بازگشت پادشاه

اواخر تابستان امسال یکی از مهم‌ترین اخبار دنیای کامپیوتر در لابه‌لای انبوه خبرهای ریز و درشت مرتبط با گوشی‌های هوشمند گم شد. آن هم اینکه اینتل سرانجام آخرین پردازنده نسل چهارمی Core i7 خود را تحت عنوان Haswell E معرفی کرد. پردازنده قدرتمندی که در نوع خودش نخستین پردازنده هشت هسته‌ای ساخته شده برای کامپیوترهای رومیزی/ لپ تاپ‌ها به شمار می‌رود و در عین حال حکم خداحافظی اینتل با پردازنده‌های ۲۲ نانومتری امروزی را نیز دارد.

اگر همه‌چیز خوب پیش برود تا اواخر امسال اینتل نسل پنجم پردازنده‌های مشهور Coreخود را که دیگر Core M نام خواهند گرفت، معرفی می‌کند. پردازنده‌هایی که می‌توانند آن‌قدر انقلابی باشند که سرانجام جایگاه در حال نزول کامپیوترها در برابر دنیای پرطرفدار تبلت‌ها و گوشی‌های هوشمند را تکانی اساسی دهند.

مهم‌ترین خصوصیت این پردازنده‌های جدید هم توان پردازشی بیشتر در عین کاهش چشمگیر انرژی مورد نیاز آنهاست. خبری که می‌تواند بیش از همه برای بازی‌خورها مسرت‌بخش باشد.

نسل پنجم

به‌طور متوسط اینتل هر ۱۲ تا ۱۸ ماه نسل جدیدی از پردازنده‌ها را برای کامپیوترهای رومیزی/لپ‌تاپ‌ها معرفی می‌کند. بااین‌حال این پردازنده‌ها همیشه چیز جدیدی نیستند.

در واقع اینتل چهارچوبی دارد که به آن «تیک‌تاک» می‌گویند. چهارچوبی که از سال ۲۰۰۷ که اولین پردازنده Core این شرکت معرفی شد تا به امروز رعایت شده است.

بر این اساس «تاک» به پردازنده‌هایی می‌گویند که با معماری جدیدی طراحی می‌شوند و «تیک» به پردازنده‌هایی گفته می‌شود که با همان معماری قبلی اما با کارایی بهتر و ابعاد کوچک‌تر ساخته می‌شوند. به‌عنوان مثال پردازنده‌های معماری Haswell کنونی اینتل تاک بودند و نسل بعدی پردازنده‌های این شرکت یعنی Broadwell تیک خواهند بود.

Broadwell نسل پنجم معماری پردازنده‌های سری Core محسوب می‌شود که همین جای کار، اینتل در معرفی آن کمی تاخیر داشته است. این پردازنده وقتی معرفی شود مقدمه‌ای برای یک تحول مهم در دنیای کامپیوتر خواهد بود.

تغییرات

اما Broadwell دقیقا چقدر کوچک‌تر خواهد بود؟ shrinking یا خردکردن پردازنده در حقیقت فقط به معنای کوچک‌کردن تراشه یا همان CPU نیست.

بلکه به‌معنی کوچک‌تر‌شدن ترانزیستورهایی است که این پردازنده را می‌سازند و این یعنی پردازنده تعداد بیشتری ترانزیستور را درون خود جای می‌دهد که نتیجه آن توان پردازشی بیشتر است. به‌عنوان مثال پردازنده‌های کنونی Haswell از ترانزیستورهای ۲۲ نانومتری استفاده می‌کنند که این یعنی هر پردازنده صاحب ۱٫۴ میلیارد ترانزیستور است درحالی‌که Broadwell برای نخستین‌بار صاحب ترانزیستورهایی ۱۴ نانومتری خواهد بود.

این یعنی تقریبا نصف اندازه ترانزیستور‌های کنونی. هشت سال پیش وقتی نخستین پردازنده خانواده Core یعنی Core 2 Duo معرفی شد، اندازه ترانزیستورهای آن ۶۵ نانومتر بود که ۲۹۱ هزار ترانزیستور را درون خود جای می‌داد. برای مقایسه بهتر همین‌قدر در نظر بگیرید که یک تار موی معمولی انسان ۹۰ هزار نانومتر ضخامت دارد. حال تصور کنید که نسل بعدی پردازنده‌های Core اینتل چقدر قوی‌تر از نسل کنونی خواهند بود.

انقلاب در راه است؟

Broadwell از لحاظ معماری تغییر چندانی نخواهد کرد. مهم‌ترین ادعای اینتل در Broadwell این است که پردازنده جدید ۳۰ درصد نسبت به پردازنده‌های قدیمی توان کمتری مصرف می‌کند، درحالی‌که سرعت کلاک بهتری دارد که می‌شود همان بازی برد برد که همه درباره آن حرف می‌زنند.

پردازنده‌های امروزی Haswell در نوع خود تحول بسیار مهمی در زمینه کاهش مصرف توان نسبت به پردازنده‌های نسل قبل مثل Ivy Bridge بودند. برای مثال دو سال پیش وقتی اپل MacBook Air 2012 را رونمایی کرد، این لپ‌تاپ هفت ساعت دوام باتری هنگام استفاده معمولی اینترنتی داشت، اما کمتر از یک سال بعد پردازنده‌های جدیدتر Haswell اجازه می‌دادند تا همان MacBook Air حالا به جای هفت ساعت ۱۲ ساعت از باتری خود استفاده کند.

بخش زیادی از این پنج ساعت اضافه، حاصل کاهش مصرف توانی است که معماری جدید Haswell به ارمغان آورده بود. اکنون با Broadwell حتی می‌توانیم به ۱۵ ساعت هم امیدوار باشیم و این یعنی لپ‌تاپ‌ها به زودی مهم‌ترین رقبای‌شان که همان تبلت‌ها باشند را به چالش می‌کشند.

ضمنا این افزایش بازده باتری موجب می‌شود تا بتوان صفحات نمایش قوی‌تری را نیز در لپ‌تاپ‌ها استفاده کرد. در طول چند سال کیفیت صفحه نمایش لپ‌تاپ‌ها به‌سرعت در حال امتیازدهی مقابل تبلت‌ها و گوشی‌های قوی بازار بوده است. اگر کمی به این داستان فکر کنید کمی مضحک است که گوشی کوچک شما صفحه نمایشی بهتر از لپ‌تاپ‌تان دارد که بیشتر کار و زندگی شما را هم می‌چرخاند.

آینده گنگ

درحالی‌که هنوز خبری از Broadwell نیست خبرهای مختلف از نسل ششم و هفتم پردازنده‌های اینتل نیز اینجا و آنجا شنیده می‌شود. پردازنده‌های نسل ششم که Skylake خوانده خواهند شد، قرار است از نظر مصرف باتری به‌مراتب از همه‌چیزهایی که تا به امروز دیده‌ایم بهتر باشند.

سپس در گام بعدی یعنی نسل هفتم که تا سال ۲۰۱۶ رخ می‌دهد ترانزیستورها با رسیدن به ۱۰ نانومتر باز هم کوچک می‌شوند، اما مشکل اینجاست که این روزها حتی پیش‌بینی شش ماه آینده هم مشکل است.

گر براساس نقشه راه اینتل آینده را تصویر کنیم تا سال ۲۰۱۹ اندازه ترانزیستورها به پنج نانومتر خواهد رسید و این ممکن‌ترین تصویری است که می‌توانیم از آینده داشته باشیم چون حتی همین حالا هم دقیقا مشخص نیست که چطور خواهیم توانست ترانزیستورهایی به این کوچکی بسازیم.

منبع: همشهري دانستنيها