شنبه ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۰ - ۱۲:۵۵
۰ نفر

با عضویت اردن در شورای همکاری خلیج‌فارس و دعوت اعضای این شورا از مغرب برای عضویت، اعتراض‌ها به این عضوگیری شدت گرفته است.

سعود الفیصل، وزیر خارجه عربستان

اکنون بسیاری از منتقدان می‌گویند که نام شورای همکاری باید تغییر کند چرا که با عضویت این دو کشور، هویت شورای همکاری از بین رفته و دیگر صرفا منحصر به خلیج‌فارس نیست.تغییر نام شورای همکاری را جامعه عربی از هم‌اکنون رقم زده است؛در بسیاری از یادداشت‌ها، مقالات و گزارش‌ها دیده‌ایم که دیگر به جای استفاده از نام شورای همکاری خلیج‌فارس از عنوان شورای همکاری سلطنتی عربی استفاده می‌کنند که اشاره‌ای است به عضویت کشورهای عربی پادشاهی در این سازمان که به اعتقاد بسیاری با همین هدف تا مغرب گسترش یافته است.

از سوی دیگر بحث کنفدرالیسم شورای همکاری نیز با تحولات جدید شورا بیش از پیش زیر سؤال رفته است. کنفدرالیسمی که ادعا می‌شد قرار است برای رویارویی با ایران تشکیل شود، اکنون با ده‌ها پرسش بی‌پاسخ مواجه شده است.کشورهای عربی که همواره ایران را به چشم یک رقیب منطقه‌ای می‌بینند بیش از همه نسبت به کنفدرالیسم و عضویت مغرب و اردن در شورای همکاری انتقاد دارند و از همه جالب‌تر اینکه کشورهای عضو شورای همکاری بیش از همه به این وضع معترضند.سید علی موسوی خلخالی در مقاله‌ای در سایت دیپلماسی ایرانی با اشاره به نمونه‌هایی از مخالفت‌های عربی به این موضوع اشاره کرده است.

کویتی‌ها در رأس معترضان به کنفدرالیسم و حتی افزایش اعضای شورای همکاری هستند. به گزارش پایگاه خبری ایلاف، مبارک الخرینج، نماینده مستقل و رئیس کمیسیون امور خارجه پارلمان کویت، در این‌باره می‌گوید: «موضوعات بسیاری چون شناسنامه یکسان برای همه شهروندان شورای همکاری، پول واحد خارجی، همکاری‌های مشترک گمرکی و بسیاری موارد دیگر مورد توافق همگان است و توافقات مشترکی درباره آنها حاصل شده است. اگر چه بر سر سپر دفاع جزیره اختلاف نظر وجود دارد و هنوز ماهیت و چارچوب تشکیل آن مشخص نشده است ولی با این حال می‌توانیم بگوییم که بر سر بسیاری از مسائل دیگر اتفاق نظر وجود دارد اما چرا اصرار داریم به آن عنوان اتحادیه کنفدرالی اطلاق کنیم؟» وی همچنین می‌گوید: «حتی برخی ابراز تمایل کرده‌اند که کشورهای این شورا پرچم واحد، گذرنامه واحد و وزیر امور خارجه واحد داشته باشند. ولی مسئله این است که آیا رهبران و مردم کشورهای عضو واقعا با چنین پیشنهادهایی موافقند؟ به‌فرض هم اگر مثلا در کویت، امیر با این موضوع موافق باشد باید لایحه آن به مجلس بیاید و پارلمان آن را به تصویب برساند و بعد نظر نهایی کشور اعلام شود».

عدنان المطوع، نماینده شیعه مستقل پارلمان کویت نیز در این باره می‌گوید: «تشکیل کنفدرالیسم ماهیتا با قانون اساسی و استقلال کویت مغایرت دارد؛ به‌ویژه اگر بنا باشد وزارت دفاع و وزارت امور خارجه واحد برای آن در نظر گرفته شود».
وی تأکید می‌کند:« کشورهای عضو شورا هر کدام مذهب، جامعه و کلاً ویژگی‌های خودشان را دارند. از سویی کویت کشوری است که حداقل دمکراسی در آن رعایت می‌شود ولی در دیگر کشورهای عضو شورا چنین چیزی حاکم نیست. یا مثلا در امارات متحده عربی سیستم باز اقتصاد جهانی حاکم است و همه مراودات بانکی و بین بانکی آن کاملا براساس اقتصاد باز است، در حالی که در عربستان سعودی تلاش می‌شود که مراودات اقتصادی همگی منطبق با اصول شرع باشد؛ در این صورت چگونه می‌توان برای کل اعضای شورا یک نسخه پیچید». وی درباره تصویب طرح کنفدرالیسم در پارلمان بحرین می‌گوید: «این حرکت صرفا جنبه سیاسی دارد و قطعا در مجلس ملی کویت رأی نخواهد آورد».وی درباره ادعای وجود تهدیدهای ایرانی نیز می‌گوید: «اینگونه اظهارات صرفا ادعاست و بسیاری در زدن این اتهام‌ها بزرگ‌نمایی می‌کنند».

ناجی العبدالهادی، نماینده لیبرال پارلمان کویت نیز در این‌باره می‌گوید: «بحث کنفدرالیسم فقط در حد حرف است. چگونه می‌شود وقتی که هنوز بر سر پول واحد و تشکیل بازار مشترک اقتصادی و گمرکی به توافق نرسیده‌ایم، به‌فکر کنفدرالیسم برای شورای همکاری بیفتیم، در حالی که هنوز این قدر هم راضی نیستیم که مبادلات بهداشتی، آموزشی و زیست‌محیطی با یکدیگر داشته باشیم».وی درباره یکپارچه شدن وزارت امور خارجه و وزارت دفاع می‌گوید: «چنین چیزی مستلزم جلسات طولانی و مذاکرات مفصلی است که در نهایت هم به اعتقاد من معقول به‌نظر نمی‌رسد که در این دو زمینه به توافق برسیم؛ به‌ویژه اینکه با ماهیت قانون‌اساسی کویت که 50 سال است کشور براساس آن اداره می‌شود و مورد تأیید شهروندان است، مغایرت دارد».

العبدالهادی مطرح شدن کنفدرالیسم را نتیجه اتفاقات اخیر بحرین می‌داند و می‌گوید: «تا قبل از این نه حرفی از کنفدرالیسم بود و نه حرفی از اعضای جدید. تحولات اخیر بحرین این مسائل را مطرح کرد. پس می‌توان گفت این موضوع صرفا جنجال‌های سیاسی است که با رفع بحران و فروکش کردن بازار تبلیغات به فراموشی سپرده می‌شود».

عضویت اردن و مغرب

بر سر عضویت اردن و مغرب درشورای همکاری نیز نگرانی‌ها بسیار است. جالب توجه اینکه شهروندان عربستانی نیز از این عضویت احساس نگرانی می‌کنند. جمعی از دانشجویان در حال تحصیل عربستانی در آمریکا با صدور بیانیه‌ای هشدار داده‌اند که عضویت اردن و مغرب به جمع کشورهای شورای همکاری باعث افزایش نرخ بیکاری در عربستان شده و علاوه بر اختلال در ساختار اجتماعی میزان مهاجرت را نیز به‌طور بی‌سابقه‌ای افزایش خواهد داد. بنا به آماری که در بیانیه دانشجویان عربستانی آمده رقم بیکاری در این کشور در حال حاضر نزدیک به 10 درصد است که این رقم با عضویت اردن و مغرب ممکن است تا
21 درصد افزایش پیدا کند.

فهد بن سالم المطیری، یکی از اعضای کمیته دانشجویان عربستانی در مینوسوتای آمریکا در این باره می‌گوید: «وقتی که خبر پیوستن اردن و مغرب به شورای همکاری را شنیدیم، شوکه شدیم. ما نمی‌توانیم به‌این راحتی کشوری را به عضویت شورای همکاری درآوریم؛ به‌ویژه اینکه از لحاظ اقتصادی و اجتماعی می‌تواند ضربات مهلکی به اقتصاد ما وارد آورد».

به گزارش بانک مرکزی عربستان، نزدیک به 8 میلیون کارگر خارجی در این کشور کار می‌کنند که از این رقم 6میلیون نفر در بخش خصوصی فعالند که حجم مبادلات مالی‌شان با کشورهای مبدا سالانه نزدیک به 25 میلیارد دلار است. نزدیک به 84 درصد این تعداد از نیروی کار را افراد غیرمتخصص تشکیل می‌دهند که مدرک تحصیلی اغلب آنها در بهترین حالت دیپلم است.

عبدالله بن‌علی‌الربیعان، استاد دانشگاه رشته کلام در آکادمی فلسفه آمریکا در این باره می‌گوید: «با شنیدن این خبر واقعا شوکه شدیم. حتی گمان می‌کنم مردم عربستان نیز شوکه شدند. در حالی که اردن و مغرب هر دو از نرخ بالای بیکاری رنج می‌برند و در کشورمان نیز نرخ بیکاری بالاست، چگونه می‌توان اتباع دیگر کشورها را پذیرفت؛ به‌ویژه اینکه اکنون از کنفدرالیسم و لغو روادید برای اتباع اردن و مغرب صحبت می‌شود. این درست است که این دو کشور برادران ما هستند ولی باید واقع‌بینانه به مسائل نگاه کنیم».مرزوق الرویس، رئیس گروه دانشجویان خارجی وزارت علوم عربستان نیز در این باره می‌گوید: «از لحاظ فناوری اطلاعات و ارتباطات پیوستن اردن به جمع کشورهای شورای همکاری که در این زمینه ضعف شدیدی دارند، می‌تواند بسیار کارساز باشد و به کشورهای عضو کمک کند. ولی مسئله این است که ما این حجم فرصت شغلی برای متخصصان اردنی نداریم».

سلمان بن محمد‌العتیبی، استاد دانشگاه تامبا، در این باره می‌گوید: «چنین چیزی ممکن نیست. فرهنگ، جامعه و اقتصاد ما با اردن و مغرب کاملا متفاوت است. ما از یک سری ویژگی‌های طایفه‌ای برخورداریم که این دو کشور برخوردار نیستند. شاید اردن هم مثل ما باشد ولی مغرب قطعا مثل ما نیست. حتی بحث طایفه‌ای در آنجا با ما بسیار متفاوت است».وی تأکید می‌کند:
« با عضویت این دو کشور که هر دو از کشورهای کمتر‌ توسعه‌یافته جهان هستند و عموما فقیر محسوب می‌شوند، شورای همکاری باید تا مدت‌ها بسیج شود و به آنها کمک مالی کند تا بتوانند از بحران‌های اقتصادی و اجتماعی‌شان فاصله بگیرندو کمترین زحمت را به اعضای شورا برسانند، در حالی که تا رسیدن به چنین وضعیتی قطعا زمانی طول خواهد کشید و تا آن موقع ما متحمل مشکلات بسیاری خواهیم شد».

کد خبر 135508

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز