پدرام زادنو عزیزی، مدیر قراردادهای مشتق کالایی این بورس گفت: بورس کالای ایران مطالعه روی چندین دارایی پایه جدید برای راه‌اندازی قرارداد آتی شامل میلگرد، ذرت، کنجاله سویا و زیره سبز را در دستور کار خود قرار داده است که قرارداد آتی زیره سبز اخیرا در هیأت پذیرش مورد تصویب قرار گرفته است.
قدیمی‌ترین معاملات آتی در دنیا
عزیزی در ادامه گفت: اولین معاملات قراردادهای آتی در دنیا روی محصولات کشاورزی انجام شده است و از این بابت معاملات آتی محصولات کشاورزی قدیمی‌ترین معاملات آتی در دنیا به حساب می‌آیند و جای خالی این محصولات در قراردادهای آتی شرکت بورس کالای ایران احساس می‌شد؛ از این رو در اولین گام، پذیرش قرارداد آتی زیره‌سبز به دلایل خاصی که به آن اشاره می‌شود در دستور کار بورس کالای ایران قرار گرفت.
زادنو عزیزی در ادامه با اشاره به اینکه زیره سبز یکی از محصولات صادراتی ایران است که با توجه به شرایط ویژه اکولوژیکی مورد نیاز برای آن در مناطق ویژه‌ای از جهان و ایران تولید می‌شود، گفت: این کالا به عنوان یکی از محصولات کشاورزی بومی درکشور هند سهم قابل توجهی در معاملات آتی بورس ملی کالا و مشتقات هند دارد و فعالان این بازار اعم از پوشش‌دهندگان ریسک، سفته بازان و آربیتراژگران از مزایای این معاملات بهره‌مند می‌شوند. ایران نیز با برخورداری از اکولوژی مناسب برای کشت زیره سبز یکی از تولیدکنندگان این محصول در جهان بوده و حجم قابل توجهی از تولید سالانه آن به بازارهای جهانی صادر می‌شود. وی سپس افزود: این محصول به طور سنتی بازار معاملات قابل‌توجهی در منطقه خراسان ایران دارد و در معاملات این بازار سنتی، زیره سبز در قالب قراردادها و ابزارهایی مورد معامله قرار می‌گیرد که می‌توان آنها را در قالب قراردادهای مشتقه خاصی شناسایی کرد.
معاملات نقدی و مشتقه زیره سبز موجود است
مدیر قراردادهای مشتق کالایی بورس کالای ایران با بیان اینکه یکی از اقدامات مقدماتی در جهت استقرار یک بازار مشتقه قوی ایجاد بسترهای فرهنگی برای انجام این معاملات است، گفت: تجربه بورس‌های جهانی نشان داده است که بدون استقرار این بسترهای فرهنگی توفیق چندانی در گسترش و توسعه این بازارها حاصل نخواهد شد و باتوجه به اینکه معامله‌گران زیره سبز در استان خراسان به صورت سنتی معاملات نقدی و مشتقه زیره‌سبز را انجام می‌دهند و تقریباً تمامی حالت‌های قراردادهای اختیار معامله و آتی در این بازار با پیچیدگی تمام در حال انجام است، این معامله‌گران پتانسیل بالایی برای ورود به بازار ساختار یافته مشتقات را دارند و همین امر زیره سبز را به محصولی واجد شرایط دارایی پایه مناسب برای بورس تبدیل کرده است.
نقش اتاق پایاپای
مدیر قراردادهای مشتق کالایی بورس کالا سپس خاطر نشان کرد: با راه‌اندازی قراردادهای آتی زیره سبز در بورس کالای ایران و با توجه به نقش اتاق پایاپای این بورس به عنوان تضمین کننده معاملات، بازار از حالت سنتی خارج شده و ایفای تعهدات تضمین خواهد شد و این امر می‌تواند تا حد بسیار زیادی دغدغه و نگرانی فعالان این بازار را در خصوص ریسک‌های نکول و مشکلات مترتبه کاهش داده و حتی از میان بردارد تا فعالان بتوانند فارغ از نگرانی بابت نکول طرف مقابل به انجام معاملات بپردازند. زادنو عزیزی افزود: در حال حاضر با معاملات سنتی این دارایی، امکان پوشش ریسک برای تولیدکنندگان و فعالان بازار زیره وجود ندارد. این در حالی‌است که با راه‌اندازی این معاملات، مدیریت ریسک و پوشش ریسک به خوبی میسر خواهد شد تا تولیدکنندگان و فعالان بازار بتوانند خود را در برابر ریسک تغییرات و نوسانات قیمت پوشش دهند و امید آن می‌رود این امر بتواند توان کشاورزان در برابر نوسانات قیمت را افزایش داده و بر رونق کشاورزی این دارایی بیفزاید و همچنین با کشف نرخ مناسب و شفاف‌تر زمینه‌های رشد و توسعه آن را ایجاد کند.
