هومن جوكار، مدير پروژه بين‌المللي حفاظت از يوزپلنگ آسيايي در گفت‌وگو با همشهري با اعلام اينكه وضع يوزها بسيار بحراني است، مي‌گويد: براساس آخرين سرشماري، جمعيت يوزها 40 تا 60 قلاده برآورد مي‌شود. اين يعني اوضاع يوزها اصلا خوب نيست. باوجود اين، هنوز تلفات جاده‌اي و حضور سگ‌هاي گله در زيستگاه‌ها آخرين يوزهاي بازمانده را به‌شدت تهديد مي‌كند. يوز كه روزگاري زيستگاهش گستره وسيعي از قاره آسيا را در‌بر‌مي‌گرفت، اكنون تنها در دشت‌هاي ايران قابل مشاهده است. حالا اما هومن جوكار به نكات تازه‌اي درباره يوزها اشاره مي‌كند. او مي‌گويد: يوزها كه تا پيش از اين در مناطق شمالي مثل پارك ملي توران (سمنان) و منطقه حفاظت‌شده مياندشت(خراسان شمالي) كمتر ديده مي‌شدند، اكنون شاهد توله‌هاي يوز در اين مناطق هستيم. اين درحالي است كه در زيستگاه‌هاي يوز در نهبندان خراسان جنوبي، بيش از 2سال است كه هيچ يوز ماده‌اي مشاهده نشده است. اين به‌معناي كاهش يوز در اين منطقه نيست بلكه ناشي از ضعف دانش ما طي سال‌هاي گذشته بوده است زيرا ما در گذشته تصاوير پراكنده‌اي از يوزها در مناطق ثبت كرده و تصور مي‌كرديم وضع يوزها در منطقه نهبندان خوب است اما الان ثبت تصاوير دقيق با دوربين‌هاي تله‌اي نشان مي‌دهد كه در اين منطقه هميشه جمعيت كوچكي از يوزها وجود داشته است.
- زيستگاه‌هاي جنوبي از يوزهاي ماده تهي شده
جوكار درباره وضعيت يوزها در زيستگاه‌هاي جنوبي كشور هم گفت: آخرين مطالعه نشان مي‌دهد كه هيچ يوز ماده‌اي در اين مناطق وجود ندارد. اين يعني اوضاع به‌شدت بحراني است و حفاظت از يوز نياز به اقدامات جديدي ازجمله فنس‌كشي كل زيستگاه دارد. رئيس سازمان محيط‌زيست هم آمادگي اين سازمان را براي اجراي فنس‌كشي و اقدامات ديگر اعلام كرده است و اكنون منتظر تأييد نظرات كارشناسان هستيم تا چنانچه مطالعات آنها كه از ارديبهشت‌ماه گذشته به سرپرستي بهمن نجفي(همان محيط‌بان بازنشسته طبسي كه با راه انداختن كاروان منقش به عكس يوز در جاده‌ها براي حفاظت از اين‌گونه اطلاع‌رساني مي‌كند) تأييد شد، اقدامات لازم را اجرايي كنيم. مدير پروژه بين‌المللي حفاظت از يوزپلنگ آسيايي، در توضيح اين مطلب مي‌افزايد: با فنس‌كشي يك منطقه حفاظت‌شده كه البته وسعت آن بسيار زياد است، امكان كنترل ورود و خروج يوزها فراهم مي‌شود و درصورت بروز مشكلات ازجمله شيوع بيماري و خشكسالي بلافاصله مي‌توان آن را برطرف كرد.
جوكار درباره ارتقاي حفاظت از يوزها هم گفت كه 3راهكار در دستور كار قرار دارد؛ نخست اينكه زيستگاه‌هاي يوز بايد با تلاش بيشتري حفاظت شود. راهكار دوم، حفظ كريدورها و مناطق بينابيني زيستگاه‌هاست كه يوزها از آن عبور مي‌كنند. راهكار سوم هم برگرداندن حيات يوز به مناطقي است كه جمعيت يوز در آنجا در حال كاهش است.
او از وجود سگ‌هاي گله در زيستگاه‌هاي يوز به‌عنوان يكي از عوامل اصلي تهديد يوزها نام برد و گفت: در پارك ملي توران در استان سمنان و منطقه حفاظت‌شده مياندشت در خراسان شمالي، حضور سگ‌هاي گله در زيستگاه‌هاي يوز از تهديدات جدي است كه بايد براي آن چاره‌جويي شود كه البته چگونگي مقابله با اين معضل در دست بررسي است.
جوكار اما خبر خوشي هم براي دوستداران حيات وحش داشت. او گفت: با مذاكراتي كه با وزارت راه داشته‌ايم قرار است عرض جاده عباس‌آباد در مناطقي كه كريدور عبوريوزهاست، فنس‌كشي شود و دربرخي نقاط، براي عبور يوزها زير‌گذر احداث شود. به گفته وي، اعتبار اين طرح‌ها را وزارت راه تأمين كرده و عمليات اجرايي آن از مهرماه امسال آغاز مي‌شود و ظرف 3ماه به پايان مي‌رسد. فاز دوم اين طرح هم قرار است در زيستگاه‌هاي جنوبي در ساغند يزد اجرايي شود.
- آخرين برآورد جمعيت يوزها
هومن جوكار، مدير پروژه بين‌المللي حفاظت از يوزپلنگ آسيايي همزمان با روز ملي يوزپلنگ ايراني(9شهريورماه) گفت: از زمستان سال 94 تا امروز حدود 36يوز مختلف به‌طور جداگانه از جلوي دوربين‌هاي تله‌اي عبور كرده و تصاويرشان به ثبت رسيده است. درعين حال او مي‌گويد كه برآوردها نشان مي‌دهد 40تا 60قلاده يوز در كل زيستگاه‌هاي كشور وجود دارد.
نظر شما