دوشنبه ۱۱ دی ۱۳۹۱ - ۰۷:۱۶
۰ نفر

نیلوفر قدیری: سال 2012به پایان رسید بدون آنکه جهان تمام شود.

کار جهان تمام که نشد هیچ، وارد مخمصه‌هایی شد که برای بیرون‌رفتن از آن باید در بسیاری از سازوکارهای تثبیت‌شده سال‌های گذشته تجدیدنظر شود. هر گوشه‌ای از این جهان را که بنگرید، سال میلادی گذشته را در مخمصه گذرانده‌است.

از میان پنج قاره و نقاط مختلف جهان، اروپا و خاورمیانه عربی جدی‌ترین مخمصه‌ها را تجربه کردند و همچنان در حال دست‌وپا زدن برای پوست‌انداختن اقتصادی- سیاسی هستند. اروپا همچنان مشغول یافتن راهی برای بیرون‌رفتن از بحران یورو است و چون راهی نمی‌یابد همچنان دور خود می‌چرخد. در این مخمصه، اساس تشکیل اتحادیه مالی، پولی و حتی سیاسی اروپا زیر سؤال رفته‌است. کمیته‌هایی برای تجدیدنظر در سازوکارهای اقتصادی- سیاسی اتحادیه اروپا تشکیل شده و ممکن است این اتحادیه دچار تغییرات بزرگی شود.

خاورمیانه عربی در دومین سالگرد انقلاب‌های مردمی همچنان دوران‌گذار را می‌گذراند. مخمصه این منطقه، کشمکش میان گروه‌هایی است که چگونگی تقسیم قدرت و زندگی در عین مدارا را تمرین می‌کنند. مصر اوج این مخمصه است. این کشور اکنون دمکراسی و سازوکارهای آن مانند انتخابات و رسانه‌های آزاد را دارد اما در همین بن‌بست دمکراسی گرفتار شده‌است. جامعه میان اکثریت و اقلیتی با اختلاف کمتر از 10درصد، تقسیم شده‌است؛ هردو هم به دمکراسی پایبند هستند و برای تعیین جایگاهشان مشغول وزن‌کشی. کشورهای دیگر این منطقه هم با کشمکش‌هایی مشابه روبه‌رو هستند. با تغییرات گسترده اقتصادی- سیاسی در خاورمیانه، توازن قدرت استراتژیک منطقه هم بعد از چندین دهه به هم می‌‌خورد و یارکشی‌ها از نو شروع می‌شوند. آمریکا سال2012 را در حالی پشت سر گذاشت که با وجود دو انتخابات مهم، شاهد هیچ تغییری در صحنه سیاستش نبود. رئیس‌جمهور دمکرات در کاخ سفید ماند و توازن قدرت کنگره هم میان دمکرات‌ها و جمهوریخواهان برهم نخورد و تغییری نکرد.

اما آمریکا هم این سال را در مخمصه گذراند. اختلاف باراک اوباما و کنگره بر سر بودجه و چگونگی کاهش کسری سرسام‌آورش همچنان باقی است. مخمصه دیگر آمریکا، بی‌اعتمادی به سیستم است. مردم به بانک‌ها و نظام سرمایه‌داری بی‌اعتماد شده‌اند و به همین‌خاطر وال‌استریت را منشأ همه مشکلات معیشتی خود می‌دانند؛ به‌همین‌خاطر دو حزب عمده حاکم در این کشور اکنون به‌دنبال تغییر بعضی سازوکارها مانند میزان مالیات یا سراسری‌کردن پوشش بیمه درمانی هستند تا از این نارضایتی‌ها کاسته شود.

آفریقا سال2012 را هم در مخمصه جنگ گذراند اما تحول جدیدی که این مخمصه را پیچیده‌تر کرده، قدرت‌گرفتن القاعده در آفریقاست. مالی و سومالی صحنه‌های اصلی بروز و ظهور القاعده هستند. این مصیبتی تازه برای قاره سیاه است که می‌تواند آن را به صحنه جدید لشکرکشی‌ غرب تبدیل کند.

آسیا هم سال میلادی گذشته را در حالی سپری کرد که در کنار ظهور قدرت چین و هند، شاهد تمایلات ملی‌گرایانه کشورها و خیز ژاپن آرام برای نظامی‌شدن بود. به این ترتیب باید منتظر باشیم که اقیانوس آرام دیگر آرام نماند.

مخمصه‌های سال2012 باعث تجدیدنظر در بسیاری روندها می‌شود. آغاز تلاش برای تجدیدنظر در پیمان بین‌المللی اداره اینترنت و تشکیل کمیته نظارت بر رسانه‌ها در انگلیس بعد از ماجرای رسوایی شنود، نمونه‌هایی از این تجدیدنظرهاست. در نقاط مختلف دنیا برای برون‌رفت از این مخمصه‌ها گفت‌وگو در جریان است. حتی طالبان بعد از سال‌ها جنگ، پای میز مذاکره نشسته و از مشارکت سیاسی حرف می‌زند چون دریافته که مخمصه جنگ افغانستان اگر 10سال دیگر هم طول بکشد با جنگیدن به پایان نمی‌رسد.

شاید در نتیجه این مذاکرات برای برون‌رفت از مخمصه‌ها، یک سال دیگر، شاهد جهانی متفاوت باشیم.

 

کد خبر 196278

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز