در یکی دو ماه اخیر که بحث حذف یارانه نان در سال اول اجرای قانون، جدی شد، جمله مذکور بارها از سوی مسئولان عنوان شده تا از نگرانی‌های رخنه کرده در جامعه بکاهد. حساسیت روی قیمت نان از آن جهت بالاست که این کالا به‌دلیل ارزان بودن، غذای پایه و قوت غالب مردم محسوب می‌شود، بنابراین هر تغییر در نرخ این ماده غذایی اساسی، تبعاتی را به‌دنبال خواهد داشت. به همین علت هم هست که مسئولان در تعیین زمان حذف یارانه نان ماه‌ها وقت صرف کردند تا سرانجام به این نتیجه رسیدند که حذف یکباره یارانه نان تأثیرات تورمی و روانی کمتری در جامعه خواهد داشت.
بارها بیان شده و ما نیز دوباره بازگو می‌کنیم که قیمت آزاد آردی که نانوایی‌ها با نرخ 75ریال در کیلو دریافت می‌کنند، 4500ریال است و آزادپزها چندین برابر نانوایی‌های دولتی برای خرید آرد هزینه می‌کنند. حال قرار است این یارانه حذف‌شده و آرد با یک قیمت یکسان که نام «قیمت‌ملی» برآن گذاشته شده به فروش برسد.
قیمت 35تومانی لواش، 200تومانی بربری معمولی، سنگک خشخاشی 300تومانی و تافتون 40تومانی برای همه ما آشناست. سال‌هاست که حرکت قیمت نان آن‌قدر کند بوده که شاید هیچ‌یک رو به رشد بودن قیمت آن را حس نکرده‌ایم و جز مواردی محدود مانند آنچه اواسط سال گذشته اتفاق افتاد و جهشی اندک اما یکباره در قیمت تمام نان‌ها ایجاد شد، تغییر دیگری در این مهمان همیشگی سفره‌ها به‌وجود نیامد. خرید نان در حجم زیاد، مصرف در بیشتر وعده‌های غذایی و دورریز بالای این کالای ارزان‌قیمت، روش مصرفی بوده که به آن خو گرفته‌ایم اما اکنون با قیمت‌های جدید آیا عمل کردن به همان روش قدیمی امکان‌پذیر خواهد بود؟
تغییر عادت مشکل است. دقت کنید که با هم‌سطح‌شدن حدودی قیمت نان سنتی و فانتزی ممکن است نوع مصرف عوض شود.
شاید با کمتر شدن قیمت ماکارونی، کالاها در سبد غذایی مردم جابه‌جا شده و با افزایش قیمت نان، روش مصرف هم تغییر کند.
اینها همه تغییراتی هستند که ممکن است مردم در برابر آن مقاومت کنند چون تغییر عادت مشکل است اما کافی است به روش جدید مصرف عادت کنید. ولی مسئله مهم‌تر از تغییر عادت، توانایی پرداخت قیمت‌های جدید است. تنها یک محاسبه ساده نشان می‌دهد که قیمت نان حداقل تا دوبرابر، افزایش خواهد داشت.
وزیر بازرگانی می‌گوید: قیمت نان پس از آزاد‌سازی کمتر از قیمت آزادپزهای کنونی خواهد بود. علتش هم این است که آزادپز از آرد 400 تا 450تومانی استفاده می‌کند ولی ما در طرح هدفمند کردن یارانه‌ها، آرد را به قیمت 300تومان عرضه می‌کنیم. نگاهی به قیمت‌ها نشان می‌دهد که آزادپزها بین 150تا250درصد بالاتر نان می‌فروشند. به‌عنوان نمونه درحالی که سنگک ساده یارانهای 200تومان فروخته می‌شود؛ قیمت سنگک آزاد 500 تا 700تومان عنوان می‌شود. این قیمت گاه در برخی نقاط شهر به بالای هزار تومان هم می‌رسد.
حال اگر طبق گفته وزیر بازرگانی قیمت‌ها پس از هدفمند شدن، کمتر از آزادپزهای فعلی باشد، دست کم افزایش 100درصدی یعنی دوبرابر شدن قیمت نان یارانهای بسیار محتمل به‌نظر می‌رسد. قیمت ملی که مقرر شده بر محور 300تومان استوار شود نیز متوسطی از قیمت‌های جهانی خواهد بود. تعیین این قیمت به معنای افزایش قیمت نان یارانهای است که پیش از این با آرد 7تومانی پخته می‌شد؛ اما در عین حال قیمت 300 تومانی، پایین آمدن قیمت نان آزادپزها را بشارت می‌دهد. به عبارت دیگر چنددستگی در قیمت نان از میان برداشته می‌شود، قیمت نان دولتی افزایش می‌یابد و توأمان کیفیت نیز بهبود خواهد یافت. در این شرایط است که مسئولان تأکید می‌کنند که مردم حاضرند برای داشتن کالای با کیفیت‌تر، بهای بیشتری پرداخت کنند.
خب، تا اینجای کار گویا مشکلی وجود ندارد؛ پول بیشتر برای دریافت کالایی بهتر. اما آنچه باعث نگرانی اصلی دولتمردان، کارشناسان و حتی خود مردم شده، چگونگی پرداخت پول بیشتر است. همه می‌دانیم که خط فقر برای هر خانواده 5/3نفری در استان تهران و چند کلانشهر دیگر 800هزار تومان تعریف شده است و شاید پس از اجرای قانون به بیش از یک میلیون تومان در ماه افزایش یابد؛ یعنی هر خانواده 5/3نفری اگر کمتر از 800هزار تومان در ماه درآمد داشته باشد زیر خط فقر محسوب می‌شود و باز می‌دانیم که درصد بالایی از شهرنشینانمان زیر این خط جا خوش کرده‌اند.حال در این شرایط و با در نظر گرفتن اینکه قراری بر افزایش حقوق کارمندان و کارگران نیست، آیا دهک‌های پایین جامعه از عهده این اضافه هزینه‌ها برخواهند آمد؟ اینجاست که پرداخت یارانه 81هزار تومانی، به کمک مردم خواهد آمد و مسئولان اطمینان می‌دهند که با این مبلغ دیگر جای نگرانی نخواهد بود.
