به گزارش همشهری آنلاین، پیش از این سه دور مذاکره بین ایران و گروه 1+5 در ژنو و دو دور در استانبول، یک دور در بغداد و یک دور در مسکو برگزار شده بود و نشست آلماتی هشتمین دور مذاکرات را رقم زد. تیر ماه 1387، مهر ماه 1388 و آذر ماه 1389 به ترتیب مذاکرات ژنو یک، دو و سه برگزار و استانبول نیز در بهمن ماه 1389 و 26 فروردین ماه 1391 میزبان دور بعدی گفت‌وگوها بود. این مذاکرات سوم و چهارم خرداد ماه در بغداد و 29 و 30 خرداد ماه 1391 در مسکو نیز برگزار شد.
طرفین مذاکره در دور اول مذاکرات سه ساعته آلماتی که 8 اسفند ماه با حضور نمایندگان ایران و 1+5 برگزار شد، توافق کردند تا ادامه مذاکرات در روز چهارشنبه 9 اسفند ماه از سر گرفته شود.
بر طبق گزارش فارس، یک منبع نزدیک به هیئت ایرانی در پایان روز نخست مذاکرات با اعلام اینکه «جمهوری اسلامی ایران با یک پیشنهاد جامع در نشست آلماتی حضور دارد.» گفته است: «پیشنهاد ما طیفی از گزینه‌ها را شامل می‌شود. بسته به اینکه چه پیشنهادی از جانب طرف مقابل دریافت کنیم، نسخه‌های متفاوتی از پیشنهاد جدید قابل عرضه است اما در هر حال، ایران پیشنهاد جدیدی خواهد داشت. هدف ما در این پیشنهاد این است که ببینیم واقعاً غربی‌ها نگران ماهیت برنامه هستهای ایران هستند یا اینکه این موضوع را ابزار باج‌خواهی قرار داده‌اند.»
دور نهایی مذاکرات ایران و گروه 1+5 در آلماتی نیز در حالی چهارشنبه 9 اسفند ماه آغاز شد که طرفین بعد از انجام دور آغازین مذاکره به انجام رایزنی‌های دیپلماتیک پرداخته و سعید جلیلی و کاترین اشتون پیش از آغاز مذاکرات نهایی، به صورت دو جانبه دیدار کردند.
ما ژائوشو نماینده چین، ویندی شرمن نماینده آمریکا، ژاک او دبیر نماینده فرانسه، سایمون گس نماینده انگلیس و هانس دیتر لوکاس نماینده آلمان در گروه 1+5 به همراه کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با سعید جلیلی نماینده جمهوری اسلامی ایران برای دومین روز بر سر میز مذاکره حضور دارند.
به گزارش مهر، یک منبع ایرانی نزدیک به مذاکرات قبل از پایان دور نهایی مذاکرات ایران و گروه 1+5 گفت: ایران در واقع پیشنهاد جدیدی از گروه 1+5 دریافت نکرده بلکه پس از 8 ماه پاسخ پیشنهادهای خود در اجلاس مسکو را گرفته است. صورت صحیح مسئله این است که گروه 1+5 پیشنهاد بغداد را به گونه‌ای بازنویسی کرده است که پاسخی به پیشنهاد مسکو باشد. بنابراین آنچه روز سه‌شنبه به تیم ایرانی ارائه شد یک پاسخ است نه یک پیشنهاد جدید.
دور نهایی مذاکرات ایران و گروه 1+5 در آلماتی این‌گونه پایان یافت که طرفین بار دیگر توافق کردند در همین شهر بر سر یک میز، به مذاکره بنشینند ؛ به این ترتیب که مذاکرات کارشناسی در 27 و 28 اسفند ماه 1391 در استانبول و دور بعدی مذاکرات ایران و 1+5 در 16 فروردین ماه 1392 در آلماتی برگزار شود.
بر طبق این گزارش، جمهوری اسلامی ایران بعد از پایان مذاکرات با گروه 1+5 با صدور بیانیه‌ای در خصوص مذاکرات با گروه 1+5 تاکید کرد که ایران این گفت‌وگوها را گامی مثبت می‌داند که می‌تواند با رویکردی سازنده و برداشته شدن گام‌های متقابل تکمیل شود. متن بیانیه جمهوری اسلامی به این شرح است:
«بسم الله الرحمن الرحیم
بیانیه ایران پس از مذاکرات آلماتی
9 اسفند 1391
با تشکر از دولت دوست و برادر قزاقستان برای مهمان‌نوازی گرم و میزبانی مناسب این اجلاس و آرزوی موفقیت برای ملت قزاقستان و تشکر ویژه از رییس‌جمهور نظر بایف به خاطر توجه ویژه‌ای که به این گفت‌وگوها داشتند.
جمهوری اسلامی ایران 6 ماه پیش در مسکو طرح جامعی را برای گفت‌وگوها ارائه کرد. این طرح پنج محور برای همکاری داشت و اصول و اهداف گفت‌وگوها را تعیین کرده بود. قرار شد این طرح بررسی و به ما پاسخ داده شود. روز گذشته طرف مقابل در پاسخ به ایران پیشنهاداتی را ارائه کرد که این پیشنهادات ناظر به برخی محورهای طرح پیشنهادی جمهوری اسلامی ایران بود.
برخی نکات که در این پاسخ مطرح شده نسبت به آنچه در قبل مطرح می‌شد واقع‌بینانه‌تر بود و سعی شده بود که در برخی موارد به دیدگاه‌های ایران نزدیک شود که این را مثبت تلقی می‌کنیم. اگرچه تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله زیادی داریم.
گروه 1+5 پیشنهاد کرد گام‌های ملموسی برای شش ماه آینده و در جهت اعتمادسازی متقابل برداشته شود و پیشنهادهایی نیز در این زمینه ارائه شد.
تاکید جمهوری اسلامی ایران بر متوازن و همزمان بودن گام‌ها بود و اینکه پیشنهادها نباید نافی حقوق جمهوری اسلامی ایران باشد.
بر این مبنا قرار شد در تاریخ 28 اسفند جلسه کارشناسی در شهر استانبول و در تاریخ 16 و 17 فروردین جلسه با 1+5 در شهر آلماتی برگزار شود.
این گفت‌وگوها را گامی مثبت می‌دانیم که می‌تواند با رویکردی سازنده و برداشته شدن گام‌های متقابل تکمیل شود.»
به گزارش ایسنا، جزئیات نشست خبری سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران با خبرنگاران پس از پایان مذاکرات آلماتی در قزاقستان، به صورت موضوع‌محور در ادامه آمده است:
|
پاسخ‌های سعید جلیلی به پرسش‌های خبرنگاران در آلماتی |
||
|
ردیف |
موضوع |
اظهارات دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان |
|
1 |
پیشرفت‌های فنی ایران در برنامه هستهای و روند مذاکرات در آینده |
|
|
2 |
راهبرد صحیح برای موفقیت همکاری‌ها |
|
|
3 |
تأثیر تحریم‌ها بر اراده ملت ایران |
|
|
4 |
اظهارنظر جلیلی درباره تلاش 1+5 در مذاکرات آلماتی برای نزدیک شدن به ایران |
|
|
5 |
واکنش به ادعای توقف غنی‌سازی 20 درصدی از سوی ایران |
|
|
6 |
«باید» جلیلی در ارتباط با کنار گذاشتن رفتار خصمانه علیه ایران |
|
|
7 |
تأثیر جنبش غیرمتعهدها بر موضوع هستهای جمهوری اسلامی ایران |
|
|
8 |
واکنش به بسته‌ای که تحریم‌ها را از بانک‌ها و تجارت طلا برمی‌دارد |
|
|
9 |
واکنش به ادعایی مبنی بر «خواسته غرب برای کاهش غنی‌سازی اورانیوم در ایران یا تعطیلی برخی سایت‌های هستهای» |
|
|
10 |
امکان تعطیلی سایت فردو |
|
|
11 |
انجام گفت‌وگوهای همزمان ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی |
|
|
12 |
یک توصیه به 1+5 |
|
|
13 |
تاثیر عقب‌نشینی تروریست‌ها در سوریه بر پیشرفت‌های جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات آلماتی |
همان‌طور که می‌دانید در گفت‌وگوهای استانبول، بغداد و مسکو یکی از پیشنهادهای ما این بود که در کنار بحث‌های هستهای، بحث‌های غیرهسته‌ا‌ی نیز مطرح شود از جمله اینکه همکاری و گفت‌وگو برای همکاری برای مسائل منطقه‌ای مطرح شود که یکی از پیشنهادها بحث سوریه و بحرین بوده است. سال گذشته در گفت‌وگوهای استانبول این مساله را مطرح کردیم که مسیری که برخی کشورها و برخی قدرت‌ها در سوریه دنبال می‌کنند یک مسیر غیر دموکراتیک و غلط است و مسیری است که مجال را برای فعالیت‌های