صنعت سینمای کره برای موفقیت مالی در گیشه نمایش و در بین منتقدین سینمایی، از انواع و اقسام قصه‌ها و کاراکترها بهره می‌گیرد تا قصه‌هایی سرگرم‌کننده، فانتزی، ماجراجویانه، اجتماعی و حتی سیاسی را به‌زبانی روان تعریف کند.
در شرایطی که محصولات هالیوودی موقعیت خوبی در بین تماشاگران ضد آمریکایی این کشور آسیای دور دارند، محصولات داخلی هم گاهی‌اوقات مورد پسند و استقبال عموم تماشاگران قرار می‌گیرند. نکته جالب این است که در شرایطی که فضای عمومی کشور- به‌ویژه محیط‌های دانشجویی و روشنفکرانه- به نوعی ضد آمریکایی و ضد تسلیحات هسته‌ای است، ولی فیلم‌های پرسروصدا و پرهزینه آمریکایی فروش خوبی در گیشه نمایش سینماهای آن دارند. البته رسانه‌های گروهی خبر از آن می‌دهند که پس از روی‌کارآمدن دولت باراک اوباما، از شدت تظاهرات ضدآمریکایی در این کشور تا حد زیادی کاسته شده و حالا شعار مخالفین بیشتر بر روی آزادی و دمکراسی متمرکز است.
کره جنوبی با همه تضادهایی که در درون خود دارد، در مورد یک مسئله موضع روشنی دارد و آن هم تب سینما و فیلم‌دیدن است. اهل فن می‌گویند حتی در سخت‌ترین شرایط سیاسی و اجتماعی مردم این سنت فیلم‌دیدن را رها نمی‌کنند. نمونه‌ای هم که در این رابطه مثال زده می‌شود، مربوط به یک گذشته کامل نزدیک یعنی یکی دو ماه قبل است. روه موهیون رئیس‌جمهوری پیشین کشور- که یک سال قبل از سمت‌های دولتی برکنار شد- درحالی که به اتهام رشوه‌گیری و اختلاس به نوعی تحت محافظت بوده، خودکشی کرد. مرگ وی کل کشور را شوکه کرد و رسانه‌های گروهی خبر از سوگواری عمومی مردم در این رابطه دادند.
در همین ایام، «مادر»درام خانوادگی جدید یونگ جون‌هو در سینماهای کشور اکران عمومی شد و مردم عزادار آنچنان استقبال وسیعی از این فیلم کردند که تحلیلگران اقتصادی سینما گفتند، این فیلم با شکستن رکورد «میزبان»، تبدیل به پرفروش‌ترین فیلم کل تاریخ سینمای کره جنوبی می‌شود! اما البته، چنین اتفاقی برای تمام محصولات داخلی نمی‌افتد.
«مادر»، قصه‌ای ساده دارد و درباره زن میانسالی (با بازی هویه جاکیم هنرمند کهنه‌کار سینمای کشور) است که با دلسوزی تمام از پسر معلول خود نگهداری می‌کند. زمانی که این پسر به دروغ متهم به قتل می‌شود، مادر باید با ازخودگذشتگی و ایثار خود، بی‌گناهی وی را ثابت کند. اگر در فیلم «میزبان» یونگجونهو با قراردادن یک هیولای دریایی در رأس قصه و ماجراهای خود، فروش 100میلیون دلاری را برای این فیلم رقم زد، «مادر» با بهره‌گرفتن از مهر و محبت مادری- که غریزه‌ای آشنا برای هر تماشاگری در هر نقطه از جهان است- به رقابت با این رقم فروش‌کلان برود.
موفقیت عظیم «مادر» در جدول گیشه نمایش، اهالی صنعت سینمای کره را به تحرک تازه‌ای واداشته است. این روزها هنرمندان کره‌ای تلاش تازه‌ای را برای تولید محصولات جدید خود شروع کرده‌اند و هر روز خبرهای تازه‌ای از شروع تولید فیلم‌های جدید در رسانه‌های عمومی پخش می‌شود. هونگ‌سنگ‌سو فیلمساز معروف کره‌ای که علاقه‌ای به ساخت فیلم‌های عامه‌پسند و تجاری ندارد، برای هفتمین فیلم سینمایی خود از وجود کیم‌سنگ‌کیونگ بازیگر غالب آثار خود و هون سوری بازیگر زن جوان کشور- که در جشنواره ونیز جایزه بهترین زن را گرفته- کمک می‌گیرد. فیلم که هنوز نامی برای آن انتخاب نشده، با هزینه‌ای اندک ساخته می‌شود. هونگ سنگ‌سو معمولاً فیلم‌هایش را به‌صورت ارزان قیمت می‌سازد تا در صورت عدم‌موفقیت در گیشه نمایش، تهیه‌کنندگانش با شکست تجاری سختی روبه‌رو نشوند.
آخرین ساخته سینمایی او به نام «مثل تو که همه آن را می‌دانی» 2 ماه قبل در بخش 2 هفته کارگردانان جشنواره بین‌المللی کن به‌نمایش درآمد و همین روزها در سینماهای کره به روی پرده می‌رود. یک شرکت فرانسوی در طول برپایی جشنواره کن، امتیاز پخش آن در کشورهای فرانسوی زبان را خریداری کرد. این نکته برای سینمای کره‌جنوبی اهمیت زیادی دارد، زیرا محصولات سینمایی این کشور بازار عمومی خوبی در سطح بین‌المللی ندارند.
اما در شرایطی که رسانه‌های گروهی با خرسندی اخبار مربوط به فروش خوب «مادر» را پخش می‌کردند، کانگ‌هان‌سوپ مدیر کنسول فیلم کره (Kofic) از سمت خود استعفا داد. این استعفا خیلی زود از سوی یو این چون وزیر فرهنگ، ورزش و توریسم کشور مورد موافقت قرار گرفت. منابع نزدیک به این وزارتخانه می‌گویند در دوران تصدی کانگ‌هان‌سوپ در کنسول فیلم کره، نمره و امتیاز این مرکز سینمایی به پایین‌ترین حد خود رسید. یو این چون می‌گوید: «کانگ ماه قبل استعفای خودش را اعلام کرد. طی این مدت من با هنرمندان کشور و اعضای جامعه سینمایی صحبت‌ها و مشاوره‌هایی داشتم.
بعد از این مشورت‌ها بود که تصمیم گرفته شد با استعفای او موافقت شود.» این اتفاق در شرایطی رخ داد که 6 عضو دیگر کنسول فیلم کره هم قصد استعفا داشتند، ولی استعفای آنها مورد قبول واقع نشد. به گفته مسئولین رسمی، این افراد لازم است که به فعالیت خود در این مرکز ادامه دهند و کمک کنند تا کنسول فیلم کره به وضعیت و موقعیت خوبی دست پیدا کند.
منتقدین سینمایی رفتار کانگ‌هان‌سوپ را در ارتباط با وضعیت کلی سینمای کره ارزیابی می‌کنند و می‌گویند موقعیت نه‌چندان خوب صنعت سینما در شرایط فعلی، دلیل اصلی استعفای وی بوده است. آنها می‌گویند موفقیت عظیم «مادر» را نباید به کل صنعت سینمای کره جنوبی ارتباط داد. اگر موفقیت خوب مالی این فیلم و یکی دو فیلم دیگر را نادیده بگیریم، صنعت سینمای کره در یک بحران به‌سر می‌برد.
اهالی سینما طی چند ماه گذشته انتقادهای زیادی به عملکرد کنسول فیلم کره داشته‌اند و این مرکز را متهم به عدم تحرک در زمینه تولید فیلم‌ها کرده‌اند. به گفته اهل فن کانگ تا چندین ماه پس از آنکه به سمت جدید گمارده شد، اقدامات جدیدی برای بهبود وضع سینمای کره نکرد. زمانی هم که وی خبر اعطای وام 55میلیون‌دلاری برای احیای فیلمسازی را اعلام کرد، کمتر کسی از این طرح استقبال کرد و واکنش مثبت زیادی را دربرنداشت.
گروه‌های مختلف در صنعت سینما- و از جمله گروه‌های داخل کنسول فیلم کره- از استعفای کانگ استقبال کرده‌اند، ولی در انتظار اقدامات عاجل دولتی برای حل مشکلات خود هستند. کانگ فعالیت رسمی خود را از اواخر ماه می سال 2008 شروع کرد و قرار بود تا اواخر ماه می سال 2011 مدیر کنسول فیلم کره باشد تا انتخاب رئیس جدید، معاون رئیس قبلی یعنی شیم‌سنگ‌مین وظایف او را انجام می‌دهد.
وزیر فرهنگ کشور از اهالی سینما خواسته برای حل مشکلات موجود، پیشنهادات و راه‌حل‌های خود را ارائه دهند. این اتفاقات در شرایطی می‌افتد که بخش خصوصی فعالیت چشمگیر و دامنه‌داری در تولید فیلم‌های سینمایی دارد اما هنرمندان کره‌ای اعتقاد دارند، دولت باید از هنر هفتم حمایت مادی و معنوی کند و در صورت ضرورت کمک‌های نقدی خود را به صورت سوبسید به صنعت سینمای کره ارائه دهد.
یکی از راه‌هایی که صنعت سینما احساس می‌کند می‌تواند به وضعیت کلی تهیه و تولید فیلم‌های سینمایی کمک کند، افزایش قیمت بلیط سینماهاست. به همین دلیل مدیران مولتی پلکس‌های مگاباکس، لوته سینما و سینوس در یک اقدام مشترک، خبر افزایش قیمت بلیط مراکز سینمایی خود را اعلام کردند. به دنبال این 3 مرکز بزرگ هنری، سی‌جی‌سی‌جی‌وی چهارمین مرکز بزرگ مولتی پلکسی کره هم به جمع آنها پیوست.
این مرکز که 63 مولتی پلکس در خاک کره دارد، قیمت بلیط خود را 78 سنت افزایش داده است. این مبلغ شامل هر دو دسته محصولات داخلی و خارجی می‌شود. 3 مرکز دیگر هم تقریباً همین اندازه قیمت بلیط‌های خود را افزایش داده‌اند. گفته می‌شود با وجود افزایش قیمت بلیط سینماها، نوع و میزان استقبال تماشاگران از فیلم‌ها تغییر زیادی نکرده است.
برای مثال، قسمت دوم اکشن ماجراجویانه «تغییر شکل‌دهندگان» که در 1200 سالن سینمای کره به‌روی پرده رفته، در 3 روز اول نمایش خود حدود 15میلیون دلار فروش کرده است. این رقم افتتاحیه برای یک فیلم در کره جنوبی، به معنی یک رقم کلان و عالی است. با این حال، تماشاگران سینما در گفت‌وگو با رسانه‌های گروهی گفته‌اند با افزایش قیمت بلیط سینماها، سرویس‌دهی مولتی‌پلکس‌ها هم باید بهتر شود.
برخی از منتقدین سینمایی می‌گویند افزایش قیمت بلیط سینماها ممکن است تأثیری بر وضعیت فروش فیلم‌های خارجی و میزان استقبال تماشاگران از آنها نگذارد، ولی در ارتباط با محصولات داخلی با احتیاط صحبت می‌کنند. یکی از روزنامه‌های پایتخت در این رابطه می‌نویسد: «فیلم‌های پرسروصدای خارجی مشتریان خودشان را دارند. برای این فیلم‌ها آنقدر تبلیغات می‌شود که همه از قبل نسبت به موفقیت مالی آنها مطمئن هستند اما در ارتباط با فیلم‌های کره‌ای وضعیت چنین نیست. این فیلم‌ها نیازمند تبلیغات زیادی هستند.
شاید یونگجونهو برای فیلمش نیازی به این چیزها نداشته باشد، ولی بقیه فیلمسازان وضعیتی شبیه او ندارند. برای کشاندن تماشاگران به داخل سینماهای نمایش‌دهنده این فیلم‌ها، باید تلاش سخت و دامنه‌داری کرد اما این تلاش‌ها همیشه جواب مثبت نمی‌‌دهند.
با آنکه تعداد زیادی از فیلم‌های کره‌ای در نمایش عمومی با موفقیت مالی خوبی روبه‌رو می‌شوند، ولی گفته می‌شود این تعداد هنوز کم است.» نکته دیگری که در این بین باید به آن اشاره کرد این است که فیلم‌های کره‌ای معمولاً بازار خارجی ندارند و از آنها در کشورهای دیگر- و از جمله کشورهای همسایه- استقبال زیادی نمی‌شود.
موفقیت اکثر محصولات این سینما، به بازار داخلی محدود می‌شود. برای همین است که شرکت سی‌جی تصمیم گرفته در واحد تولید فیلم، به سراغ محصولات مشترک برود. مسئولین شرکت سی‌جی امیدوارند این اقدام باعث شود تا فیلم‌های کره‌ای راه خود را در سطح وسیعی در کشورهای همسایه بازکنند. سی‌جی در اولین قدم، فیلم‌هایی را با 2 کشور چین و ژاپن به‌صورت مشترک تولید می‌کند و حتی صحبت‌هایی هم با طرف آمریکایی داشته است.
این شرکت برای رونق‌گرفتن فعالیت‌های سینمایی یک سرمایه 47میلیون‌دلاری درنظر گرفته است که می‌تواند تا 6میلیون دلار هم افزایش پیدا کند. این رقم در اختیار 13 تا 15 فیلم سینمایی قرار می‌گیرد. شرکت سی‌جی قصد بین‌المللی کردن فعالیت‌های خود را دارد اما قبل از آن، عمده فعالیت شرکت بر روی بهبود وضعیت سینمای داخلی تمرکز می‌کند.
کاترین کیم مدیر این شرکت یکی از اصلی‌ترین مشکلات فعلی صنعت سینمای کره را سرقت ویدئویی می‌داند. این مشکل طی چند دهه اخیر، فقط گریبان سینمای کره را نگرفته است. از اوایل دهه80 که ویدئو قدم به خانه‌های مردم سراسر جهان گذاشت، پدیده سرقت ویدئویی به‌صورت بلای‌جان صنعت سینمای بین‌المللی درآمده است. صنعت سینمای آمریکا سالانه بیش از یک میلیارد دلار از سرقت ویدئویی محصولاتش ضرر می‌کند. در این بین سهم سینمای کره از سرقت ویدئویی، حدود 30درصد از فروش کلی محصولات آن است.
لطمه اصلی از کار و فعالیت سارقین ویدئویی در کره را فیلم‌های آمریکایی می‌خورند. با آنکه محصولات پرسروصدای تابستانی و کریسمس هالیوودی همزمان با آمریکا در بسیاری از کشورهای جهان به‌روی پرده سینماها می‌رود (و این اقدام به این دلیل صورت گرفت که حذف فاصله نمایشی آنها در آمریکا و بقیه کشورهای جهان، باعث توقف روند سرقت ویدئویی آنها در کشورهای دیگر شود) اما این حرکت هم نتوانسته فعالیت‌های سارقین ویدئویی را به‌صورت کامل متوقف کند. درعین حال، سارقین ویدئویی فیلم‌های پرسروصدای کره‌ای را هم از فعالیت‌های خود بی‌نصیب نمی‌گذارند!
با وجود تلاش فراوان سازندگان «مادر» برای محافظت از کپی‌رایت فیلم خود، چند روزی است که نسخه‌های قاچاق آن (با کیفیت بد تصویر و صدا) به صورت دی‌وی‌دی در شهرهای بزرگ کشور پخش شده است.
به اعتقاد کاترین کیم تولید محصولات مشترک می‌تواند تا حدودی ضررهای ناشی از سرقت ویدئویی محصولات سینمایی را کاهش دهد. چنین تولیداتی همچنین نام بازیگران و فیلمسازان کره‌ای را در سطح وسیع‌تری مطرح می‌کند و کمک می‌کند تا آنها وارد بازار بین‌المللی شوند.
یکی از اولین فیلم‌هایی که شرکت سی‌جی به‌صورت محصول مشترک بین‌المللی تولید می‌کند «عروسی کره‌ای» نام دارد که 85درصد آن در داخل کره فیلمبرداری می‌شود. این فیلم با همکاری شرکت آمریکایی ورتیگو اینترتیمنت ساخته می‌شود. محصول مشترک دیگر سی‌جی با کشور چین است که فعلاً با نام موقت «دنیای سوفی» جلوی دوربین رفته است. ژانگ‌زی‌یی بازیگر سرشناس چینی نقش اصلی فیلم را بازی می‌کند.
این فیلم اوایل فصل پاییز در چین اکران عمومی می‌شود و قرار است اواخر همین فصل در کره روی پرده سینماها برود. فیلم مشترک شرکت سی‌جی و ژاپن «قصه ماهی» نام دارد که ماه مارس سال آینده میلادی در ژاپن اکران عمومی خواهد شد. این شرکت همچنین قصد بازسازی درام اکشن موفق کیم‌‌جی‌وون به نام «یک زندگی تلخ و شیرین» را نیز دارد.
منتقدین سینمایی به هنرمندان سینما پیشنهاد کرده‌اند همکاری خود با اهالی صنعت سینمای ژاپن و چین- که هنگ‌کنگ را نیز دربرمی‌گیرد- را گسترش دهند. به اعتقاد آنها، این همکاری می‌تواند کمک زیادی به احیای صنعت سینمای کره جنوبی بکند. فیلم‌های ژاپنی سال‌هاست که با موفقیت خوبی در گیشه نمایش سینماهای این کشور روبه‌رو می‌شوند و سینمای چین هم در طول 5سال اخیر، موفقیت‌های کلانی کسب کرده است. به اعتقاد منتقدین، تهیه‌کنندگان و فیلمسازان کره‌ای می‌توانند درس‌های خوبی از موفقیت‌ها (و همچنین شکست‌های) همکاران چینی و ژاپنی خود بگیرند.
آنها در عین حال، صنعت سینما را از تولید فیلم‌های مشترک با همکاران آمریکایی خود برحذر کرده‌اند. دلیل آنها هم این است که بعد‌مسافت و فاصله فرهنگی، مانع از وجود یک دیدگاه مشترک برای تولید محصولات مشترک می‌شود. به عقیده آنها بهتر است که صنعت سینمای کره فقط به این نکته اکتفا کند که امتیاز بازسازی نسخه‌های سینمایی موفق خود همچون «میزبان» را به هالیوود واگذار کنند. «میزبان» قرار است در هالیوود توسط گور وربینسکی بازسازی شود.
این فیلمساز که (سه‌گانه «دزدان دریایی کارائیب» را در کارنامه‌اش دارد) پیش از این با کارگردانی نسخه آمریکایی «حلقه» با بازی ناموئی واتس، نشان داده که توانایی خوبی برای بازسازی محصولات سینمای آسیا را دارد. نسخه اصلی «حلقه» یک فیلم پرفروش و ترسناک ژاپنی بود که نسخه آمریکایی آن هم با موفقیت خوب مالی روبه‌رو شد.
ورایتی
