مهلا داریان - همشهری آنلاین: بله، درست شنیدید! تخت رستم در شهریار، لوکیشن اصلی سریال ماندگار «مردان آنجلس» بود. همان داستان اصحاب کهف که سالها پیش از تلویزیون ایران پخش شد و با آن موسیقی غمانگیز و حالوهوای عرفانیاش، دل بسیاری از بینندهها را برد. حالا ما ایستادهایم بر بلندیهای تخت رستم، جایی در جنوب شهریار که هنوز هم ردی از آن داستان دارد. کوچههای اطرافش اسامی عجیبی دارند: کوچه آنجلس، کوچه کیکاووس، کوچه اقاقیا... گویی شهرک کوچکی در اینجا شکل گرفته برای همیشه ماندگار شدن خاطرهای دور
راه که میرویم، باد میوزد و هر لحظه ممکن است صدای "ما اهل کهفیم..." در گوشمان زنده شود. محوطه تاریخی تخت رستم با سنگچینهای کهن و سکویی که بر بلندایش ساخته شده، مکانی است باستانی که حالا با روایتهای مذهبی و هنری آمیخته شده است. محلیها هنوز هم با افتخار از روزهایی یاد میکنند که عوامل فیلمبرداری با دوربین و اسب و نور وارد کوچههای خاکی میشدند و «مردان آنجلس» را زنده میکردند.
در بالای تپه، جایی که تخت رستم نام دارد آتشکده ای اسرارآمیز، بر بلندای تپهای آتشفشانی و از جنس آندزیت ساخته شده؛ جایی در نزدیکی روستای قجر که میگویند محل یکی از هفتخان رستم بوده. احتمال دارد این آتشکده در دوره ساسانی و حتی شاید اشکانی به فرمان موبد مازیار فوجیانا ساخته شده باشد. هرچند بهدلیل نبود کاوشهای دقیق، هنوز قدمت نهایی آن در هالهای از ابهام است.
آتشکده دارای سه جایگاه عبادت بوده: پایین کوه، میانه دامنه، و در نهایت بالای قله که تنها موبد ارشد اجازه ورود به آن را داشته. از آن سازهی گنبدی بالای قله، امروز تنها تکهسنگهای درهمریخته باقی مانده. جالبتر آنکه پس از سقوط سلسله ساسانیان ، بسیاری از آتشکدهها برای حفظ از تخریب، به نامهایی چون رستم یا سلیمان تغییر نام دادند. همین کوه نیز بعدها با نام تخت رستم شناخته شد تا معنای اصلی آن پنهان بماند.
شاید به همین دلیل باشد که لوکیشن فیلم ملک سلیمان هم در اطراف همین کوه انتخاب شد. فضای رازآلود و سنگهای سیاه آتشفشانی آن، بهگونهای است که گویی هنوز هم صدای ناقوس یا شعلههای آتش مقدس از دل آن به گوش میرسد. کوه تخت رستم با ساختاری خاص و موقعیت طبیعیاش، حالوهوایی برای فیلمهایی با مضامین ماورایی و مذهبی فراهم میکند که کمتر جایی در اطراف تهران چنین ویژگیهایی دارد.
بر فراز این کوه سیاه و خاموش، هنوز هم زمزمههایی در باد هست. بعضیها باور دارند که بالای این کوه، انرژی خاصی در جریان است؛ نوعی نیروی خاموش ولی زنده که انسان را به تأمل، آرامش درونی و حتی مراقبه دعوت میکند. برای همین، برخی از جویندگان سکوت یا نیتکنندگان بیصدا، راه قله را در پیش میگیرند؛ جایی که آسمان نزدیکتر است و زمان کندتر میگذرد.
از نظر باستانشناسی هم تخت رستم ویژگیهای منحصربهفردی دارد. ستونها، سکوها و سازههای سنگی آن به گونهای طراحی شدهاند که شباهتهایی با معماری معابد هندو و حتی بناهای اسرارآمیز اورارتویی (تمدنی کهن در شمال غرب ایران و شرق ترکیه امروز) دارد. این شباهتها، با وجود نبود کاوشهای دقیق، ذهن بسیاری از پژوهشگران و علاقهمندان به تاریخ را به خود مشغول کرده است؛ گویی رازهایی در دل این کوه نهفته که هنوز به زبان نیامدهاند.
اما شاید زیباترین بخش روایت، همین نامهایی باشد که مردم هنوز هم برای این کوه بهکار میبرند. برخی از محلیها آن را «آتشکوه» یا «قله آتش» مینامند؛ نامهایی که ریشه در حافظه آیینی ایرانزمین دارد. این نامها، گواهی هستند بر روزگاری که در این مکان آتش مقدس زبانه میکشید و مردم برای نیایش، با سکوت و احترام به آن نزدیک میشدند.
راهنمای سریع | تخت رستم شهریار
موقعیت جغرافیایی:
استان تهران، شهرستان شهریار، نزدیکی روستای قجر – در بخش جوقین، دامنه کوه تخت رستم
فاصله از تهران:
حدود ۴۵ کیلومتر (حدود ۱ ساعت با ماشین از غرب تهران)
زمان مناسب برای دیدن:
پاییز (برای بافت و رنگ سنگها) و بهار (برای طبیعت اطراف و هوای مطبوع)
ویژگی جالب:
آتشکده سنگی با معماری رازآلود ساسانی، سکوهای نیایش، چشمانداز شهریار از ارتفاع، لوکیشن فیلمبرداری سریال و فیلم تاریخی
نکته مهم:
مسیر نهایی خاکی و کمی شیبدار است – کفش مناسب کوهپیمایی سبک همراه داشته باشید. ورود به محوطه آزاد است اما با احترام به محیط و سنگنگارهها رفتار کنید
اقامت:
اقامتگاه بومگردی در خود محل وجود ندارد
پیشنهاد: سفر نیمروزه یا اقامت در شهریار یا شهر قدس
پیشنهاد عکاسی:
سکوهای سنگی از نمای رو به پایین
عکاسی از گنبد و ایوان در غروب
نمای دور از پایین کوه با قاب سبز در بهار
ساعت طلایی: ۷ صبح یا ۵ تا ۶ عصر
دسترسی:
از شهریار به سمت روستای جوقین - مسیر خاکی به سمت کوه - پارک خودرو در ابتدای مسیر پیادهروی
(در گوگل مپ: «تخت رستم شهریار» قابل جستوجوست)
مستند این گزارش را هم در بالا ببینید.
تصویربردار: مونا فاضلی
نظر شما