تروریستی فراهم می‌کند و اینها مورد پذیرش جامعه جهانی نیست. این دیدگاه‌هایی که ما به صراحت بیان کردیم متأسفانه در رفتار دیدیم که برخی همان مسیر را دنبال کردند. یعنی رفتارهایی را داشتند همانند حمایت از ترویست‌ها، کشتار مردم بی‌گناه و انفجارهایی که انجام می‌شد و ارسال سلاح که همه اینها خلاف آن مسیر صحیح بود و پاسخ صحیحی برای حتی مطالبات مردم سوریه و نظام سوریه نبود. ما از اول برای سوریه گفتیم که راه حل سوریه یک کلمه بیشتر نیست و آن دموکراسی است. همه باید به ساز و کارهای دموکراسی تن بدهند و زمینه را فراهم کنند تا خود مردم سوریه در یک ساز و کار داخلی در یک انتخابات آنچه را که می‌خواهند انتخاب کنند. متاسفانه برخی خلاف این مسیر را رفتند و همان‌طور که گفتم از تروریست‌ها حمایت کردند و به ارسال سلاح پرداختند. امروز خود آنها به این نتیجه رسیدند که این مسیر غلط بوده است. یعنی واقعیت میدان در سوریه نشان داد نظری که جمهوری اسلامی ایران از ابتدا بیان کرد یک نظر درست بوده است و امروز واقعیت میدان و صحنه سوریه هم این را به آنها نشان داده است. |
بر طبق این گزارش، انگلیس به همراه پنج کشور آمریکا، روسیه، چین، فرانسه و آلمان اعضای گروه موسوم به 1+5 هستند. این گروه بر سر موضوع هستهای ایران تا کنون هشت دور مذاکره با ایران داشته است. خبرگزاری فارس اظهارنظرهای تعدادی از مسئولان دیپلماتیک برخی کشورهای عضو 1+5 که معرف رویکرد آنها نسبت به مذاکرات آلماتی است را منتشر کرده که در جدول زیر آمده است:
|
کشور |
مقام اظهارنظر کننده |
جزئیات اظهارنظر |
|
روسیه |
سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه و سرپرست هیئت روسیه در مذاکرات ایران و 1+5 |
|
|
چین |
وزارت خارجه چین |
|
|
انگلیس |
ویلیام هیگ، وزیر خارجه انگلیس |
|
|
آمریکا |
جان کری، وزیر امور خارجه جدید آمریکا |
|
این گزارش می‌افزاید: کاترین اشتون نیز در پایان مذاکرات آلماتی اظهار امیدواری کرده که ایران به طرح ما نگاه مثبت داشته باشند. ما به طور جمعی کار کردیم و به نمایندگی از سازمان ملل این اقدامات را داشتیم تا به نتایج ملموسی برسیم. طرح ما برای اعتمادسازی است تا جلو رویم.
اشتون ادامه داده است: به دنبال راه حلی هستیم که بر اساس «ان. پی. تی» و شورای امنیت و شورای حکام پیش رویم. 1+5 طرحی اصلاح شده به طرف ایرانی ارائه داده که سازنده بوده است و نگرانی‌های بین‌المللی را در آن انعکاس می‌دهد. در این طرح اصلاح شده پیشنهادات ایران نیز لحاظ شده است.
وی در پاسخ به اینکه «پیشنهادات 1+5 به ایران چه بود؟» گفت: من نمی‌توانم درباره طرح سخن بگویم چون می‌خواهیم اولاً فرصت به ایران دهیم تا درباره طرح مطالعه کند و همچنین کارشناسان باید درباره آن بحث و بررسی داشته باشند و بهتر است بگذاریم این فرآیند طی شود.
اشتون درباره این مذاکرات با اشاره به نگاه مثبت طرف ایرانی ابراز خرسندی کرد و افزود: اگر آقای جلیلی گفتند مثبت است این خوب است. باید دید در قدم بعدی کارشناسان چطور کار می‌کنند.
او در پاسخ به این پرسش که جلیلی گفت در پیشنهاد 1+5 سخنی از تعطیلی فردو نبود، اظهار کرد: من درباره طرح وارد جزییات نمی‌شوم. در دو روز گذشته سعی کردیم طرحی را به طرف ایرانی ارائه کنیم و می‌خواهیم به آنها فرصت دهیم که به آن نگاه کنند.
