همشهری آنلاین: به باور یک پژوهشگر، در قرآن کریم دعاهای زیادی از رسول اکرم(ص) نقل شده، از جمله آیه شریفه «وَقُل رَّبِّ زِدْنِی عِلْمًا؛ و بگو پروردگارا بر دانشم بیفزاى» که فزونی معرفت و علم از درگاه خدای متعال خواسته شده است.

قرآن

حجت‌الاسلام و المسلمین «سیدخلیل باستان»، پژوهشگر قرآن کریم، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا) درباره دعاهای رسول گرامی اسلام حضرت محمد(ص) در قرآن کریم اظهار کرد: دعاهای حضرت رسول(ص) در قرآن کریم جنبه‌های مختلفی داشته است؛ جنبه‌های شخصی، سیاسی و اجتماعی در دعاهای حضرت(ص) مشهود است.

وی افزود: یکی از دعاهای ایشان که جنبه سیاسی دارد در آیه شریفه 80 سوره مبارکه اسراء بیان شده است که می‌فرماید: «وَقُل رَّبِّ أَدْخِلْنِی مُدْخَلَ صِدْقٍ وَأَخْرِجْنِی مُخْرَجَ صِدْقٍ وَاجْعَل لِّی مِن لَّدُنکَ سُلْطَانًا نَّصِیرًا؛ و بگو پروردگارا مرا [در هر کارى] به طرز درست داخل کن و به طرز درست‏خارج ساز و از جانب خود براى من تسلطى یارى‏بخش قرار ده».

این مدرس دانشگاه ادامه داد: در تفسیر این آیه شریفه‌، زمخشری گفته: «مراد از ادخال در صدق، ادخال در امر بزرگ رسالت است و منظور از اخراج صدق، این است که رسول اکرم(ص) از عهده امر رسالت برآید و بدون نقص و کاستی امر رسالت را به انجام برساند».

باستان عنوان کرد: علامه طبرسی بر این عقیده است که رسول اکرم(ص) از خدای متعال درخواست کرده‌اند که خدای متعال او را در ادای وحی الهی یاری کند، به من عزتی عنایت کن که در آن ذلتی نباشد و به کمک آن عزت بتوانم بر کسانی که می‌خواهند از اقامه فرائض جلوگیری کنند، پیروز شوم. بر اساس نظر علامه طبرسی می‌بینیم که این دعای حضرت رسول(ص) جنبه سیاسی دارد.

وی با بیان این‌که یکی از دعاهای حضرت ابراهیم(ع) نیز اقامه نماز است، گفت: رسول اکرم(ص) نیز در این دعای خود به عقیده علامه طبرسی، تقاضای توفیق الهی برای اقامه فرائض دارند. یکی دیگر از دعاهای حضرت رسول(ص) از خدای متعال این است که «رَبِّ فَلَا تَجْعَلْنِی فِی الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ؛ پروردگارا پس مرا در میان قوم ستمکار قرار مده».(سوره مبارکه مؤمنون، آیه شریفه 94)

این پژوهشگر قرآنی تأکید کرد: تبری جستن از ستمگران که از دعاهای رسول اکرم(ص) است و در این آیه شریفه‌ای ذکر شده و یکی دیگر از دعاهای حضرت است که جنبه سیاسی دارد. آیه شریفه «وَقُل رَّبِّ زِدْنِی عِلْمًا؛ و بگو پروردگارا بر دانشم بیفزاى» (سوره مبارکه طه، آیه شریفه 114) یکی از دعاهای رسول اکرم(ص) است که شاید بتوان گفت که جنبه شخصی دارد.

باستان با اشاره به این‌که رسول اکرم(ص) شناخت و معرفت را در آیه شریفه مذکور از خدای متعال درخواست کرده، گفت: ما نیز به تأسی از رسول اکرم(ص) باید از خدای متعال بخواهیم که علم، معرفت و بینش ما را افزایش بدهد. حضرت رسول(ص) دعای دیگری دارند که از اغوای شیاطین به خدای متعال پناه می‌برند، آن‌جا که می‌فرمایند: «وَقُل رَّبِّ أَعُوذُ بِکَ مِنْ هَمَزَاتِ الشَّیَاطِینِ؛ و بگو پروردگارا از وسوسه‏هاى شیطانها به تو پناه مى‏برم» (سوره مبارکه مؤمنون، آیه شریفه 97)

این مدرس دانشگاه اظهار کرد: یکی دیگر از دعاهای حضرت رسول اکرم(ص) که در واقع شکایت ایشان از امت است، در آیه شریفه «وَقَالَ الرَّسُولُ یَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هَذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا؛ و پیامبر [خدا] گفت پروردگارا قوم من این قرآن را رها کردند» (سوره مبارکه فرقان، آیه شریفه 30) بیان شده و باید تلاش کرد که این حالتی را که پیامبر اکرم(ص) از آن شکایت دارند، از بین ببریم تا شامل شکایت ایشان نشویم.

باستان با اشاره به این‌که اگر می‌خواهیم مشمول دعاهای خیر حضرت رسول اکرم(ص) بشویم، لازمه‌اش این است که به قرآن کریم و اهل بیت(ع) تمسک بجوییم، گفت: در آیه شریفه « وَقُل رَّبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَأَنتَ خَیْرُ الرَّاحِمِینَ؛ و بگو پروردگارا ببخشاى و رحمت کن [که] تو بهترین بخشایندگانى» (سوره مبارکه مؤمنون، آیه شریفه 118) یکی دیگر از دعاهای رسول اکرم(ص) بیان شده است.

این پژوهشگر قرآنی تصریح کرد: این دعای ارزشمند، دعایی است که همه ما به آن احتیاج داریم و بهره‌مند شدن از غفران و رحمت الهی امری است که همه محتاج به آن هستند. اگرچه حضرت رسول(ص) معصوم هستند، ولی از ایشان نقل شده که فرموده‌اند: «من روزی هفتاد مرتبه استغفار می‌کنم».

باستان با بیان یکی از جنبه‌های استغفار حضرت رسول اکرم(ص)، گفت: شاید یکی از دلایل استغفار حضرت رسول اکرم(ص) این بوده که حضرت(ص) خوف داشته‌اند که نکند شایستگی مقام ربوبیت را رعایت نکنند و به همین دلیل حضرت(ع) با این‌که مرتکب معصیت نمی‌شدند و این هم به دلیل آگاهی ایشان از حقیقت گناه بوده، ولی در عین حال روزی هفتاد مرتبه به درگاه الهی استغفار می‌کرده‌اند. 

کد خبر 118935
منبع: همشهری آنلاین

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز