چنین وضعیتی سبب شده است تا بیشتر آنان برای تأمین منابع غذایی سالم به نوعی دچار مشکل شوند و به همین منظور و برای سهولت دسترسی به مواد غذایی به انواع غذاهای آماده یا همان فستفودها روی آورند.
شاید همین مورد، دلیل اصلی افزایش تعداد عرضه‌کنندگان مواد غذایی و آشامیدنی در کلان‌شهرهایی نظیر تهران باشد.
به طور مثال هم‌اکنون بر اساس آمارهای ارایه شده از سوی برخی کارشناسان، تعداد اغذیه‌فروشی‌های دارای مجوز در شهر تهران بالغ بر 3 هزار است که اگر به این تعداد، اغذیه‌فروشی‌های فاقد مجوز را بیفزاییم، تعداد آنها بالغ بر 4 هزار خواهد شد.
گذشته از این‌که توصیه متخصصان، استفاده حداقلی از محصولات این‌چنینی است، درباره کیفیت و استاندارد چنین محصولاتی نیز باید توجه لازم را مبذول داشت.
ضرورت نظارت
نگاهی به صنعت تولید فرآورده‌های گوشتی نیز حکایت از آن دارد که هم‌اکنون بیش از 128 کارخانه تولیدکننده سوسیس و کالباس و انواع فرآورده‌های گوشتی در کشور فعالیت دارند که سالانه نزدیک به 400 هزار تن انواع این محصولات را به بازار مصرف کشور عرضه می‌کنند.
با توجه به گستردگی بازار مصرف و تنوع فرآورده‌های گوشتی از یک سو و عدم آگاهی کافی مصرف کنندگان نسبت به کیفیت مواد غذایی و نحوه مصرف آنها از سوی دیگر، توجه جدی به نکات بهداشتی برای تولید انواع فستفودها، از مزرعه تا سر سفره مصرف‌کنندگان از جمله مواردی است که می‌بایست به طور جدی مورد توجه دست اندرکاران نظام بهداشت و درمان کشورمان قرار گیرد و چنانچه مسئولان ذی‌ربط در سازمان دامپزشکی کشور، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و همچنین مسئولان نظارت بر عرضه مواد غذایی در شهرداری‌ها به این موارد آنطور که باید توجه نکنند، خسارت‌های فراوان و بعضاً جبران‌ناپذیری به سیستم بهداشتی و درمانی کشورمان وارد خواهد شد.
سرانه 4 کیلوگرمی
هم‌اکنون سرانه مصرف سوسیس و کالباس در کشورهای صنعتی و اروپای غربی برای هر شهروند بین 40 تا 60 کیلوگرم است؛ این در حالی است که سرانه مصرف این محصولات برای هر شهروند ترکیه‌ای حدود 27 کیلوگرم و برای هر شهروند ایرانی حدود 4کیلوگرم است. به هرحال، نظر به نقش این محصولات در سبد غذایی جوامع شهری، توجه به نکات بهداشتی برای تولید محصولی سالم از اهمیت بسیاری برخوردار است.
در حال حاضر براساس قوانین کشورمان، تولید انواع سوسیس و کالباس در ایران از استاندارد اجباری برخوردار بوده و تولیدکنندگان می‌بایست تمام ویژگی‌های مندرج در استاندارد ملی ایران به شماره 2303 را به درستی رعایت کنند.
در مورد سایر فستفودها نیز استانداردهای لازم تدوین و یا در دست تهیه است و اداره کل نظارت بر مواد غذایی وزارت بهداشت نیز برای صدور پروانه ساخت و اعطای مجوز مصرف برای این محصولات، ضمن استناد به این استانداردها، رعایت کلیه مواردی که تضمین‌کننده سلامت این محصولات باشد را اجباری می‌داند.
استاندارد نیترات
از جمله ویژگی‌‌هایی که می‌بایست تولیدکنندگان سوسیس و کالباس در مورد محصولات خود رعایت کنند، رعایت میزان مجاز نیترات و نیتریت سدیم است که عمدتاً برای جلوگیری از رشد باکتری‌هایی نظیر کلستریدیوم بوتولینوم (عامل بوتولیسم) به عنوان نگهدارنده به سوسیس و کالباس افزوده می‌شود.
چنانچه این ماده بیش از میزان مجاز مصرف شود، تبدیل به ماده‌ای به نام نیتروز آمین خواهد شد که ترکیبی سرطان‌زاست.
بنابراین رعایت حدود مجاز مواد موجود در چنین محصولاتی، تضمین‌کننده سلامت آنان نیز خواهد بود.
لذا کاربرد نشان استاندارد برای محصولات غذایی، بخصوص آنهایی که از استاندارد اجباری برخوردارند، در کنار پروانه ساخت وزارت بهداشت می‌تواند در نزد مصرف‌کننده نوعی اطمینان از سلامت محصول را تداعی کند.
البته در حال حاضر وزارت بهداشت به عنوان ارگان اصلی عهده‌دار مسئولیت سلامت مردم مطرح است و به همین دلیل اداره کل نظارت بر مواد غذایی، بهداشتی و آرایشی این وزارتخانه با فعالیت‌های گسترده خود در سطح عرضه و نظارت‌های مستمر سعی دارد تا نسبت به رعایت کلیه اصول بهداشتی از سوی تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان مواد غذایی اطمینان حاصل کند.
نشان ایمنی
با توجه به آخرین اخبار رسیده از معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت، این وزارتخانه در نظر دارد تا در آینده‌ای نه‌چندان دور نشانی را به عنوان نشان ایمنی و سلامت محصولات غذایی به مردم معرفی کند که در کنار پروانه ساخت هر محصول درج خواهد شد.
بدین‌ترتیب مردم می‌توانند در آینده با دیدن چنین نشانی بر روی انواع محصولات غذایی نظیر فستفودها؛ نسبت به سلامت آنها اطمینان حاصل کرده و سپس آن را از فروشگاه‌ها خریداری کنند.
همچنین به نظر می‌رسد که طرح درجه‌بندی کردن کارخانجات مواد غذایی که در آینده نزدیک از سوی وزارت بهداشت اجرا خواهد شد و اعلام دوره‌ای اسامی کارخانجات درجه یک از سوی این وزارتخانه، تأثیر بسزایی در ایجاد رقابت سالم بین تولیدکنندگان مواد غذایی خواهد داشت و به نوعی کیفیت و سلامت محصولات نهایی را تضمین خواهد کرد.
با این اوصاف، امید می‌رود تولیدکنندگان انواع فستفودها نیز از شرایط پیش‌آمده حداکثر استفاده را برده و ضمن رعایت همه اصول بهداشتی و همچنین گام برداشتن در جهت کسب استاندارد HACCP، علاوه بر تضمین سلامت مواد غذایی عرضه شده، در جهت افزایش سرانه مصرف پروتئین در کشورمان نیز گام مؤثری بردارند.
نظارت بر فروشندگان
در مورد عرضه‌کنندگان این محصولات نیز باید گفت که رعایت زنجیره سرما از درب کارخانه تا فروشگاه از جمله نکات ضروری است که می‌بایست همواره از سوی عرضه‌کنندگان چنین محصولاتی مورد توجه قرار گیرد و جا دارد تا وزارت بهداشت برای افزایش کیفیت ارایه خدمات در این عرصه نیز تمهیداتی بیندیشد و عرضه‌کنندگان و همچنین اغذیه‌فروشی‌ها را نظیر تولیدکنندگان درجه‌بندی کند تا رعایت زنجیره اصول بهداشتی در عرصه توزیع فرآورده‌های گوشتی به طور کامل به مرحله اجرا درآید.
