سال‌های سال، درباره رنگ زرد درخشان تابلوهایی که ون‌گوگ از گل‌های آفتاب‌گردان کشیده می‌خواندم و هر چه به آنها نگاه می‌کردم، اثری از رنگ زرد درخشان در آنها نمی‌دیدم. بیشتر به‌نظرم می‌آمد که رنگشان مایل به قهوه‌ای‌است تا زرد. هم تعجب می‌کردم، هم افسوس می‌خوردم که چرا نمی‌توانم نمونه‌های بهتری از این تابلوها و رنگی را که این‌قدر درباره‌اش حرف می‌زنند، ببینم. تا این که چند روز پیش متوجه شدم اگر اصل این آثار را هم ببینم، اثری از این رنگ درخشان در آنها پیدا نخواهم کرد: در خبرها خواندم که رنگ زرد تابلوهای ون‌گوگ به‌مرور زمان درخشندگی‌شان را از دست داده و به رنگ قهوه‌ای تبدیل شده‌اند! فکرش را بکن، رنگی که برای ون‌گوگ این همه جذاب بود و بارها درباره تأثیری که روی او می‌گذاشت برای برادرش، تئو نوشته بود، رنگی که در خیلی از تابلوهایش به مقدار زیاد از آن استفاده کرده و حتی درتابلوهایی هم که رنگ اصلی‌شان زرد نبود، آن را به‌کار برده بود، رنگی که برایش به‌معنی جریان و شور زندگی بود... حالا به‌رنگی تیره و مرده تبدیل شده!
هر کسی که کمترین توجه و علاقه‌ای به ون‌گوگ و کارهایش داشته باشد با شنیدن این خبر ناراحت می‌شود. تصورش را بکن متخصص‌ها وقتی متوجه این اتفاق شده‌اند چه حالی پیدا کرده‌اند! البته طبیعی است که بعد از حدود 120سال با همه مراقبت‌های ویژه‌ای که از تابلوهای ون‌گوگ می‌شود، به‌هر حال تغییراتی در آنها اتفاق بیفتد. اما دانشمندان متوجه شدند تغییری که دارد در رنگ زرد تابلوهای ون‌گوگ اتفاق می‌افتد غیر معمول است. برای همین آنها شروع کردند به بررسی این تابلوها و با استفاده از اشعه ایکس، روی بعضی از تابلوهای دیگری هم که هم‌زمان با نقاشی‌های ون‌گوگ در قرن نوزدهم کشیده شده‌اند آزمایش‌هایی انجام دادند و دیدند که این تغییر رنگ در آنها هم دیده می‌شود. برای همین فکر کردند احتمالاً اشکال از نوع رنگی بوده که نقاش‌های آن زمان استفاده می‌کرده‌اند.
این رنگ‌های زرد، از اولین رنگ‌هایی بودند که بعد از انقلاب صنعتی در دهه اول قرن نوزدهم درست شده بودند. در آنها ماده‌ای سمی وجود داشت که ثبات شیمیایی نداشت و به‌راحتی تحت تأثیر شرایط محیطی تغییر رنگ می‌داد. خیلی از هنرمندان آن زمان، از جمله ون‌گوگ، این موضوع را می‌دانستند، اما باز از این رنگ‌ها استفاده می‌کردند، چون درخشندگی آنها نسبت به رنگ‌های زردی که پیش از آن تولید می‌شدند، خیلی بیشتر بود.
دانشمندان با انجام آزمایش‌های بیشتر متوجه شدند عاملی که باعث فعل و انفعالات شیمیایی و تغییر رنگ این ماده می‌شود اشعه ماورای بنفش نور روز است. ظاهراً معما حل شده بود، اما چیزی که دانشمندان را گیج می‌کرد این بود که بعضی از تابلوهایی که در آنها ازهمین نوع رنگ زرد استفاده شده بود، رنگشان تغییر نکرده.
آنها سه لوله رنگ زرد نیمه‌کاره‌ای را که از قرن نوزدهم باقی مانده بود آزمایش کردند و در معرض تابش مستقیم اشعه ماورای بنفش قرار دادند و دیدند که تنها رنگ یکی از لوله‌ها قهوه‌ای شد!
با بررسی‌‌های بیشتر، آنها متوجه شدند این تغییر رنگ زمانی در ماده شیمیایی موجود در رنگ زرد اتفاق می‌افتد که در مجاورت باریم و سولفور قرار می‌گیرد؛ موادی که در رنگ‌های سفید آن زمان وجود داشته است و ون‌گوگ برای این که به زرد درخشان‌تری برسد، بیشتر موقع‌ها آن را با سفید مخلوط می‌کرده!
با خودم می‌گویم: «کاش ون گوگ به‌دنبال این همه درخشندگی نبود، آن‌وقت ما می‌توانستیم از زیبایی تابلوهایش بیشتر لذت ببریم!» حرفم را پس می‌گیرم؛ می‌دانم که حرفم خودش را نقض می‌کند!
