طی 18ماهی که از موج انقلاب در کشورهای عربی می‌گذرد، با وجود تأکیدات و ابراز اطمینان‌های مداوم درباره اینکه آمریکا حامی مشی دمکراتیک حکومتی است، نظرسنجی اخیر در شش کشور عمدتا مسلمان نشان می‌دهد که اکثریت مردم، واشنگتن را مانعی در راه خواسته‌های دمکراتیک خود می‌دانند.

قرآن کریم

در همه این شش کشور، عربستان سعودی از نظر حمایت از دمکراسی در جایگاهی بالاتر از آمریکا قرار می‌گیرد. این نظرسنجی توسط مؤسسه بین‌المللی پیو مستقر در آمریکا و از شش کشور مصر، اردن، لبنان، پاکستان، تونس و ترکیه انجام شده‌است. نتایج این نظرسنجی نشان می‌دهد که در همه این شش کشور اقبال فراوانی به نه‌تنها حکومت دمکراتیک بلکه مفاهیم خاص مرتبط با آن ازجمله انتخابات آزاد، آزادی مذهب، آزادی بیان و حق برابر برای زنان وجود دارد.

از سوی دیگر اکثریت قابل توجهی از مردم این کشورها (82درصد پاکستانی‌ها، 72درصد اردنی‌ها و 60درصد مصری‌ها) گفته‌اند که بر این باورند قوانین کشورشان باید به‌صورت سختگیرانه‌ای دنباله‌رو تعالیم قرآن باشد. البته در تونس و ترکیه اکثریت گفته‌اند که قوانین کشور باید پیرو ارزش‌ها و اصول اسلام باشد و در لبنان کشوری که بیشترین جمعیت مسیحی منطقه را در خود دارد، 42درصد گفته‌اند که قوانین کشور نباید تحت‌تأثیر قرآن باشد.

این نظرسنجی که در مدت زمانی نیمه مارس تا نیمه آوریل انجام شده، بخشی از تحقیقات سالانه مؤسسه پیو درباره دیدگاه جهانیان است که طی 12سال گذشته همواره انجام شده ‌است. در این نظرسنجی 26هزار نفر از 21 کشور شرکت کرده‌اند و موضوعات مختلفی همچون نظر کشورها درباره برنامه هسته‌ای ایران و همچنین محبوبیت رهبران جهان مورد پرسش قرار گرفته‌است که نتایج آن کم‌کم و طی مرور زمان منتشر می‌شود.

چون این نظرسنجی در بهار انجام شده، در نظرات مردم نسبت به تحولات سیاسی در کشورهای عربی، بعضی اتفاقات اخیر در نظر گرفته نشده ‌است. ازجمله این تحولات اخیر انتخابات ریاست‌جمهوری و ادامه جنگ قدرت در مصر، یا انتخابات پارلمانی اخیر در لیبی، درگیری‌های سوریه و تنش بین ترکیه و لبنان، آخرین تحولات بحرین و توافق اخیر میان پاکستان و آمریکا بر سر گشایش مسیر تدارکات ناتو است.

نتایج این نظرسنجی نشان می‌دهد که نظر مردم این کشورها درباره حکومت دمکراتیک، نسبت به سال گذشته تغییر چندانی نداشته‌است. بیشترین تمایل به این نوع از حکومت در لبنان، ترکیه و مصر دیده می‌شود. درحالی‌که مشی دمکراتیک حکومت همچنان محبوب است، اکثر مردم در اردن، تونس و پاکستان گفته‌اند که ترجیح می‌دهند اقتصاد قدرتمندتری داشته‌باشند تا دمکراسی بهتر. مصری‌ها درباره این موضوع دچار نوعی اختلاف نظر هستند اما مردم ترکیه و لبنان دمکراسی را به اقتصاد ترجیح می‌دهند.

شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی در پاسخ به این سؤال که به دمکراسی بیشتر اعتقاد و اطمینان دارند یا به یک رهبری قدرتمند، اکثرا در لبنان(80درصد)، ترکیه(68درصد)، مصر و تونس (61درصد) دمکراسی را برگزیده‌اند. در مقابل، 61درصد پاکستانی‌ها گفته‌اند که به یک رهبری قدرتمند اطمینان بیشتری دارند تا به دمکراسی. در مصر جایی که اخوان‌المسلمین در انتخابات پارلمانی و ریاست‌جمهوری پیروز شده‌است، اکثر مردم گفته‌اند که نسبت به یک سال گذشته، اسلام نقش مهمی در زندگی کلی آنها ایفا می‌کند. در پاکستان و لبنان هم وضع به همین صورت بوده‌است. دو سوم مصری‌ها گفته‌اند که اکنون اسلام مهم‌ترین نقش را در زندگی آنها دارد. این رقم سال گذشته 47درصد بود. همچنین 62درصد پاکستانی‌ها چنین نظری دارند. در تونس جایی که حزب اسلامگرای نهضت در انتخابات سال گذشته به پیروزی رسید، 84درصد از مردم گفته‌اند اسلام نقش مهمی در زندگیشان یافته‌است.

اکثریت مردم در این کشورها و از همه بیشتر در مصر (76درصد) و تونس (69درصد)، نسبت به انقلاب‌های دو سال گذشته جهان عرب و نتیجه آن برای گسترش دمکراسی در منطقه خوش‌بین بوده‌اند. مردم در کشورهای غیرعرب البته تردید بیشتری در این‌باره دارند. در ترکیه، تنها 34درصد از مردم و در پاکستان تنها 21درصد چنین نظری دارند.

شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی در پاسخ به این سؤال که چه عوامل مهمی در دمکراسی دخیل است، لبنانی‌ها و ترکیه‌ای‌ها به انتخابات آزاد، آزادی مذهب، آزادی بیان، آزادی رسانه‌ها، حقوق برابر برای زنان و کم شدن شکاف میان فقیر و غنی اشاره کرده‌اند. درحالی‌که پاکستانی‌ها و اردنی‌ها نسبت به این موارد حمایت و اقبال کمتری نشان داده‌اند.

درحالی‌که اکثر مردم در این کشورها از 58درصد مصری‌ها تا 93درصد لبنانی‌ها، با این نظر که زنان باید حقوق برابر با مردان داشته‌باشند موافقند، اما نتایج نظرسنجی نشان می‌دهد که شکاف جنسیتی در همه این کشورها غیراز ترکیه، بسیار زیاد و قابل توجه است. این شکاف در اردن بسیار بالاست و 82درصد زنان گفته‌اند که به برابری جنسیتی اعتقاد دارند درحالی‌که میان مردان تنها 44درصد از این موضوع حمایت کرده‌اند. از سوی دیگر اعتقاد به برابری جنسیتی با پرسیدن سؤالات ریزتر کاهش می‌یابد. مثلا اکثریت مردم این کشورها و در راس آنها تونس با 86درصد و غیراز لبنان با 50درصد، گفته‌اند که مردان باید در زمینه اشتغال و در مواقع بحران بیکاری، حق بیشتری در بازار کار داشته‌باشند. 76درصد تونسی‌ها، 62درصد پاکستانی‌ها و 52درصد ترکیه‌ای‌ها گفته‌اند که مردان نسبت به زنان رهبران سیاسی بهتری هستند. اکثریت مردم در پاکستان با 87درصد، اردن با 73درصد و لبنان با 51درصد گفته‌اند که خانواده‌ها باید درباره اینکه دخترانشان با چه‌کسی ازدواج می‌کنند تصمیم بگیرند.

کد خبر 183100

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز