همشهری آنلاین- ساره محبی: اگرچه غرب تهران این روزها با مالها و مراکز تجاری بزرگ شناخته میشوند و این غولهای تجاری بازار کسبوکارهای محلی را کساد کردهاند بااینحال هنوز قدیمیهای محلههای غربی پایتخت مانع از خاموش شدن چراغ دکانها و مغازههای خردهفروشی میشوند.
خواندنیهای بیشتر را اینجا دنبال کنید
محله شهرزیبا از جمله محلههای قدیمی غرب تهران همچنان با بازارچه محلی خود معروف است. محلهای که بازارچهها و مراکز تجاری پرزرقوبرق آنجا جایی ندارند. بتول عبدو از اهالی قدیمی محله شهرزیبا میگوید: «پاساژها اصولاً هیچ جایی در این محله ندارند و همه نیازهای مردم در بازارچه قدیمی آن برآورده میشود. این بازارچه بیش از نیم قرن است که محل دادوستد اهالی شهرزیباست. حمام قدیمی در آن قرار داشت که بعداً تخریب شد و تبدیل به چند مغازه شد. اهالی کن، شهرزیبا، تعاون و شهران به این بازار دسترسی دارند و تنها بازار این محدوده محسوب میشود. کاسبانش اغلب قدیمیاند و مشتریهای بومی زیادی هم دارد. در طول این سالها که اطراف محله شهرزیبا ساختوساز شکل گرفته و محلههای تعاون و شهران در کنار آن ساخته شدهاند، این بازارچه هویت خود را حفظ کرده است.»
اغلب بقالیها در روزگار قدیم، مرکز تعاملات محل بود و بهنوعی، میدان محله محسوب میشد. بقالها معمولاً افرادی بودند که مردم به آنها اعتماد داشتند و چون بقالی در دل محله قرار داشت، معمولاً آدمهای بیانصاف نمیتوانستند در آن دوام بیاورند، چون مردم بهزودی آنها را از گردونه کسبوکار خارج میکردند.
اینجا گرانفروشی تحریم میشود
شهرک اکباتان هنوز در دوره گذار به سر میبرد؛ یعنی مغازههای آن نه شکل بقالیهای قدیماند و نه شبیه پاساژها و فروشگاههای زنجیرهای.
اکباتان ۱۵ بازارچه دارد که ۱۱ بازارچه در فاز ۱، تعداد ۳ بازارچه در فاز ۲ و ۱ بازارچه هم در فاز ۳ است. نحوه طراحی و دسترسی به این بازارچهها به شکلی است که تمام واحدها و برجها بهراحتی به آنها دسترسی دارند. مریم شریعت زاده از اهالی قدیمی اکباتان میگوید: «تفاوت زیادی بین بازارچههای سنتی و بازارچههای امروزی است. در بازارچههای اکباتان همه نیازهای مردم برآورده میشود. وضعیت اکباتان طوری است که اگر کاسبی بخواهد گرانفروشی کند، مردم تحریمش میکنند و خودش ضرر میکند. کاسبان اینجا که ماندگار شدهاند، امین مردم هستند. درواقع کاسبان باید خودشان را با مردم تطبیق بدهند. کاسبانی که با مکانیزم کنترل اجتماعی و هویتی که در اکباتان هست متفاوت عمل کنند از چرخه فعالیت خارج میشوند.»
خاطرات بازارچه روستا
بازار کن یا به عبارتی بازار ایستگاه یخچال سالهاست که مرکز دادوستد محلههای غربی تهران است. علیرضا آقابزرگی میگوید: «تا قبل از ایستگاه یخچال محدوده سردره به خاطر چند ماشین خطی و قهوهخانه و نانوایی و بقالی بازار محلی کنی ها بهحساب میآمد. به عبارتی توسعه حملونقل در جاده بالای کن که همین خیابان ایستگاه یخچال فعلی باشد باعث شد تا کسبه دنبال روزی خود در پر رفتوآمدترین خیابان محله بگردند و همین دلیلی شد برای پا گرفتن بازار کن.»
وقتی پای صحبت قدیمیها مینشینیم خاطرات خیابانی خاکی که دو طرفش توتستان بوده و یک دیوار بلند کاهگلی که پشتش یخ روزهای گرم اهالی نگهداری میشده یادشان میآید. بازار ایستگاه یخچال بازاری با انواع و اقسام مشاغلی است که میتواند به راحتی نیازهای یک محله را تأمین کند.
نظر شما