به گزارش مهر، چندی قبل معاون پژوهشی و آموزشی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی دستاورد مهم هفتمین اجلاس آیسسکو در الجزایر را کسب میزبانی ایران برای برگزاری اجلاس دهم آیسسکو در سال۲۰۱۷ و همزمان با آن معرفی مشهد به‌عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام اعلام کرد. محمدرضا دهشیری تصریح کرده است که اجلاس آیسسکو به میزبانی ایران و در شهر مشهد برگزار می‌شود که همزمان با آن، این شهر به‌عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام معرفی خواهد شد.از این‌رو تحلیل‌گران فرهنگی معتقدند باید از این فرصت فراهم شده برای معرفی ظرفیت‌های بین‌المللی مشهد استفاده کرد تا یک‌بار دیگر جایگاه تاریخی و تمدنی مشهد و اینکه کانون گسترش فرهنگ و تمدن در شرق ایران بوده است، شناخته و معرفی شود.در حالی قرار است تا 5سال آینده مشهد عهده‌دار این ماموریت شود که بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد، زیرساخت‌های فرهنگی و اجتماعی این شهر به‌رغم تلاش‌ها و اقدامات ارزشمند دولت و مجلس، در خور شأن و رسالت دومین کلانشهر جهان اسلام توسعه نیافته است.
از پایتخت معنوی تا پایتخت فرهنگی
همه ساله بر خیل عظیم مشتاقان زیارت امام مهربانی‌ها افزوده می‌شود و گفته می‌شود تعداد زائران خارجی و داخلی پایتخت معنوی کشورمان در چشم‌انداز بیست‌ساله با افزایش دوبرابری به بیش از 40میلیون نفر خواهد رسید. این در حالی است که در حال حاضر فضا و امکانات زیرساختی دومین کلانشهر مذهبی جهان به هیچ وجه جوابگوی نیازهای زائران و ساکنان آن نیست. صاحب‌نظران بر این عقیده‌اند که مشهد شهری ملی و فراملی و متولی یکی از امور فرهنگی اولویت‌دار در نظام جمهوری اسلامی یعنی «زیارت» است. آنان می‌گویند انتخاب مشهد به‌عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام می‌تواند نقش عمده‌ای در بسط و گسترش فعالیت‌های فرهنگی در کشورمان داشته باشد.
پیام رضوی در پایتخت جهان اسلام
از سوی دیگر مشهد مقدس به‌عنوان دومین کلانشهر مذهبی جهان باید پیام‌آور فرهنگ رضوی باشد تا زائران و مجاوران ضمن برخورداری از امکانات مناسب شهری، از معنویت خاص این شهر نیز بهره‌مند شوند.
اشاعه فرهنگ رضوی
به این منظور به‌نظر می‌رسد باید تمام عواملی را که در راستای رشد و ارتقای شاخص‌های فرهنگی تأثیرگذار هستند، شناسایی کنیم تا ارتقای سطح معنویت در شهر با فناوری‌های جدید مدیریت شهری پیوند خورده و بستری مناسب برای آماده شدن مشهد به‌عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام آماده شود. در این راستا کارشناسان معتقدند بهره‌گیری، اشاعه و ترویج فرهنگ متعالی رضوی می‌تواند کمک مؤثری به این موضوع کند. رضا خدامی یکی از فعالان فرهنگی است. او که چنین دیدگاهی دارد می‌گوید: با توجه به انتخاب شهر مشهد به‌عنوان پایتخت جهان اسلام، باید بستر لازم برای بهره‌گیری از این فرصت تاریخی که تا 100سال دیگر تکرار نمی‌شود، حداکثر استفاده را کرد. وی می‌افزاید: مسئولان باید تلاش کنند تا رفتار، الگوها و زیرساخت‌های فرهنگی را که در این شهر وجود دارد، تغییر دهند تا مردم با کردار خود شهر نمونه را تجربه کنند.
در این صورت و با داشتن چنین شهری می‌توانیم نوع پیام فرهنگی‌ای را که ریشه در فرهنگ و آیین رضوی دارد به جهانیان منتقل کنیم.وی تصریح می‌کند: اکنون که دولت با همکاری مجلس با اختصاص بودجه قابل توجه به مشهدالرضا بستر مناسبی را برای توسعه فرهنگ زیارت و فعالیت‌های فرهنگی مرتبط مهیا ساخته است، در اجرای فرایند زیرساخت‌های شهر آرمانی بایستی تلاش‌ها مضاعف شود و با آماده کردن زیرساخت‌ها، شرایط رسیدن به چنین آرمانشهری را فراهم‌سازیم.وی با تأکید بر توسعه همه‌جانبه فعالیت‌های فرهنگی در پایتخت معنوی کشور، تأکید می‌کند: در این راستا مسئولان و کارگزاران می‌توانند با نیازسنجی و شناسایی ذائقه فرهنگی جامعه در راستای نشر و گسترش فرهنگ رضوی گام‌های ارزنده‌ای بردارند و از این طریق این شهر را برای مسئولیت جدید خود به‌عنوان پایتخت فرهنگی آماده کنند.
زیارت، هدف نخست
در حال حاضر کشورهای ایران، سوریه، عراق و عربستان 4کشور مقصد زیارتی خاورمیانه هستند. این در حالی است که در سال‌های اخیر کشورهای مسلمان دیگر نیز با سرمایه‌گذاری قابل توجه برای جذب بیشتر گردشگران، تلاش گسترده‌ای را آغاز کرده‌اند. از این رو شاهد هستیم که بسیاری از کشورها از جمله کشورهای مسلمان با برنامه‌ریزی دقیق و با بسیج همه امکانات خود تلاش می‌کنند که اقتصادهای خود را با تزریق دلارهای گردشگران رونق دهند و از این طریق ضمن استفاده از ظرفیت‌های اقتصادی، از ظرفیت‌های فرهنگی ناشی از آن نیز بهره گیرند.این در حالی است که تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد «زیارت»، هدف نخست سفر بسیاری از مردم کشورهای مسلمان و عربی است؛ بنابراین می‌توان از این امکان استفاده و با تبلیغات در این کشورها، زمینه ورود گردشگران مذهبی و توسعه توریسم زیارتی را فراهم کرد. البته این در شرایطی است که ابتدا زیرساخت‌های مورد نیاز ورود گردشگران با اتخاذ تمهیدات لازم فراهم شود. در این راستا به‌نظر می‌رسد ظرفیت‌های انتخاب مشهد به‌عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام، می‌تواند کشورمان را در جذب یک‌درصد از جمعیت شیعه کشورهای اسلامی یاری کند و به‌عنوان نماد مهمی از ایران و شهرهای مذهبی مهم جهان به‌شمار رود.
در این باره یک کارشناس گردشگری می‌گوید: اگر برنامه‌ریزی مناسبی برای جذب گردشگر از کشورهای مسلمان و توسعه گردشگری مذهبی انجام پذیرد، با توجه به نقش بقاع متبرکه در نشر عقاید و فرهنگ اسلامی، این امر منشأ بسیاری از پیشرفت‌های معرفتی با محور فرهنگ رضوی خواهد بود.علی عباسی با اشاره به انتخاب مشهد به‌عنوان پایتخت فرهنگی در 5سال آینده تصریح می‌کند: در چنین شرایطی مطمئناً، توجه به ظرفیت‌های فرهنگی، گردشگری مذهبی و دینی کشورمان نقش بسزایی در ترویج و شناخت عموم مسلمانان نسبت به فرهنگ رضوی داشته و این امر فرصتی ناب برای توسعه فرهنگ زیارت و نشر معارف اسلامی تلقی می‌شود. این کارشناس با اشاره به همجواری ایران با کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و شیعیانی که در این مناطق زندگی می‌کنند، تصریح می‌کند: به‌طور طبیعی شهرهای مذهبی‌ای چون مشهد مقدس مورد توجه شیعیان خارجی قرار دارند اما این مسئله بیش از هر چیز دیگر نیازمند سرمایه‌گذاری برای تقویت زیرساخت‌های مورد نیاز این کلانشهر مذهبی جهان است.
فرصت‌های یک اتفاق بین‌المللی
انتخاب مشهد به‌عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام و نشست آیسسکو با حضور وزرای فرهنگ کشورهای اسلامی بدون‌شک یک اتفاق بین‌المللی مهم است اما چگونه می‌توان از آن بهره برد؟
در پاسخ به این پرسش، عضو کمیسیون فرهنگی، انتخاب مشهد به‌عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام را درصورتی مؤثر می‌داند که زیرساخت‌های توسعه‌ای آن مورد توجه قرار بگیرد. بر همین اساس این نماینده خواستار توجه بیشتر دولت به توسعه این شهر است. جواد آرین‌منش می‌گوید: گاهی برگزاری یک اتفاق بین‌المللی در شهری موجب می‌شود که زیرساخت‌های توسعه‌ای آن مورد توجه قرار گیرد در آن صورت است که القاب و اسامی اهمیت می‌یابد اما در مورد مشهد، اگر صرفا اطلاق یک‌نام باشد فایده‌ای نخواهد داشت.آرین منش تأکید می‌کند: مشهد به‌دلیل وجود مرقد منور حضرت امام رضا(ع) مرکز فرهنگی و مذهبی جهان اسلام است اما باید برای تحقق رسالت فرهنگی خود بیش از گذشته مهیا شود.عضو کمیسیون فرهنگی اضافه می‌کند: ما امیدواریم به موجب این نامگذاری‌ها توجه دولت به این شهر بیشتر شود و نیازهای زائران جهان اسلام و ۲۵میلیون گردشگری که به این شهر مقدس می‌آیند، مورد توجه و رسیدگی قرار گیرد.
مشهد و رسالت مهم
صاحب‌نظران صنعت گردشگری بر این باورند که پایتخت معنوی ایران به لحاظ موقعیت فرهنگی ـ مذهبی جای رشد و توسعه بسیاری دارد. با وجود این، به‌نظر می‌رسد برنامه راهبردی مشخصی در این زمینه تدوین و اجرا نشده است. این در حالی است که رونق فعالیت‌های فرهنگی با محوریت زیارت می‌تواند ضمن تحول اقتصادی، همچنین ایجاد فرصت‌های شغلی و زدودن تصویر نامناسب و غیرواقعی‌ای که کشورهای غربی با تبلیغات گسترده خود علیه کشورمان ترسیم کرده‌اند، بستر مناسبی را برای تعاملات فرهنگی به‌ویژه حوزه فرهنگ رضوی فراهم کند.
![مهمترین نکات فروش اینترنتی طلای دست دوم [1403] | راهنمای خرید طلای کم اجرت گالری طلای رادا](https://media.hamshahrionline.ir/d/2024/09/17/1/5064317.jpg)
