مدیرکل دفتر سلامت روانی و اجتماعی وزارت بهداشت گفت: میزان خودکشی در ایران از 8 مورد در هر 100 هزار نفر در سال 83 به 8/5 مورد در هر 100 هزار نفر در سال 87 رسیده است که نشان‌دهنده 27 درصد کاهش است.
محمدباقر صابری زفرقندی در نشست خبری روز جهانی خودکشی، عنوان کرد: بین کشورهای منطقه مدیترانه شرقی آمار خودکشی در ایران از سایر کشورها پایین‌تر است. زیرا افرادی که اعتقادات مذهبی دارند کمتر خودکشی می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه افسردگی در راس همه بیماری‌هایی است که منجر به‌خودکشی می‌شود، تصریح کرد: 60 تا 70 درصد افرادی که افسرده می‌شوند فکر خودکشی در ذهن دارند که در کشورهای اروپایی 50 درصد آنها خودکشی می‌کنند. اما در ایران وقتی کار به انجام خودکشی می‌رسد مسائل فرهنگی و مذهبی مانع می‌شود.
صابری زفرقندی ادامه داد: سیاست وزارت بهداشت این است که به‌دلیل اینکه علت بسیاری از خودکشی‌ها اختلالات روانپزشکی از جمله افسردگی‌هاست، باید شناسایی این اختلالات با ادغام آن در نظام شبکه به پیش رود.
شیوع بیماری‌های روانی در کشور 15 تا 20 درصد است و 5 تا 10 درصد آنها را افسردگی‌ها تشکیل می‌دهد که با وجود این 7 تا 8 میلیون نفر از جمعیت کشور افسرده هستند. وی یادآور شد: اعتیاد و سوء‌مصرف الکل از دیگر عوامل مؤثر در خودکشی است.
در این مراسم احمد محیط، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به آمار خودکشی در کشورهای دنیا گفت: در کشور استرالیا نرخ عام خودکشی از سال 1920 تاکنون ثابت بوده و بین 10 تا 14 درهر100هزار نفر است که میزان آن در 4 سال گذشته در مردان جوان 15 تا 24 سال 3 برابر شده است اما خودکشی در بین زنان این کشور تغییر محسوسی نداشته است.
وی افزود: در کشور برزیل میزان مطلق خودکشی بین سال‌های 1361 تا 1380، 21 درصد افزایش و در مردان 3 برابر زنان شیوع داشته است. بالاترین میزان خودکشی در مردان بالاتر از 65 سال و بالاترین میزان افزایش، بین سنین 15 تا 24 سال بوده است.
محیط اضافه کرد: خودکشی پنجمین علت مرگ و میر در چین است و بیشترین سن آن 15 تا 34 سال است. اقدام به‌خودکشی در چین در سال 2 میلیون مورد است و وسیله 58 درصد از خودکشی‌ها در چین حشره‌کش‌ها هستند و 91 درصد افرادی که خودکشی کردند قبل از اقدام به متخصصان بهداشت روان مراجعه نکردند.
وی افزود: از 20 سال پیش که در ایران شبکه خدمات بهداشتی و درمانی به‌وجود آمد بهداشت روان از همان روزهای اول با دیگر خدمات پزشکی ادغام شد که باعث شد، روستاییان هم به خدمات بهداشت روان دسترسی داشته باشند.
شایع‌ترین وسیله خودکشی در ایران
رئیس انستیتو روانپزشکی تهران گفت: شایع‌ترین وسیله خودکشی در ایران قرص و مسمومیت‌های عمدی است و عواملی مانند عوامل زیستی، فرهنگی، اقتصادی، تاریخی، معنوی و خانوادگی در ایجاد انگیزه خودکشی بسیار مؤثر است.
جعفر بوالهری با اشاره به آثار خودکشی در ایران و جهان توضیح داد: سالانه 6 در هر 100 هزار نفر در ایران به‌علت خودکشی جان خود را از دست می‌دهند و این آمار در کشورهای دیگر دنیا متفاوت است و این میزان به‌طور متوسط دنیا بیش از 10 در هر 100 هزار نفر است.
رئیس انستیتو روانپزشکی تهران تصریح کرد. میزان اقدام به‌خودکشی در بین زنان 3 برابر مردان است ولی میزان خودکشی موفق در مردان 3 برابر زنان است. گروه سنی شایع خودکشی در ایران نیز 15 تا 30 سال است.
وی با اشاره به اینکه مسئله خودکشی یک مسئله تک‌بعدی نیست، افزود: بسیاری از عوامل در کنار هم باید جمع شود تا یک فرد تصمیم به‌خودکشی بگیرد و باید توجه داشت که افکار مربوط به‌خودکشی به‌تدریج در ذهن فرد ایجاد می‌شود.
عواملی مانند عوامل زیستی، فرهنگی، اقتصادی، تاریخی، معنوی و خانوادگی در ایجاد خودکشی بسیار مؤثر است. این متخصص روانپزشکی تصریح کرد: تنها ریشه خودکشی‌ها لزوما یک بیماری روانی نیست. این در حالی است که هر فرد سالمی در طول عمر خود به خودکشی فکر می‌کند.
وی با اشاره به اینکه پیشگیری از خودکشی بسیار آسان است، اضافه کرد: بسیاری از عوامل خودکشی می‌تواند روی دگرکشی هم مؤثر باشد چرا که فردی که دست به‌خودکشی می‌زند درمانده است و امکان دارد اول خانواده خود را از بین ببرد.
بوالهری با اشاره به راه‌های پیشگیری از خودکشی خاطرنشان کرد: آموزش مهارت‌های زندگی مانند مدیریت خشم، مهارت حل مسئله و مدیریت استرس برای همه افراد خانواده می‌تواند تا حد زیادی از میزان خودکشی بکاهد. همچنین قبح مسئله صحبت کردن درباره خودکشی نیز باید شکسته شود.
در ادامه این مراسم سید مهدی حسن‌زاده، عضو انستیتو روانپزشکی تهران گفت: آموزش مردم درباره پیشگیری از خودکشی و کاهش انگ خودکشی از اهداف سازمان بهداشت جهانی در این روز است و شعار جهانی امسال خودکشی در فرهنگ‌های مختلف است.
وی با اشاره به اینکه بین خودکشی و اقدام به‌خودکشی که به مرگ منجر نمی‌شود تفاوت وجود دارد، افزود: در حال حاضر سالانه در دنیا یک میلیون نفر بر اثر خودکشی جان خود را از دست می‌دهند و 10برابر این میزان دست به‌خودکشی می‌زنند و پیش‌بینی می‌شود در سال 2020 آمار خودکشی در دنیا به 5/1 میلیون نفر برسد.
حسن‌زاده با بیان اینکه در حال حاضر در دنیا در هر 2 دقیقه یک نفر بر اثر خودکشی جان خود را از دست می‌دهد، تصریح کرد: هر سال میلیون‌ها نفر اقدام به‌خودکشی می‌کنند و سالانه میلیاردها دلار خسارت اجتماعی، روانی، اقتصادی و بهداشتی ناشی از خودکشی پیش می‌آید. وی یادآور شد: هر جا که کانون خانواده به‌هم‌پیوسته باشد خودکشی کمتر است و هر جا آمار از هم‌گسیختگی خانواده بیشتر است خودکشی‌های بیشتری اتفاق می‌افتد.
