عدم رعایت حجاب شرعی جرم است | شهروندان در رعایت قوانین به صورت سلیقه‌ای رفتار نکنند | ماموران در برخورد با متخلفان حجاب خودکنترلی داشته باشند

همشهری آنلاین - محمد بلبلی: به موجب ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۷۵: «هرکس علنا در انظار و اماکن عمومی و معابر، تظاهر به عمل حرامی نماید، علاوه بر کیفر عمل، به حبس از ده روز تا دو ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می گردد و در صورتی که مرتکب عملی شود که نفس آن عمل دارای کیفر نیست ولی عفت عمومی را جریحه دار نماید، فقط به حبس از ده روز تا دو ماه یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.»

در تبصره این ماده که همان ماده ۱۰۲ قانون تعزیرات مصوب سال ۱۳۶۲است، آمده: «زنانی که بدون حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی ظاهر شوند، به حبس از ده روز تا دو ماه و یا از پنجاه هزار تا پانصد هزار ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد.»

دکتر میرمحمد صادقی حقوقدان و سخنگوی سابق قوه قضاییه درباره جنبه‌های قانونی حجاب در ایران می‌گوید: «رعایت حجاب شرعی طبق تبصره ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده) ضروری است و عدم رعایت آن جرم محسوب می‌شود.»

وی افزود: هیچ شکی در این مورد وجود ندارد که رعایت قوانین از سوی شهروندان ضروری بوده و نباید به صورت سلیقه‌ای رفتار کنند، اما این را هم باید در نظر گرفت که نوع برخوردی هم که بعضی مواقع از سوی مجریان قانون با متخلفین و هنجارشکنان انجام می‌شود مورد تایید نیست.

وی افزود: در قانون مجازات اسلامی آمده است که هر کس علنا در انظار و اماکن عمومی و معابر تظاهر به عمل حرامی کند، علاوه بر کیفر عمل، به حبس از ده روز تا دو ماه یا تا (۷۴)‌ ضربه شلاق محکوم می‌شود و در صورتی که مرتکب عملی شود که نفس آن عمل دارای کیفر نیست، اما عفت عمومی را جریحه‌دار کند فقط به حبس از ده روز تا دو ماه یا تا (۷۴) ضربه شلاق محکوم خواهد شد.

صادقی با اشاره به اینکه در قانون چیزی درباره نوع برخوردها نیامده است ادامه داد: به هر حال عدم رعایت حجاب شرعی جرم است، اما متاسفانه در برخی مواقع نوع برخوردهایی که در قبال این مساله انجام می‌شود، برخوردهایی نیست که مورد تایید مردم باشد. این نوع برخوردها موجب بازخوردهای احساسی در جامعه می‌شود.  

وی اظهار کرد: این درست است که مردم با این قانون به شکل سلیقه‌ای برخورد می‌کنند، اما اعمال سلیقه مجریان قانون نیز بازخورد درستی در پی نداشته و این نشان‌دهنده یک رفتار اشتباه است. برخوردها خیلی زود در فضای مجازی منتشر می‌شود و ما می‌بینیم که چندین عمل حرام برای جلوگیری از یک عمل حرام انجام می‌شود.

صادقی در پاسخ به این سوال که آیا ماموران مجری قانون برای برخود با متخلفین حوزه حجاب آموزش دیده‌اند، گفت: متخلف محدودیتی در رفتار ندارد، چرا که او در حال ارتکاب جرم است، اما ماموران در برخود با آنها محدودیت‌هایی را دارند که باید رعایت شود، مجریان قانون باید خودکنترلی داشته و نباید عملکردی داشته باشند که باعث سوءاستفاده یا بدتر شدن یک معضل اجتماعی شود.

وی افزود: گذشته از مسائل آموزشی، برخی برخوردها به هیچ وجه قابل قبول نیست. بنابراین در نوع برخوردها رعایت سلیقه درست و قانون بسیار ضروری است.

صادقی اظهار کرد: رفتار خارج از عرف بعضی از ماموران درباره مساله عدم رعایت حجاب به خودی خود نوعی جرم محسوب می‌شود، بعضی از این نوع رفتارها طوری است که دیگر نمی‌توان آن را یک مساله درون‌سازمانی خواند.  

وی با بیان اینکه درباره یکی از برخوردهای صورت گرفته در چند روز اخیر که خبرساز هم شد، مسئولین نیروی انتظامی اعلام کردند که با سرپرست آن تیم برخورد انضباطی شده، اظهار کرد: ماموران انتظامی چهارچوب‌های قانونی خود را دارند و باید رعایت کنند و در غیر این صورت مرتکب جرم شده‌اند. این یک شمشیر دولبه است که هر دو طرف را باید در نظر گرفت، هم فرد خاطی و مجرم که تخلف انجام داده، هم مجری قانون که قصد برخورد با تخلف مشهود را دارد.  

صادقی در پایان افزود: نهادهای مربوطه، کارشناسان قانون‌گذاری، حقوقدان‌ها و جامعه‌شناسان باید در رابطه با این مساله نشست‌هایی را برگزار و هم‌فکری کنند تا برنامه‌ای تدوین شود که علاوه بر حفظ قانون، اعمال قانون نیز طوری انجام شود که باعث نغض قوانین، نغض اخلاق و تاثیر منفی در اذهان عمومی نشود.