و هماهنگي بين‌بخشي بين دستگاه‌هاي مسئول است.
مسعود منصور، معاون حفاظت و امور اراضي سازمان جنگل‌ها نيز در گفت‌وگو با همشهري بر اين نكته تأكيد مي‌كند و مي‌گويد: دستگاه‌هايي كه خدمات زيربنايي ارائه مي‌دهند مثل آب و برق، بايد با استعلام از سازمان‌هاي مسئول چنين خدماتي را ارائه كنند، زيرا اگر زمين‌خواران به چنين امكاناتي دسترسي نداشته باشند انگيزه كمتري براي تصرف اراضي ملي به‌وجود مي‌آيد. او با اشاره به اينكه عرصه‌هاي ملي بايد طرح و مجري داشته باشد، مي‌افزايد:
اجراي طرح كاداستر (تعيين مرز حاكميت دولت و مردم) نيز عرصه را بر زمين‌خواران تنگ‌تر مي‌كند، اما اين طرح هنوز مشكل اعتباري دارد. آنطور كه منصور مي‌گويد، تا‌كنون از 136ميليون هكتار اراضي ملي كشور فقط براي حدود 27ميليون هكتار نقشه كاداستر تهيه شده است. معاون حفاظت و امور اراضي سازمان جنگل‌ها درباره ميزان پرونده‌هاي زمين‌خواري نيز يادآور مي‌شود: به‌طور كلي درخصوص تمامي جرايم حوزه منابع طبيعي كشور سالانه حدود 20هزار پرونده تشكيل مي‌شود. به گفته او، مي‌توان گفت حدود 30درصد از اين پرونده‌ها مربوط به تصرفات غيرقانوني است.
- هشدار رهبر معظم انقلاب درباره كوه‌خواري در شمال تهران
«حالا بحث زمين‌خواري، يواش‌يواش شده كوه‌خواري! بنده گاهي كه مي‌روم ارتفاعات شمال تهران و نگاه مي‌كنم، انسان واقعا خيلي متأسف مي‌شود. بارها من در ديدار با مسئولان شهري و مسئولان دولتي و مانند اينها اين مسائل را در ميان گذاشته‌ام. خب تلاش هم كرده‌اند لكن قاطع بايد برخورد كنند. مسئولان بايد در مقابلِ اين سوءاستفاده‌كننده قاطعيت به‌خرج بدهند؛
عُرضه بايد به‌خرج بدهند.» اينها بخشي از بيانات رهبر معظم انقلاب (17اسفند 93) است كه ايشان در جمع مسئولان و فعالان محيط‌زيست، منابع طبيعي و فضاي سبز بيان كردند اما با توجه به روند زمين‌خواري در مناطقي مانند شمال تهران، بايد يادآور شد كه برخي از مسئولان هنوز به اين موارد بي‌توجه هستند.
نظر شما