مسی؛ ناقض قوانین فوتبال مدرن

از او به‌عنوان بهترین بازیکن تاریخ نام می‌برند، او را بازیکن پلی‌استیشن می‌نامند، مهار او را غیرممکن می‌شمارند و حتی کار را به‌جایی می‌رسانند که تنها راه متوقف‌کردن او را شلیک به سویش می‌دانند. اینها همه همان‌قدر که می‌تواند به نفع این بازیکن باشد، می‌تواند به ضرر او هم باشد.

همه هر روز انتظار بیشتری از او دارند و در آستانه جام‌جهانی، می‌خواهند مسی با تردستی انتظارات بیشتری را برآورده کند. شرایطی که او این روزها دارد همانند شرایطی است که رونالدینیو تقریبا 4سال پیش در بارسا با آن روبه‌رو بود.

اینها را می‌توان امتداد تفکر جدیدی دانست که در فوتبال رسوخ کرده است؛ تمرکز روی ستاره‌ها.

در دهه50 میلادی، فوتبال تقریبا یک جنگ تن‌به‌تن بود. هر بازیکن مقابل بازیکن دیگر ‌؛ مدافع چپ مقابل پیستون راست، مدافع  میانی مقابل مهاجم نوک. در این سیستم تک‌تک بازیکنان به‌خاطر قابلیت‌هایشان اهمیت پیدا می‌کردند و به همین نسبت، فضایی که بازیکنان می‌توانستند باتوجه به قابلیتشان پوشش دهند، مهم می‌شد.

در این جنس فوتبال، برزیلی‌ها یک سیستم کارآمد جدید ارائه کردند؛ 4 مدافع در کنار هم با هدف پوشش دفاعی بیشتر. اما اضافه‌کردن یک بازیکن جدید به خط دفاعی ‌عملا در میانه تیم‌ها فضایی را خالی می‌کرد که می‌توانست کاملا در اختیار تیم رقیب باشد.

کسی که در آن سال‌ها به این مشکل توجه کرد ماریو زاگالو، بازیکن کناری چپ برزیل بود؛ بازیکنی که سال‌ها بعد امه‌ژاکه در مورد او گفته بود: زاگالو به‌ دنیا یاد داد که بازیکن می‌تواند 2پیراهن داشته باشد؛ یکی برای حمله و یکی برای دفاع.

در جام جهانی66 ، انگلیسی‌ها برای رفع این مشکل از 2زاگالو در کناره‌ها استفاده کردند؛ مارتین پترز و آلن بال که به‌خوبی در حمله و دفاع شرکت می‌کردند و به این صورت سیستم 2-4-4 که مشخصا موفق‌ترین سیستم بازی فوتبال در تاریخ است، متولد شد.

هلند در جام‌جهانی 1974 درگیری بازیکنان کناری در دفاع و حمله را به تمام تیم منتقل کرد. تمام تیم هلند در تمام بازی یا برای گرفتن توپ تلاش می‌کرد یا برای رساندن توپ به کسی که می‌توانست گل بزند. تمام بازیکنان هلند 2پیراهن داشتند؛‌ حتی دروازه‌بان آنها. براساس تحقیقات انجام‌شده در این سال بازیکنان هلندی 5کیلومتر می‌‌دویدند. این میزان در اواسط دهه90، دوبرابر شد و درحال حاضر برخی بازیکنان در هر بازی حتی 13کیلومتر هم می‌دوند.

در فوتبالی که بازیکنانش این‌قدر می‌دوند، مسلما فضای کمی برای ستاره‌ها به‌وجود می‌آید که خود را نشان بدهند. برخلاف سال‌های دور فوتبال که دوئل میان 2بازیکن بود، الان در فوتبال همزمان 11بازیکن با 11بازیکن تیم دیگر می‌جنگند.

امروزه ستاره‌ها در فوتبال وقتی می‌توانند خود را نشان بدهند که تعادل در یک تیم برقرار باشد. قضاوت درباره ستاره‌های بااستعداد تیم‌ها بدون توجه به چگونگی قرارگرفتن آنها در  ترکیب جمعی تیم، غیرممکن است.

اما در فضای امروز فوتبال این حقیقت اولیه را می‌توان گاهی نادیده گرفت؛ مسی کسی است که می‌توان این قانون را درباره او نادیده گرفت.

لیونل مسی در مقابل آرسنال تأثیری عمیق بر بازی داشت. وقتی که مسی پا به توپ می‌شود، چرخش‌هایش و استفاده هوشمندانه‌ از فضای کمی که در اختیار دارد مدافعان را گیج می‌کند و به همین خاطر معمولا مدافعان به سویش هجوم می‌آورند. در این شرایط معمولا مدافع آخر به جلو نمی‌کشد چون این باعث می‌شود ساختار دفاعی به هم بریزد.

در این موقع که فاصله‌ای میان دفاع‌های جلویی و دفاع آخر ایجاد می‌شود، فضای کافی برای ابراهیموویچ پیش می‌آید تا او به سمت گل برود. این فضا را که به خاطر ویژگی‌های مسی پدید می‌آید نمی‌توان پوشش داد. درواقع صرف حضور مسی، سیستم دفاعی با 4بازیکن را زیر سؤال برده است.

این شیوه هجومی در بازی ماه گذشته آرژانتین و آلمان هم به‌کار برده شد؛ یعنی مارادونا از مسی به‌عنوان یک طعمه استفاده کرد تا فضا برای دیگر مهاجمان تیم مهیا شود. مسی مدافعان را به سمت راست می‌کشید تا فضای روبه‌جلو برای دی‌ماریا ایجاد شود.

این کار را دیه‌گو مارادونا به‌خوبی بلد است. او در جام جهانی1986 به همین شیوه آرژانتین را به فینال رساند. او در این جام چه می‌کرد؟ توپ و بازیکنان حریف را در میدان بازی به دنبال خود می‌کشاند و به بازیکنان هم‌تیمی‌اش پاس گل می‌داد مانند آنچه به خورخه بروچاگا داد. این یعنی به‌کارگیری استعدادهای بازیکنان در راستای تأمین منافع تیم؛ کاری که امروز مسی به نفع بارسلونا و آرژانتین می‌کند.

مسی فعلا باید هزار گل بزند

پله، اسطوره فوتبال جهان معتقد است تا پیش از اینکه مسی هزارمین گل را به ثمر نرساند، زود است که درباره اینکه او بهترین بازیکن تاریخ است یا نه، اظهارنظر کرد. او می‌گوید:  ابتدا باید دید چه کسی بهترین بازیکن آرژانتین است؛ دیه‌گو مارادونا یا بازیکن دیگری.

او می‌گوید: همیشه همه سعی می‌کنند بازیکنان را با پله مقایسه کنند. من همیشه با دوستان آرژانتینی‌ام شوخی می‌کنم که آنها اول باید مشخص کنند چه کسی بهترین بازیکن آرژانتین است، آن‌وقت اگر یکی از آنها ‌هزار گل بزند می‌توانیم درباره‌اش بحث کنیم.

با این حال پله،  مسی را بازیکنی بسیار ارزشمند می‌‌داند؛ مسی در سال2007 بهترین بازیکن جهان نشد اما من به او گفتم که نفر بعدی هستی. یک‌کم طول کشید تا او نفر بعدی باشد اما او واقعا بازیکن بزرگی است. او در بارسلونا خیلی خوب کار می‌کند اما نتوانسته استعدادش را در تیم ملی آ‌رژانتین نشان دهد. شاید مسی این کار را در جام‌جهانی انجام دهد. باید صبر کرد و دید.

توقف مسی؛ فقط با یک مسلسل!

هریستو استویچکوف، ستاره بارسا در دهه 90 می‌گوید:  مسی را تنها می‌شود با یک مسلسل متوقف کرد.

استویچکوف در جام جهانی1994 تیم ملی بلغارستان را به نیمه‌نهایی رساند و اریگوساچی، مربی ایتالیا در مورد او گفته بود که او را تنها با یک تفنگ می‌توان متوقف کرد. حالا اما استویچکوف معتقد است که برای متوقف‌کردن مسی باید از یک مسلسل استفاده کرد.

استویچکوف که خود در سال‌های نه‌چندان دور در بارسلونا آتش بازی می‌کرد درمورد مسی می‌گوید: روزگاری می‌گفتند که باید من را با یک تفنگ متوقف کنند اما می‌گویم که برای توقف مسی باید از یک مسلسل استفاده کرد.