تجربه ثابت كرده تا به حال هر زماني كه آتش‌بس در سوريه اعلام شده طرفي كه دست به نقض آتش‌بس زده گروه‌هاي مسلح و تروريستي بوده‌اند. به همين‌خاطر نخستين شبهه‌اي كه مي‌توان به اين توافق وارد كرد التزام و تعهدي است كه گروه‌هاي مسلح به اين توافق خواهند داشت و پايبندي اين گروه‌ها بايد به اثبات برسد. نكته ديگري كه در هر آتش‌بسي تجربه شده و بايد در اين مرحله مدنظر قرار گرفته شود بحث سوءاستفاده جريان‌ها و گروه‌هاي مسلح از دوره آتش‌بس است.
هر زماني كه وضعيت ميداني شرايط سختي را براي گروه‌هاي مسلح ايجاد كرده پافشاري غرب و آمريكا براي اعمال آتش‌بس شكل‌گرفته است. بعد از برقراري هر آتش‌بسي گروه‌هاي تروريستي در تلاش براي اعاده و تقويت وضعيت خودشان با استفاده از شرايط آتش‌بس بوده‌اند. در اين مرحله از آتش‌بس جديدي كه توسط آمريكا و روسيه اعلام شده بايد اين نكته مدنظر قرار داده شود كه اين مرحله مورد سوءاستفاده گروه‌هاي مسلح و تروريستي براي تقويت حملات خودشان قرار نگيرد. آمريكايي‌ها با توجه به نزديك بودن انتخابات اين كشور به‌دنبال اين هستند كه بخشي از پرونده‌هاي فعال در يك چارچوب توافق شده را به‌صورت نيمه‌فعال تا پس از انتخابات اين كشور حفظ كنند. اين توافق را به نوعي مي‌توان نياز آمريكا تفسير كرد اما توانسته‌اند نقاط مشتركي با روس‌ها پيدا كنند. رويكرد جمهوري اسلامي ايران همواره تقويت راه‌حل سياسي براي سوريه بوده و اعتقاد داريم كه بحران سوريه راه‌حل نظامي ندارد. به همين‌خاطر هر اقدامي كه باعث ممانعت از ريختن خون بيشتر و وارد نشدن خسارات‌هاي بيشتر به مردم سوريه شود مورد حمايت جمهوري اسلامي ايران است. توافقي كه اعلام شد نتيجه مذاكراتي است كه از چندين هفته قبل در جريان بوده و دولت سوريه و روس‌ها مشورت‌هاي مختلفي با جمهوري اسلامي ايران داشته‌اند و نظر و نگاه ما را مدنظر داشته‌اند.
توافقي كه ميان روسيه و آمريكا با مشورت‌هاي صورت گرفته با دولت سوريه به‌دست آمده را اما با احتياط مي‌توان پذيرفت. اين مسئله به شرط آن است كه فضايي براي تقويت گروه‌هاي تروريستي ايجاد نشود. در مجموع تجربه‌اي كه چندين‌بار در سوريه به‌دست آمده نقض آتش‌بس از سوي اين گروه‌ها بوده كه موفقيت اين مرحله را زير سؤال مي‌برد و به همين‌خاطر اين بار هم نمي‌توان به پايبند بودن اين گروه‌ها به آتش‌بس خوش‌بين بود. البته توافقي كه آمريكايي‌ها و روس‌ها انجام داده‌اند مراحل ديگري هم دارد كه پس از موفقيت يك هفته‌اي آتش‌بس كميته‌هايي شكل خواهد گرفت كه عمليات مشترك نظامي توسط 2 كشور را هماهنگ مي‌كنند. اين مسئله هم مشكلات خاص خود را دارد. آنچه جمهوري اسلامي ايران به همراه دولت سوريه و همچنين روسيه بر آن تأكيد دارند اين مسئله است كه جريانهاي تروريستي فعال در سوريه بايد مشخص شوند و تمامي جريانهاي تروريستي بايد هدف قرار بگيرند. تقسيم تروريسم به تروريسم خوب و بد كه آمريكا به‌دنبال آن است مورد قبول و پذيرش ما نيست. تغيير نام باعث نمي‌شود كه ماهيت تروريستي گروهي تغيير كند. اينكه جبهه‌النصره با تغيير نام خود تلاش كند كه به‌عنوان يك جريان مسلح معتدل شناخته شود به هيچ عنوان قابل‌قبول نيست. آنچه بايد در شناسايي اين جريانهاي تروريستي مدنظر قرار گيرد طرز تفكر اين جريان‌هاست و تغيير نام و لباس ماهيت و جوهره اين جريان‌ها را تغيير نمي‌دهد. اين هوشياري و نگاه بايد درباره هر نوع تصميم‌گيري درقبال بحران سوريه همواره مدنظر باشد.
ارزيابي برقراري آتش‌بس در شرايط فعلي اين است كه اين مسئله به مصلحت و نفع ارتش و دولت سوريه است. ارتش سوريه از لحاظ ميداني اكنون در شرايط مطلوبي قرار دارد و برخلاف گذشته كه برقراري آتش‌بس به ارتش سوريه تحميل مي‌شد اما اكنون به مصلحت دولت اين كشور است. دولت سوريه در هر وضعيتي كه بوده در پذيرش آتش‌بس پيشتاز بوده است. قطعا آمريكايي‌ها و جريانهاي مسلح تروريستي نيت‌هاي سوئي را از برقراري آتش‌بس دنبال خواهند كرد و دولت سوريه و هم‌پيمانان اين كشور ازجمله روسيه بايد هوشيارانه نسبت به گام‌هاي بعدي كه در اين مسير برداشته خواهد شد برخورد كنند.
نظر شما