یکشنبه ۳۰ مهر ۱۳۹۱ - ۰۸:۴۲
۰ نفر

ترجمه-وحیدرضا نعیمی: چین دیپلماسی عمومی خود را برای تکمیل دیپلماسی سنتی تقویت می‌کند.

موزه سربازان و رهبران  در چین

 رهبران چین کره زمین را زیر گام می‌گذارند و در خانه از رهبران خارجی استقبال می‌کنند اما تحرک تلاش‌های این کشور مبتنی بر قدرت نرم کمتر مورد توجه قرار گرفته است. گفت‌وگوهایی که در پکن صورت گرفته است، حاکی از آن است که دولت چین از مخدوش شدن وجهه بین‌المللی خود آگاه است و اقدامات متمرکز زیادی را برای بهبود آن در پیش گرفته است. مثلاً جدیدترین نظرسنجی صورت‌گرفته توسط بی‌بی سی و گلوب اسکن در 28 کشور نشان داد که وجهه جهانی چین وضعیت متناقضی دارد. وجهه این کشور فقط در آفریقا و پاکستان مثبت است اما در آسیا، آمریکای شمالی و آمریکای لاتین خنثی تا ضعیف است. در سراسر اروپا این وجهه به‌شدت منفی است.

دولت چین برای ارتقای جایگاه جهانی و بهبود وجهه خود در خارج، دست به سرمایه‌گذاری در یک رشته فعالیت‌ها و نهادها زده است. دفتر جدید دیپلماسی عمومی در وزارت خارجه تأسیس شده است، در حالی که دفتر اطلاعات شورای دولتی تلاش رسانه‌ها و سازمان‌های مبادله‌گر را برای حضور در خارج از کشور و به دست آوردن جای پا در محیط رسانه‌های بین‌المللی و مؤسسات تحقیقاتی هماهنگ می‌کند.

گزارش می‌شود که دولت چین طی سال‌های 2010-2009 حدود 7/8 میلیارد دلار در فعالیت‌های تبلیغاتی خارجی سرمایه‌گذاری کرده است. این سرمایه‌گذاری عمدتاً در 4 بازوی تبلیغاتی این کشور بوده است؛ یعنی تلویزیون مرکزی چین، رادیوی بین‌المللی چین، خبرگزاری شین‌هوا و روزنامه چاینا دیلی. مدیران رسانه‌ها و افراد تأثیرگذار از کشورهای مختلف برای سفرهای آشناسازی به چین آورده می‌شوند. این 4 رسانه در ماه‌های اخیر تجدید ساختار گسترده‌ای را پشت سر گذاشته‌اند که هدف از آن ارائه چهره‌ای از این کشور به جهان است که کمتر حالت تبلیغاتی دارد. اکنون خارجی‌ها گویندگی برنامه‌های خبری را بر عهده دارند. صفحات نظرگاه جدید‌تر و برنامه‌های رادیویی متنوع‌تر شده‌اند. سایت‌های اینترنت آموزنده‌تر شده‌اند و نشریات گزارش‌های تحقیقی بیشتری منتشر می‌کنند.

تلویزیون شین‌هوا اکنون یک شبکه خبری 24 ساعته دارد که می‌کوشد از الجزیره تقلید کند. تلویزیون مرکزی چین می‌کوشد با سی‌ان‌ان و بی‌بی سی رقابت کند. رادیوی بین‌المللی چین زمان پخش برنامه بیشتری در شماری از رادیوهای موج ای‌ام و اف‌ام در ایالات متحده و اروپا خریداری کرده است و به‌طور مستقیم برای آفریقا، خاورمیانه و آمریکای لاتین برنامه پخش می‌کند. تلویزیون مرکزی چین اکنون 6 کانال بین‌المللی به 5 زبان دارد و مدعی داشتن صدها میلیون مخاطب در سطح جهان است. برخی ایستگاه‌های تلویزیونی استانی (چونگ کینگ، شانگهای و هونان) نیز در پی یافتن جای پا در بازار رادیوتلویزیون خارجی هستند. چین همچنین هزینه شماری از ایستگاه‌های تلویزیونی چینی‌زبان را در خارج تأمین می‌کند، از جمله شبکه اقیانوس آبی و تلویزیون دیوار بزرگ در ایالات متحده.

خبرگزاری شین‌هوا در حال نفوذ به کشورهای در حال توسعه است و به منبع عمده خبر برای مردم آفریقا تبدیل شده است. شین‌هوا همچنین به عمده خبرگزاری‌های غربی (آسوشیتدپرس، یونایتدپرس، تامسون رویترز) به دیده فرصت‌های بالقوه می‌نگرد. راهبرد شین‌هوا عمدتاً‌ انتشار گزارش‌های خبری توصیفی به دور از سانسورهای دیدگاهی سیاسی چین و ایجاد مشتری با ارائه اخبار ارزان‌تر به نسبت خبرگزاری‌های بزرگ غربی است. در حال حاضر، شین‌هوا 80 هزار مشترک سازمانی دارد که درآمد خوبی را ایجاد می‌کند. این خبرگزاری همچنین منبع اخبار و اطلاعات برای مردم در کشورهای جهان سوم است که امکانات خبری داخلی زیادی وجود ندارد. شین‌هوا 400 خبرنگار در 117 دفتر در سراسر جهان دارد و قصد دارد تا سال 2012 تعداد دفاتر را به 180 برساند.

علاوه بر ابتکارهای رسانه‌ای، چین طیف روزافزونی از نمایشگاه‌های فرهنگی و نیز رخدادهای مربوط به سال چین را در کشورهای خارجی برگزار می‌کند. 100 رخداد از این دست برای سال 2010 برنامه‌ریزی شده بود. شانگهای در سال‌جاری میزبان نمایشگاه جهانی اکسپو است. فیلم‌ها و ادبیات چینی از محبوبیت جهانی فزاینده‌ای برخوردار شده‌اند. از نظر آموزشی، چین 282 مؤسسه کنفوسیوس و 272 کلاس کنفوسیوس در سراسر جهان با هدف ترویج فرهنگ و زبان چینی برپا کرده است.

باید دید که آیا این تلاش‌ها برای بهره‌گیری از قدرت نرم ثمر خواهد داد و آیا وجهه مثبت‌تری از چین در سراسر جهان ایجاد خواهد شد یا خیر. پیام‌هایی که برای جهانیان ارسال می‌شود، همچنان خشک و دارای حالت تبلیغاتی است. وانگهی، همان طور که جوزف نای در اثر برجسته خود درباره این موضوع می‌نویسد، قدرت نرم واقعی از جامعه برمی‌خیزد، نه از دولت. دولت چین همچنان بسیاری از خلاق‌ترین و متنوع‌ترین عناصر خود را مهار می‌کند، در حالی که کارنامه حقوق بشر چین، نظام سیاسی آن، رشد اقتصادی و قدرت نظامی فزاینده همچنان بر وجهه آن در خارج تأثیر منفی دارد.

صرف‌نظر از آنکه چقدر پیغام‌رسان دولتی مجهز است و چقدر پیام ارسال می‌شود، هنوز این واقعیات موجود است که نقش اصلی را در شکل‌دهی به وجهه چین در سراسر جهان ایفا می‌کند.

کد خبر 188467

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار آسیا و اقیانوسیه

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز