مقامات کشورمان ازجمله وزیر امور خارجه گفته است که همه کشورهای عضو جنبش عدم‌تعهد در این اجلاس شرکت خواهند کرد؛ همه کشورها یعنی 120کشور. معمولا هم در اجلاس‌های این‌چنینی 30تا 40درصد میهمانان در حد سران یعنی رئیس حکومت، رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر شرکت می‌کنند و بقیه در حد هیأت‌های درجه دوم. تاکنون نامه‌های دعوت از سران کشورهای عضو عدم‌تعهد توسط نمایندگان ویژه رئیس‌جمهور یا وزیران عضو هیأت دولت ارسال شده است. به غیراز چند مورد که دعوت‌ها خارج از روال معمول صورت گرفته است.
مرسی می‌آید یا نه؟
محمد مرسی رئیس‌جمهور جدید مصر اگر به ایران بیاید، شاید بزرگ‌ترین تحول روابط دو کشور ایران و مصر بعد از قطع روابطشان در 32سال گذشته، اتفاق خواهد افتاد. نکته دیگر اینکه در اجلاس اخیر، ایران قرار است ریاست سه ساله این کنفرانس را از کشور مصر که رئیس فعلی عدم‌تعهد است دریافت کند. اگرچه محمود احمدی‌نژاد بعد از انتخاب مرسی در تماسی تلفنی از نقش غیرقابل انکار و مؤثر مصر در جنبش عدم‌تعهد و همکاری‌های سازنده ایران و مصر در این جنبش، سخن گفته و به این ترتیب مقدمه دعوت تلفنی او را به ایران فراهم کرده بود اما برخی ناهماهنگی‌ها در دعوت از مرسی هم دیده می‌شود. ناهماهنگی‌هایی که عده‌ای از آن به‌عنوان یک فرصت سوزی در ترمیم روابط دو کشور بزرگ اسلامی یاد می‌کنند.
گویا در پاستور بر سر آنکه چه‌کسی حامل نامه دعوت رسمی از مرسی باشد و چه‌کسی به مصر برود اختلاف است. ابتدا نام محمدرضا رحیمی معاون اول رئیس‌جمهور به میان آمد اما مسئولان دفتر وی سفر معاون اول رئیس‌جمهور به مصر را تکذیب کردند. چندی بعد نام مجتبی ثمره هاشمی دستیار ارشد رئیس‌جمهور به میان آمد اما مدت زیادی از این خبر هم نگذشته بود که از حمید بقایی معاون اجرایی رئیس‌جمهور نام برده و گفته شد قرار است نامه دعوت رئیس‌جمهور از مرسی را بقایی به مصر ببرد؛ اتفاقی که هنوز رخ نداده و هنوز هم قطعی نشده است.
رسمی که تغییر کرد
دعوت از شاه عربستان هم بعد از اعدام اتباع ایرانی لغو شد. اگرچه بنا به دخالت دولت آل‌سعود در سرکوب شیعیان بحرین و به‌هم‌ریختگی روابط ایران و عربستان پس از آن حوادث، نفس دعوت از پادشاه عربستان را دچار حاشیه کرده بود اما در هر صورت این دعوت تکلیفی برای میزبان اجلاس بود که باید انجام می‌شد.
پیش از آنکه حکم اعدام برخی اتباع ایرانی در عربستان سعودی صادر و اجرا شود قرار بود امیر عبداللهیان معاون وزیر خارجه در سفری که به جده انجام می‌دهد، دعوتنامه رسمی کشورمان را تسلیم وزیر خارجه عربستان کند. بعد از اجرای حکم غیرقانونی و غیرحقوقی اعدام برخی اتباع ایرانی سفر امیرعبد‌اللهیان به جده لغو شد و دعوتنامه از کانال‌های دیپلماتیک و به گونه ای متفاوت از طریق محترمانه‌تری که برای همه کشورها ارسال می‌شد، برای عربستان ارسال شد.
دعوت به شیوه عربستان
کشور دیگری هم بود که دعوتنامه ایران برای سران آن کشور از طریق فرستاده‌های ویژه رئیس‌جمهور ارسال نشد. آن کشور بحرین بود که بعد از خشونت شدید رژیم آل‌خلیفه در سرکوب مردم بحرین، ایران روابطش را با این کشور به حد کاردار کاهش داده بود. دعوتنامه شاه بحرین نیز از طریق کانال‌های دیپلماتیک تحویل پادشاه بحرین شده و ایران فرستاده ویژه‌ای را به این کشور اعزام نکرده است.
اگر از عراق صرف‌نظر کنیم شاید بتوانیم بگوییم در بین کشورهای عربی منطقه روابط ایران با قطر بهتر از سایر کشورها باشد. ایران و قطر در مسائل سوریه تا حدودی اختلاف نظر دارند اما این مسئله بر اجلاس عدم‌تعهد و حضور قطر در این اجلاس سایه نینداخته است. شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی، امیر قطر جزو همان 30تا 40درصدی است که در حد سران کشور در اجلاس عدم‌تعهد شرکت می‌کند و از همین حالا هم حضور خودش را اعلام کرده است.
یمن از اتهام زنی تا دعوت
اتهام زنی‌های یمنی‌ها به ایران هم باعث نشده است که ایران از دعوت رئیس‌جمهور این کشور برای اجلاس عدم‌تعهد چشم بپوشد. این کشور که درگیر برخی اعتراض‌های داخلی است چندی پیش ایران را متهم به دخالت در امور داخلی یمن کرد. حتی کار به تهدید هم کشید و عبد ربه هادی منصور رئیس‌جمهور یمن با ادعای اینکه ایران در یمن فعالیت‌های جاسوسی انجام می‌دهد کشورمان را تهدید کرد.
با وجود این معاون پارلمانی وزارت نیرو حامل پیام دعوت رئیس‌جمهور کشورمان از رئیس‌جمهور یمن به‌منظور شرکت در اجلاس سران عدم‌تعهد است. هیأت ایرانی به ریاست سیدمسعود حسینی، معاون پارلمانی وزارت نیرو وارد یمن شده است.
ناگفته نماند ایران به‌عنوان میزبان شانزدهمین اجلاس سران کشورهای عضو جنبش نم (عدم‌تعهد) موظف به دعوت از تمامی کشورهای عضو این جنبش است.
