موتورهای جست‌وجو؛ دیروز، امروز، فردا

واقعاً این اینترنت دنیای عجیبی است؛ اگر نبود چه‏طور این همه اطلاعات را به راحتی و به سرعت به دست می‏آوردیم؟! اما آیا تا به حال فکر کرده‏اید که همین جست‌وجو در اینترنت چه موضوع پیچیده‌ای است؟

کلمه‏ای مثل «پیتزا» را در یکی از موتورهای جست‌وجو وارد می‏کنیم. با فشردن دکمه جست‌وجو، اطلاعات از هزاران کیلومتر آن طرف‏تر، برایتان فرستاده می‏شود؛ اطلاعاتی از رستوران‏هایی که پیتزا می‏فروشند گرفته تا روش تهیه آن، نشانی، نقشه، عکس و صدها موضوع دیگر مربوط به پیتزا. گزینه‏های زیادی هم برای سرعت‌بخشیدن به این کار وجود دارند: انتخاب زبان، نوع اطلاعات، حجم، تاریخ و... به‌همین سادگی. جالب است بدانید که برای همین جست‌وجوی به ظاهر ساده، حجم زیادی انرژی مصرف می‏شود، چون کامپیوترهای غول‏پیکری (سِروِرها) مشغول کار هستند که با سایت‏های زیادی ارتباط برقرار می‏کنند و در کسری از ثانیه اطلاعات را در اختیار شما قرار می‏‏دهند. حالا فکرش را بکنید که هم‌زمان با شما هزاران نفر در سراسر دنیا مشغول جست‌وجو در اینترنت هستند.

طبق آمار، سال 2009 میلادی، 131 میلیارد جست‌وجوی اینترنتی ثبت شده است. این مسئله به‌تازگی موضوع بحث‌های زیادی شده، چرا که تعداد زیاد جست‌وجوها باعث مصرف انرژی‏های فسیلی می‏شود که با تولید دی‏اکسیدکربن، در دراز مدت به گرم‏تر شدن زمین منجر می‏شود. دانشمندان پیش‏بینی می‏کنند امسال 107میلیارد کیلووات ساعت انرژی برای جست‌وجوهای اینترنتی صرف شود که میزان آن نسبت به سال 2006 دو برابر است. جالب این که همین دانشمندان اعلام کرده‏اند استفاده از اینترنت در مقایسه با بقیه روش‏ها خیلی به‌صرفه است. مثلاً دانلود یک موسیقی از اینترنت، 40 تا 80 درصد نسبت به خرید سی‏دی آن از مغازه، کمتر انرژی مصرف می‏کند.

همان‌طور که می‌دانید یکی از مهم‌ترین وسیله‌های جست‌وجو در اینترنت، موتورهای جست‌وجو هستند؛ موتورهایی مثل گوگل که از معروف‏ترین جست‌وجوگرهای دنیاست یا یاهو که زودتر از گوگل وارد بازار شد، اما در رقابت با آن ناکام ماند. امروزه این موتورها امکانات گسترده‏ای به کاربرانشان می‏دهند. مثلاً گوگل بخش‏هایی مثل نقشه، خبر، کتاب، ترجمه و... دارد که بسیار پرطرفدار هستند.

اما جست‌وجو فقط به جست‌وجوگرهای اینترنتی و سایت‏ها محدود نمی‏شود. امروزه بیشتر وسیله‏های کامپیوتری و دیجیتالی امکان جست‌وجو دارند. مثلاً شما با گوشی‏های موبایل جدید می‏توانید پیامک یا فایل‏های ذخیره شده خود را پیدا کنید.

جی.پی. اس‏ها هم که روزبه‌روز مجهزتر می‏شوند و با آنها می‏توانید خیابان، کوچه یا نزدیک‏ترین رستوران  و فروشگاه دلخواهتان را پیدا کنید.

هم‏اکنون پرکاربردترین شیوه جست‌وجو، نوشتن کلمه‏ موردنظر است. مثلاً در گوگل نمی‏توانیم به جای این‌که «پیتزا» را تایپ کنیم، آن را بلند ادا کنیم یا عکسش را نشان دهیم‌تا اطلاعات مربوط به آن را پیدا کنیم. اما پیش‏بینی می‏شود در آینده وسیله‏هایی سبک و کوچک‏ اختراع شوند که امکان این گونه جست‌وجوها را داشته باشند. البته حالا هم سایت‏هایی هستند که از این روش استفاده می‏کنند. مثلاً  سایتی وجود دارد که اگر بخشی از یک موسیقی را برایش پخش کنید، نام اثر یا خواننده آن را برایتان نمایش می‏دهد. سایت دیگری وجود دارد که با نشان دادن عکس یک مکان، نام آن را به‌شما می‏گوید. اما این سایت‏ها همه‏گیر نیستند و روش جست‌وجوی آنها همه جا کاربرد ندارد.

مخترعان امیدوارند در آینده فناوری جدیدی به بازار بیاید که با نمایش تصویر هر چیزی بتوان اطلاعاتی درباره آن به دست آورد. مثلاً فکر کنید به کمک دستگاه کوچکی که در دست دارید، عکسی از ساختمان مقابلتان بگیرید و تمام اطلاعات مربوط به آن به سرعت روی صفحه آن نمایش داده شود؛ این که چند طبقه است، چه ساکنانی دارد، حتی در طبقه چندم چه آدمی زندگی می‏کند و چه ساعتی می‏توانید از او دیدن کنید. یا این که با نشان دادن تصویر یک میوه یا غذا، اندازه و مواد تشکیل دهنده آن برای شما مشخص شوند. اطلاعات درباره آب و هوا، کلمه‏های یک کتاب، ستار‏گان و... از دیگر ویژگی‏هایی است که گفته می‏شود در آینده جست‌وجوگرها به آن مجهز می‌‏شوند.