همشهری آنلاین -یکتافراهانی: تحقیق گستردهای که توسط تیمی بینالمللی به رهبری ژان-ژاک اوبلن و تسنکا تسنوا از مؤسسه انسانشناسی تکاملی ماکس پلانک انجام شد، بقایای انسانهای اولیه را در لایههای ابتدایی این غار کشف کرد که تاریخ آنها به بیش از ۴۵ هزار سال پیش بازمیگردد.
جالب آنکه، به جز یک دندان، دیگر بقایای انسانی آنقدر خرد شده بودند که با چشم غیرمسلح قابل شناسایی نبودند. بنابراین دانشمندان برای تشخیص آنها به تحلیل پروتئینی متوسل شدند.
رازگشایی با تحلیل پروتئینها
به گفته فریدو ولکر، پژوهشگر دانشگاه کپنهاگ با استفاده از طیفسنجی جرمی پروتئینها، امکان شناسایی سریع استخوانهای انسانی از میان بقایای پراکنده جانوری فراهم شد. این روش که به تفاوتهای کوچک در توالی آمینواسید پروتئینها تکیه دارد، به طور مؤثری استخوانهای انسان مدرن را آشکار ساخت.
تعیین دقیق سن فسیلها
برای تعیین سن دقیق این فسیلها و لایههای رسوبی، تیم پژوهشی با همکاری نزدیک لوکاس واکر در مؤسسه ETH زوریخ، از طیفسنج شتابدهنده استفاده کرد. این روش امکان دستیابی به نتایجی با دقتی بیسابقه را فراهم آورد.
هلن فیولاس از مؤسسه ماکس پلانک توضیح میدهد با استفاده از این دادهها، حضور هومو ساپینس در غار باچو کیرو بین حدود تا ۴۶,۹۴۰ سال پیش تخمین زده میشود.
بیشتر بخوانید :
انسان مدرن در برابر نئاندرتال
برای تعیین دقیق هویت این انسانهای باستانی، تیم ژنتیک به رهبری ماتیجا هایدینیاک و ماتیاس مایر، با استخراج DNA از استخوانهای خردشده موفق به بازسازی کامل ژنوم میتوکندریایی شش نمونه از هفت نمونه موجود شدند.
ماتیجا هایدینیاک میگوید: جایگاه این توالیهای میتوکندریایی درخت تکاملی نشان میدهد این انسانها به مدرنها تعلق دارند و در پایه سهشاخه اصلی ژنتیکی انسانهای امروز خارج از آفریقای سیاه قرار دارند. این یافتهها با نتایج تاریخگذاری رادیو کربن کاملاً همخوانی دارند.
مهاجرانی پیشگام با ابزارهای پیشرفته
یافتههای غار باچو کیرو نشان میدهد این گروههای اولیه هومو ساپینس، ابزارهای سنگی از سنگ چخماق باکیفیت بالا تهیه میکردند که از مناطقی تا فاصله ۱۸۰ کیلومتری آورده شده بود. این ابزارها شامل تیغههای نوکتیزی بودند که احتمالاً برای شکار و قصابی جانوران استفاده میشدند.
رزن اسپاسوف، دیرینهشناس دانشگاه نوین بلغارستان، خاطرنشان میکند بقایای جانوری این محوطه شامل ترکیبی از گونههای گرمادوست و سردادوست مانند گاومیش و گوزن سرخ است. این جانوران بهشدت قصابی شده و از استخوانهایشان بهعنوان مادة خام برای ساخت ابزار استفاده شده بود.
ژئوف اسمیت، جانورشناس مؤسسه ماکس پلانک، تأکید میکند: بسیاری از دندانهای خرس غار بهصورت آویز تزئینی ساخته شدهاند که شباهت چشمگیری به زیورآلات نئاندرتالها در اروپای غربی دارند.
تغییر چهره اروپا
شواهد بهدستآمده از غار باچو کیرو نمایانگر لحظهای کلیدی در تاریخ بشر است: جایگزینی نئاندرتالهای پارینهسنگی میانی با هومو ساپینسهای پارینهسنگی بالایی. این نخستین ظهور فرهنگی است که با عنوان «پارینهسنگی بالایی آغازین» (Initial Upper Paleolithic) شناخته میشود.
هویت ساکنان غار
درحالیکه برخی پژوهشگران حضور گهگاهی انسان خردمند در اروپا را در این دوران مطرح کرده بودند، بقایای همعصر معمولاً به نئاندرتالها نسبت داده میشد.
برای تعیین دقیق هویت ساکنان غار تیم ژنتیک به رهبری ماتیا هایدینجاک و ماتیاس مایر از مؤسسه ماکس پلانک، دیانای فسیلهای خردشده را توالییابی کردند.
ماتیا هایدینجاک میگوید: باتوجهبه نگهداری فوقالعاده دیانای در دندان آسیایی و قطعات انسانی شناساییشده از طریق پروتئینها، ما توانستیم ژنوم کامل میتوکندریایی شش نمونه از هفت نمونه را بازسازی کنیم. جالب اینکه تمام توالیهای میتوکندریایی این لایه به انسانهای مدرن تعلق داشت.
رفتارهای پیشرفته انسانهای اولیه
ورود انسان خردمند به اروپا به حدود ۴۵ هزار سال پیش یا حتی زودتر برمیگردد. این گروهها ابزارهایی از سنگ چخماق باکیفیت بالا، حتی از منابعی تا ۱۸۰ کیلومتری غار، میساختند. این ابزارها احتمالاً برای شکار و قصابی گستردة حیوانات سایت به کار میرفت.
پالئونتولوژیست روسن اسپاسوف از دانشگاه جدید بلغارستان میگوید: بقایای جانوری نشان میدهند مخلوطی از گونههای سازگار با سرما و گرما وجود داشتهاند، از جمله گاومیش و گوزن سرخ.
نظر شما