این روزها با نگاهی به جدول فروش فیلم‌ها می‌توان به ریزش شدید مخاطب پی برد؛ ریزشی که طی سال‌های اخیر روند رو به رشدی داشته و به‌رغم هشدار سینماداران مبنی بر اوضاع نابسامان گیشه و امکان تعطیلی سینماها، همچنان گریبانگیر سینماست.
پاییز گذشته محمد قاصداشرفی، رئیس انجمن سینماداران نسبت به وضعیت سینماها که با ضررهای مالی شدید مواجه هستند هشدار داد و از دولت و نمایندگان مجلس درخواست کمک و اختصاص بودجه ویژه به سینما کرد و گفته بود که اگر شرایط به همین منوال پیش رود مدیران سینماها توان پرداخت هزینه‌ها را نخواهند داشت و درنتیجه سینماها تعطیل خواهند شد. این در حالی است که برخی سینماداران نیز بارها به ریزش تماشاگر و عدم‌تخصیص یارانه به سالن‌ها اعتراض و نگرانی‌های خود را نسبت به عدم‌هماهنگی میان دخل و خرج سینماهایشان ابراز کرده بودند. برخی می‌گفتند علت ریزش مخاطب طی سال‌های اخیر کاهش کمیت و کیفیت سالن‌هاست که باعث می‌شود مخاطب در کنار اوضاع وخیم اقتصادی حاکم بر جامعه قید سینما رفتن را بزند اما واقعیت بیانگر چیز دیگری است و آن نبود فیلم‌های باب میل مخاطبان است؛ چرا که طی همین سال‌های بی‌رونقی گیشه، زمانی که «جدایی نادر از سیمین» اکران شد مخاطبان بدون توجه به بهای بلیت به تماشای این فیلم نشستند و حتی دور دوم اکران آن نیز به فروش چشمگیری دست یافت و حالا نیز «هیس! دخترها فریاد نمی‌زنند» درخشنده توانسته جان تازه‌ای به سینماها بدهد.
با این حال پیش‌بینی می‌شود با توجه به فیلم‌های نمایش داده شده در سی‌ویکمین دوره جشنواره فیلم فجر، فیلم‌های مخاطب‌پسند کمی باقی مانده که بتوانند مردم را به سالن‌ها بکشانند و بار دیگر بی‌رونقی گیشه و هشدار و تعطیلی سالن‌ها! اتفاقی که طی چند هفته اخیر به‌دلیل بی‌توجهی مسئولان نسبت به هشدارها و درخواست‌های سینماداران برای 2 سینمای قدیمی و نام آشنا رخ داد؛ سینما صحرا و سینما آزادی بابل.
بنا به گفته داریوش بابائیان، نماینده شرکای سینما صحرا مدت‌هاست که این سینما دخل‌وخرج هماهنگی ندارد و با توجه به اینکه فیلم پرمخاطبی هم در اختیار این سینما قرار نمی‌گیرد تصمیم گرفته شده که این سینما با 46سال قدمت تعطیل شود. از سوی دیگر وجود سینما ایران در نزدیکی سینما صحرا که همزمان 4فیلم روز را نمایش می‌‌دهد باعث شده سینما صحرا رو به نابودی برود. بابائیان گفته: «بعضی از دفاتر پخش به‌دلیل برخی ارتباط‌ها فقط به تعدادی از سینماهای خاص فیلم می‌‌دهند و حتی به دستور وزارت ارشاد و شورای صنفی نمایش عمل نمی‌کنند. متأسفانه باید بگوییم سینما صحرا طی 4ماه گذشته حدود 25میلیون تومان (ماهی 6میلیون تومان) ضرر و زیان نصیب ما کرده و با این شرایط تصمیم گرفتیم برای جلوگیری از ضرر بیشتر از فردا این سینما را تعطیل کنیم».
این در حالی است که امسال نیز محمد قاصداشرفی درمورد وضعیت حاکم بر گیشه و سینماها ابراز نگرانی کرده و گفته بود باتوجه به هزینه‌ها و تورم بالا سینماها در پرداخت هزینه‌های خود با مشکل مواجه شده‌اند و هرچقدر سینماداران، مسئولان را نسبت به شرایط آگاه کرده‌اند گویا هیچ گوش شنوایی وجود ندارد.
همچنین در ادامه تعطیلی برخی از سینماهای شهرستان‌ها این بار نوبت به سینما آزادی بابل رسیده؛ سینمایی که از آن به‌عنوان یکی از سینماهای قدیمی و مجهز استان مازندران یاد می‌شود و حالا با گذشت 40سال به‌دلیل فقدان مخاطب و عدم‌توان پرداختن هزینه‌ها و همچنین عدم‌حمایت دولت در پرداخت یارانه تعطیل شده است. محمد متوسلانی صاحب سینما آزادی بابل در این‌باره گفته: «این سینما مدت‌هاست که دخل و خرجش هماهنگ نیست و به‌دلیل مشکلات مالی تصمیم گرفتم آن را فعلا تعطیل کنم. طی این سال‌ها متأسفانه مسئولان فرهنگی و سینمایی کشور هیچ‌گونه حمایتی برای سرپا نگه داشتن این سینما انجام ندادند».
با توجه به‌وجود مراکز آموزشی و حضور جوانان و دانشجویان در بابل پیش از این اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی این شهر اعلام کرده بود که سینماهای بابل سوددهی ندارند. طبق آمار این اداره تا سال 79، 4سینما در این شهر فعال بودند که از این تعداد، 2سینما تعطیل شده و سینماهای آزادی و انقلاب به نمایش فیلم و فعالیت خود ادامه می‌دادند و حالا با تعطیلی سینما آزادی فقط یک سینمای فعال در این شهر وجود دارد.
هر چند طی سال‌های اخیر با احداث پردیس‌های سینمایی گامی مثبت در جهت اعتلای سالن‌های سینمایی برداشته شده اما این بدین معنا نیست که با بی‌توجهی به سینماهای بخش خصوصی و عدم‌حمایت از مدیران این بخش شاهد تعطیلی آنها یکی پس از دیگری باشیم، آن هم در شرایطی که با توجه به تولیدات سینمایی و همچنین جمعیت کشورمان با فقر سالن مواجه هستیم. طبق آمار اعلام شده، پیش از انقلاب و در اوج فیلمفارسی‌ها که جمعیت ایران کمتر از نصف حالا بود 430سینما در سطح کشور وجود داشت و حالا با توجه به کثرت جمعیت و شناخته شدن ایران در سطح جهان با آثار مطرح، این تعداد به 250سالن تقلیل یافته. با توجه به جایگاه سینما در سایر کشورها، چه غربی و چه همسایه به‌نظر می‌رسد طی این سال‌ها نه‌تنها تلاشی برای ارتقا و پیشرفت جایگاه سینمای ایران صورت نگرفته، بلکه با سهل‌انگاری مسئولان و گذشتن از کنار دغدغه‌های سینماداران در جهت سرکوب جایگاه فعلی قدم برداشته شده است.
سینماداران چشم‌انتظار توجه مدیران تازه ارشاد
با اینکه در سال‌های اخیر شاهد ساخت پردیس‌های سینمایی بوده‌ایم اما روند ساخت و ساز سالن‌های سینما هنوز فاصله زیادی با استانداردهای مطلوب دارد. از سوی دیگر باید به وضعیت نامطلوب سالن‌های سینما در تهران و شهرستان‌ها اشاره کرد. سالن‌هایی که به خصوص در 2سال اخیر به شدت دچار مشکلات مالی شده‌اند. به گونه‌ای که برخی از سینماداران توانایی پرداخت حقوق پرسنل خود را هم ندارند. به اینها باید قبض‌های آب، برق و گاز سالن‌های سینما را اضافه کرد که پس از اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها به یکی از معضلات جدی سالن‌های سینما تبدیل شده است؛ ضمن اینکه با افزایش نرخ تورم، همانطور که پیش‌بینی می شد، سینما رفتن از سبد فرهنگی بسیاری از خانواده‌ها حذف شد. با شدت گرفتن ریزش مخاطبان،حالا کار به جایی رسیده که اغلب سینماداران در طول سال، دلخوش به معدود فیلم‌هایی هستند که با اقبال نسبی مخاطب مواجه می‌شوند و متأسفانه تعداد این فیلم‌ها کمتر از انگشتان دست است. وضعیت سالن‌های سینما تابعی از شرایط حاکم بر کل سینماست، وقتی حال سینما خوب نیست طبیعی است که سالن‌ها هم دچار مشکلات عدیده شوند. با عوض‌شدن دولت و تغییر مدیریت فرهنگی انتظار می‌رود شرایط حاکم بر سالن‌های سینما نیز تحول مثبتی را تجربه کند؛ سالن‌هایی که تعدادی از آنها تنها یک گام با تعطیلی فاصله دارند.
