به‌منظور آگاهی از جزئیات این کاوشگر و نحوه پرتاب آن و همچنین ماهواره‌بر سیمرغ و آینده برنامه فضایی ایران، روزنامه همشهری گفت‌وگویی را با دکتر حمید فاضلی سرپرست سازمان فضایی ایران انجام داده است که درپی می‌آید.
- هدف از پرتاب کاوشگر پنج حامل موجود زنده به فضا چیست و به‌طور مشخص چه دستاوردهایی را برای ایران به همراه خواهد داشت؟
کاوشگر پنج در مسیر یک فرایند تعریف شده با نام توسعه فناوری اعزام موجود زنده به فضا پرتاب می‌شود. این پرتاب از نوع پرتاب زیرمداری است به این معنا که کپسول زیستی ما در یک زاویه نزدیک به قائمه (حدود 86درجه) توسط حامل سوخت جامد به فضا پرتاب می‌شود. این پرتاب تقریبا عمودی خواهد بود و کپسول یک مسیری را به‌صورت یو (U) وارونه تا ارتفاع بیش از 120کیلومتر خواهد پیمود، در آنجا سر کپسول حامل جدا می‌شود و موتور هم از کپسول جدا می‌شود و کپسول زیستی به تنهایی به زمین بازمی‌گردد، تقریبا در حدود 50 تا 60کیلومتری نقطه پرتاب بر زمین خواهد نشست. طبق تعاریف، هر شیئی را بتوان به ارتفاع بیش از 100کیلومتری در فضا ارسال کرد یا به‌عبارتی آن را به ماورای جو فرستاد، یک اتفاق فضایی محسوب می‌شود.
- این اتفاق ظرف چه مدت از زمان رخ می‌دهد؟
شاید عملا کل زمان رفت و برگشت کپسول زیستی بیش از 30دقیقه نشود. در زمان برگشت ما کپسول زیستی را توسط سیستم‌های خیلی دقیق چتر نجات بازیابی می‌کنیم؛ به‌طوری که کپسول زیستی با حداقل سرعت و ضربه به زمین برخورد می‌کند.
پس از فرود این کپسول ما با ناوگانی که شامل مجموعه‌ای از رادار و تجهیزات ردیاب و حتی ردیاب اپتیکی و بالگرد و مجموعه‌ای زمینی از ایستگاه‌های تله‌متری است این کپسول را پیدا کرده و موجود زنده را که در حالت بیهوشی به فضا ارسال کرده بودیم، بازیابی می‌کنیم. این مسیری است که ما برای انجام این نوع پروژه‌ها طی می‌کنیم و در گام‌های بعدی نیز درصدد به‌کار‌گیری سوخت مایع هستیم، چرا که با به کار‌گیری سوخت مایع شتاب کمتری به موجود زنده وارد می‌شود.
این شتاب روی اعضای حیاتی موجود اثر دارد و نباید از یک حد بیشتر باشد. محموله‌های فضایی حامل انسان چهار تا شش G شتاب دارند و ما در پرتاب خود قرار است شتابی معادل هشت G را به کپسول زیستی وارد کنیم اما با سوخت مایع که نیروی تراست را با شدت کمتری وارد می‌کند، قادر خواهیم بود شتاب محموله‌های فضایی را کاهش دهیم.
- پرتاب با سوخت مایع کی انجام خواهد شد؟
کارهای مطالعاتی خود را در این زمینه آغاز کرده‌ایم و با دوستان سازنده حامل هم وارد مذاکره شده‌ایم و به‌زودی برای اجرای این پروژه قرار داد می‌بندیم و تصور می‌کنم تا اواخر سال‌جاری یا اوایل سال آینده نخستین حامل سوخت مایع و نخستین محموله کپسول زیستی ما آماده خواهد شد که ابعاد و وزن آن از این کپسولی که قرار است تا چندی دیگر به فضا بفرستیم بزرگ‌تر خواهد بود، احتمالا این کپسول را به ارتفاع بالاتری نیز ارسال خواهیم کرد.
ما این مسیر را با حامل‌های پرقدرت‌تر پس از انجام پرتاب کاوشگر پنج ادامه خواهیم داد چرا که اگر بخواهیم انسان را هم با استفاده از این کپسول‌ها به زیر مدار یا برای مدارگردی بفرستیم باید حتما از کپسول‌های دارای سوخت مایع استفاده کنیم که شتاب کمی به موجود زنده وارد شود.
