جدای از این در سینما؛ به جز برخی ژانرهای خاص ، به تمامی آثار ساخته شده می توان نام درام نهاد. البته مرزبندی خاصی بین درام و ملودرام و زیرمجموعههای آنها باید درنظر گرفت. در معنای نزدیکتر باید بگوئیم فیلمی در سینما درام نامیده میشود که از انگاره کشمکش و تفاوت و تعارض سود بجوید.
چرا که همین تعارضات است که داستانکها و در نهایت داستان اصلی را قالب بندی میکند. و همین قالبهااست که باعث میشود تماشاگر جذب فیلم گردد. از این رو در یک جمله باید گفت در سینما اصلیترین عنصر درام کشمکشها؛ تعارضات، تفاوتها، درگیریهای منبعث از این رفتارها و آرزوها است.
با این تعریف میشود در سینما درام را در زیرمجموعههای خاصی قرار داد. درام اجتماعی و درام عاطفی و حتی دارم جنایی و دارم تراژیک در این زیرمجموعهها قرار میگیرند.
از منظر دیگر در سینما منظور از روایت تصویری رسیدن به هدف خاصی است.ژان کوکتو کارگردان شهیر فرانسوی در این باره نظر جالبی دارد. او اظهار میدارد: درام را به گونهای ظریف و هوشمندانه تعریف کردهاند؛ اما به گمان من کمتر به مقصود رسیدهاند. درام عمل است (ریشه درام در زبان یونانی به معنای عمل میباشد)؛ عملی معطوف به هدف و این هدف چیزی جز افشاگری نیست.
در مورد تفاوت بین درام و ملو درام، به گفته آرتور میلر عنصر تضاد و کشمکش میتواند بین اشخاص داستان باشد که در این حالت اوج آن در خشونت جسمی نشان داده میشود و یک ملو درام شکل میگیرد.
به زعم آرتور میلر اگر در نمایش نشان داده شود که اشخاص چه کاری میکنند، ملو درام و اگر نشان داده شود که آنها چه کاری نمیکنند، درام شکل میگیرد. با توجه به توصیفات گفته شده وجود شخصیت زنده و واقعی برای شکلگیری درام حیاتی به نظر میرسد و این ویژگی مشترک درام و تراژدی میباشد.
براین اساس فیلمی مانند "ئی تی" ساختهی استیون اسپیلبرگ نیز می تواند یک درام اجتماعی باشد.اگرچه طبقه بندی دقیق این فیلم این عنوان است: درام علمی تخیلی و فانتزی. "بلید رانر" ساختهی رایدلی اسکات محصول 1982 نیز اینگونه است.
از آثار شاخص قدیمی سینمای جهان در ژانر درام اجتماعی؛ فیلم ماندگار "همشهری کین" ساختهی اورسن ولز محصول 1941 سرآمد دیگر ساختههااست. "کازابلانکا" ساختهی مایکل کورتیز و با شرکت همفری بوگارت و اینگرید برگمن محصول 1943 نیز دیگر اثر شاخص سینمای کلاسیک در این ژانر است.
از آثار شاخص دهههای اخیر اما فیلم ماندگار " رستگاری در شاوشنک" ساختهی فرانک دارابونت محصول 1994 قابل اشاره است. در ذیل چند فیلمشاخص در ژانر درام اجتماعی را میبینید که پیش از این معرفیشان در صفحه سینمایی همشهری آنلاین ارائه شده بود:
درام در سینمای ایران عمدتاً به معنای نمایش یا فیلم هیجان انگیز، پر حادثه و پر زد و خورد به کار میرود و گاه فضای یک فیلم رمانتیک غیر واقعی از آن استنباط میشود. از فیلم های دههی حاضر مربوط به ژانر درام اجتماعی "محاکمه در خیابان" ساختهی مسعود کیمیایی محصول 1388 و یا "جدایی نادر از سیمین" ساختهی اصغر فرهادی محصول 1389 قابل اشارهاند.
نمایی از فیلم کلاسیک کازابلانکا محصول 1943 ساختهی مایکل کورتیز با حضور همفری بوگارت و اینگرید برگمن
نظر شما