در طول سال مناسبت‌هاي زيادي هستند كه مي‌توانند يادآور قرارهاي ما با خودمان باشند. مراسم سوگواري و عزاداري اباعبدالله براي خيلي‌ها يك فرصت دوباره است؛ فرصت برگشتن و يادآوري همين قول و قرارها. شما مي‌دانيد چگونه مي‌توانيد خودتان يادگاري‌هايي از محرم امسال برداريد و آن را تا مدت‌ها حفظ كنيد؟
يادگاري اول: نماز
عادت روزهاي كودكي‌مان را به ياد داريد؟ تا دستمان به‌دست بزرگ‌ترها بود، همه جا امن بود و مي‌شد با آرامش‌اش در هر شلوغي و ازدحامي راه رفت اما همين كه چيزي حواسمان را پرت مي‌كرد و دستمان را مي‌كشيديم تا به دنبال خوشگذراني برويم، زمان زيادي نمي‌گذشت كه احساس تنهايي و ترس همه وجودمان را مي‌گرفت و... .
حالا فقط كمي بزرگ شده‌ايم! براي اينكه بتوانيم از فرصت‌هايمان براي خودسازي و جامعه‌سازي بهتر استفاده كنيم، نياز داريم تا دستمان را از دست صاحب‌مان جدا نكنيم. نماز دست بنده است به سوي خدا كه روزي 5بار ما را به يادآوري مي‌خواند كه نگاهي به دستمان بكنيم، مبادا حواسمان پرت چيزي شده باشد و دستمان را از دستان گرم بزرگ‌ترمان بيرون كشيده باشيم! امام حسين(ع) فرموده‌اند: من به نماز عشق مي‌ورزم. پس چگونه مي‌شود براي چنين فردي عزاداري و هئيت به پا كرد و در تب و تاب بود اما در عين حال به نماز بي‌اهميت بود؟
نماز مي‌تواند بهترين يادگاري محرم امسال باشد؛ عشقي كه جايگزين خيلي از عشق‌هاي توخالي مي‌شود و ما را براي خيلي از عشق‌هاي با ارزش، قدرتمند‌تر مي‌كند. تنبلي و سستي براي اداكردن فريضه نماز مشكلي است كه ممكن است هميشه گريبان خيلي از افراد را بگيرد اما حتما مي‌شود با قول و قرار فردي و آگاهانه و با كمك و توسل به اهل‌بيت(ع) اين مشكل را برطرف كرد. ما چند راهكار ساده را پيشنهاد مي‌دهيم:
چند قدم تا يك نماز خوب
اگر مي‌خواهيد از يادگاري‌هاي محرم امسال، نماز را براي خودتان ماندگار كنيد، به ساعت‌هاي برنامه‌ريزي روزانه‌تان نگاه دوباره‌اي بيندازيد، شايد با كمي جابه جايي كوتاه برنامه ها بتوانيد به نماز، به‌خصوص در اول وقتش به راحتي برسيد. خودتان را مقيد كنيد به نماز اول وقت و براي اين كار با خودتان قرار بگذاريد. اينكه چه قول و قراري بايد بين خود و خدا بگذاريد به شرايط و ميزان خلاقيت خودتان بر مي‌گردد.
گاهي سنگ‌هاي كوچك مي‌شود دستاويز شيطان كه «آخه وضو گرفتن سخته»؛ «چطور كتوني‌ام را دربيارم»؟ «چطور آرايشم را پاك كنم»؟ «آخه وقتم كمه»! «آخه ساعت نماز و ناهار كوتاهه» و... به اين سنگريزه‌هاي به ظاهر كوچك اما بازدارنده اهميت ندهيد و اجازه ندهيد يك سنگ كوچك تبديل به مانع بزرگي سر راه شما بشود.
سعي كنيد هميشه دائم‌الوضو باشيد. در اين صورت وقتي اذان مي‌شود شما نيمي از راه‌هاي مقدمه اداي نماز را رفته‌ايد.
شما چطور وقتي عاشق كسي هستيد همه هم و غم خود را صرف رضايت او مي‌كنيد و به‌نحوي برنامه‌ريزي مي‌كنيد كه رفتارتان براي فرد مورد نظر ذره‌اي هم آزار‌دهنده نباشد؟ اگر شما هم شيعه امام حسين(ع) هستيد و دوستدار و محب او، پس بايد به تبعيت از امام حسين(ع) به نماز عشق بورزيد. در اين صورت است كه مثلا حتي به‌خاطر راحت‌تر وضو‌گرفتن كفش بدون بند هم مي‌پوشيد!
يادگاري دوم: عزيز بودن
اگر از محرم و عاشورا عزت‌خواهي را بگيريم، ديگر چيزي باقي نمي‌ماند.
نگاهي به دعواهاي خياباني بيندازيد؛ دعواهايي كه ممكن است بر سر جاي پارك باشد يا به‌خاطر يك بوق زدن ساده اتفاق افتاده باشد. گاهي با يك تصادف كوچك كه خسارتي هم متوجه طرفين نشده است چه حرف‌ها و توهين‌هايي كه رد و بدل نمي‌شود. با يك انتقاد يا خيرخواهي ساده در اتوبوس و مهماني، يك بگو و مگو به پا مي‌شود. گاهي به‌خاطر تاكيد بر«من هستم»چه زيبايي‌هاي اخلاقي و ظاهري كه حراج نمي‌شود.
عزت يعني بدانيم ما و ديگران چقدر محترميم و چه سرمايه‌هايي داريم. با عزت كه باشيم مراقب گوش و چشم و اعضا و جوارح خودمان هستيم كه مبادا كاري كنيم كه احترام خودمان يا ديگران را خدشه‌دار كنيم. با عزت كه باشيم، كنترل‌مان بر رفتارمان بيشتر مي‌شود و صبور مي‌شويم، آن وقت هر كلمه خلاف انتظارمان كه بشنويم ما را منفجر نمي‌كند. عزت به آدم‌ها قدرت مي‌دهد. قدرت عزت، گاهي بيش از تصور ماست چون رفتار با عزت را مي‌بينيم نه نيت با عزت شدن افراد را؛ اين جمله را حتما بارها شنيده‌ايد: «ما رايت الا جميلا» جمله معروف (حضرت زينب(س)) كه عزيزترين بستگانش را در جلوي چشمش شهيد كرده‌اند و بعد از آن، بي‌احترامي‌هاي زيادي را تحمل كرده است، حالا در مجلس باعث و باني مشكلاتش (يزيد) با صدايي بلند و بدون لرزش در جواب تمسخر او كه ديدي با شما چكار كرديم و... مي‌گويد: من جز زيبايي نديدم!
اگر بخواهيم راز اين همه قدرت را يادگاري از محرم امسال داشته باشيم، بايد ياد بگيريم عزيز و محترم زندگي كنيم.
چطور عزيز باشيم ؟
عزتمندبودن از جاده خودشناسي مي‌گذرد. تا ندانيم اعتبار ما به پول‌مان است يا به زيبايي‌مان و يا به اخلاق و طرز فكر و رفتارمان، نمي‌توانيم عزتمند باشيم. وقتي فكر كنيم پول عزت مي‌آورد در برابر حرف نادرست افراد پولدار ساكت مي‌شويم يا با ديدن يك ماشين خيلي گران‌قيمت غصه مي‌خوريم اما وقتي با اخلاق‌ها، درستكاران و مومنان واقعي را افراد عزيز بدانيم، فاصله خودمان را تا جايگاه آنها، فقط همت مي‌بينيم؛ پس روحيه اميد و تلاش پيدا كرده و پيشرفت مي‌كنيم.
اگر از امام حسين(ع)كه صاحب محرم است بپرسيم چطور عزتمند شويم براي شروع 2 راه ساده را در احاديث به ما مي‌گويند:
1) چيزي را بر زبان نياوريد كه از ارزش شما بكاهد
2) كاري نكنيد كه مجبور به عذرخواهي شويد، زيرا مومن كار زشتي انجام نمي‌دهد كه به‌خاطر آن مجبور به عذرخواهي شود.
يادگاري سوم: مراقبت از خودم
در هر روز بارها به ديگران مي‌گوييم «مواظب خودت باش». بارها از رفتار ديگران و انجام ندادن وظايف ديگران گله مي‌كنيم و انگشت نشانه‌مان به سمت ديگري است، پس خودمان چي؟ كي به‌خودمان نهيب مي‌زنيم كه مواظب خودت باش!
محرم، محرم شد چون امام حسين(ع) عزتمند بود و دوست داشت ديگران هم عزيز باشند و راهش را در جهاد براي زنده كردن خوبي‌ها و محو منكر مي‌دانست و بي‌تفاوت بودن نسبت به ديگران را نشانه تجدد و... نمي‌دانست.
اگر بخواهيم يك شاه‌كليد از يادگاري‌هاي محرم امسال براي خود برداريم كه تا هميشه مسير پيشرفت دنيا و آخرت‌مان را باز كند بايد براي زنده كردن خوبي‌ها و پاك‌كردن بدي‌ها تلاش كنيم. از كجا؟ از همين جايي كه خودتان ايستاده‌ايد. بايد اين بار نخستين قدم را از خودمان شروع كنيم. به جاي مدام گفتن «مواظب خودت باش»، روزي يك‌بار اين جمله را به‌خودمان بگوييم تا آنقدر بزرگ شويم كه بتوانيم به رشد ديگران و رشد خوبي‌ها و محو منكر ديگران هم كمك كنيم.
چطور اهل امر به خوبي‌ها و محو منكرها شوم؟
به يكي از بزرگان گفتند: از كجا به اين مقام بلند رسيدي؟ گفت: دربان دلم بودم و اجازه نمي‌دادم آنچه به صلاح عقل و روحم نيست، وارد ذهنم شود. بايد اهل مميزي‌زدن و سانسوركردن ورودي‌هاي وجودمان باشيم تا كم‌كم خروجي‌هايمان مثل نوع فكركردنمان، رفتار كردنمان، احساسات و... درست شود و به تعداد خوبي‌ها و كم شدن بدي‌هايمان كمك شود.
شناخت اينكه چه چيزي خوب است و چه چيزي بد را بايد ياد گرفت. به‌دنبال يافتن كتاب خوب، مشاور خوب، پايگاه سالم و صحيح اطلاعات ديني باشيم.
وقتي قرار باشد به جاي نياز به يك منبع بيروني، خودمان رصدگر عملكردمان باشيم، لازم داريم كه با خودمان يك قرار نظارتي در زمان‌هاي مشخص- مثلا قبل از خواب شبانه- بگذاريم و نگاه دوباره‌اي به رفتارهايمان داشته باشيم و براي پيشرفت خودمان تشويق و براي خطاهايمان يك برنامه اصلاحي درنظر بگيريم.
يادگاري چهارم: امان از اين«دلم مي‌خواهد» ها
بيشتر ما آدم‌ها به گفتن «دلم مي‌خواهد» از كودكي عادت داريم. گاهي در اين ميان آنقدر دلمان بي‌قيد و بند رها بوده كه موجب خسران و ضررهاي جدي شده؛ درست مثل كودكي كه مي‌خواهد در لبه پرتگاهي بازي كند. بايد دلمان را به‌نحوي تربيت كنيم كه بداند چه بخواهد و چه نخواهد. در زيارت عاشورا كه ماه محرم فرصت خوبي براي آشتي دوباره با آن است، مي‌خوانيم: «اني سلم لمن سالمكم و حرب لمن حاربكم» اين نوعي تربيت است؛ يعني اگر به توصيه اسلام با دقت و مطالعه و تحقيق به اصول دين رسيده باشيم حالا وقت آن مي‌رسد كه در تربيت دلمان كه جاده دوست داشتني‌ها و دوست‌نداشتني‌هايمان از آن مي‌گذرد، از دين كمك بگيريم. محبت‌هاي مورد تأييد اسلام يك ويژگي مهم دارد و آن اينكه احترام خدا، خودت و بقيه بنده‌ها در آن عشق و محبت رعايت شود.
محرم فرصت خوبي براي تربيت دلمان است و رسيدن به يك خط‌كش اصولي و درست براي دوست داشتن‌ها و دوست نداشتن‌ها.
چقدر از فشارهاي رواني امروز ما ناشي از علاقه‌هايي است كه بعد از گذشت سال‌ها و ريشه‌يابي آن به اين نتيجه رسيده‌ايم كه مبدا اين علاقه فقط يكي از همين «دلم مي‌خواهد» هاست؟
چه تمرين‌هايي براي بزرگ شدن دل خوب است؟
بيشتر ما مي‌دانيم كه اگر يك كودك 3-2 ساله لجبازي كند و با اصرار چيزي بخواهد نبايد اجازه بدهيم كه به خواسته‌اش برسد زيرا ممكن است «عادت» كند اما حواس مان به دل خودمان نيست كه اگر لجبازي كند و با اصرار به‌دنبال لذت‌هاي آني و فوري باشد و ما خواسته‌هاي دلمان را اجابت كنيم ممكن است بعد از مدتي كار به كجاها بكشد؟ پس در اين مواقع روي حرفتان پافشاري كنيد و اجازه ندهيد دل كوچك‌تان حريف تشخيص بزرگ‌تان بشود. قانون‌هايتان را منطقي كنيد.
براي مديريت دل، الگو پيدا كردن و كنار گذاشتن الگو‌هاي اشتباه لازم است.
تمرين‌هاي مستمر و راحت مي‌تواند دل را به چارچوب داشتن، عادت داده و به آن جهت و قبله دهد. مراقبت از نماز و خواندن قرآن از بهترين راه‌هاست. اين روزها كه مجالس اهل‌بيت برگزار مي‌شود، آنها را از دست ندهيد چرا كه مداومت در شركت در چنين مراسمي محبت مي‌آورد و محبت زمينه قبول سبك زندگي صاحب آن محبت مثلا امام‌حسين(ع) مي‌شود.
از برگزاري روضه‌هاي خانگي هرچند كوچك و با تعداد كم غافل نشويد. وقتي شما برگزار‌كننده يك مراسم مذهبي باشيد ناخودآگاه رفتار و اخلاقي مبتني بر آنچه ائمه از شما مي‌خواهند بروز مي‌دهيد. با اين كار مي‌توانيد دل خودتان را از مسير«دلم مي‌خواهد»ها دور كنيد.
نظر شما