همشهری‌آنلاین - منهای سیاست: یک سال از انتخابات ریاست‌جمهوری سیزدهم گذشت و دو ماه دیگر هم کابینه سیزدهم یک ساله می‌شود. ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ روزی است که کابینه سیزدهم با وعده‌های گوناگون برای بهبود وضعیت کشور در عرصه‌های مختلف روی کار آمد و چشم بسیاری به این دولت دوخته شده است.
سیدابراهیم رییسی در فضایی ریاست دولت سیزدهم را به عهده گرفت که کاهش ارزش ریال و افزایش تورم معیشت گلایه اغلب مردم بود. در چنین شرایطی رییسی با کاهش فشار اقتصادی، رفع تحریم‌ها، وعده ساخت چهار میلیون مسکن در چهار سال، ایجاد یک میلیون شغل در هر سال توانست ۱۸ میلیون رای به دست آورد. اما سوال اینجاست که دولت سیزدهم در آستانه یک سالگی تا چه میزان به وعده‌های و شعارهای خود عمل کرده است؟ آیا این دولت توانسته رضایت عمومی نسبت به دولت را افزایش دهد و اعتماد عمومی را ترمیم کند؟
توافق؛ خیلی دور یا خیلی نزدیک؟
احیای توافق هسته‌ای و رفع تحریم‌ها از نخستین عرصه‌هایی بود که دولت سیزدهم باید رویکرد خود را در آن مشخص می‌کرد. تا پیش از شروع دولت ایران با اعضای ۴+۱ بر سر احیای توافق هسته‌ای شش دور مذاکره کرده بود. اما این مذاکرات به نتیجه نرسید تا همچنان بازار ارز و به طور کلی اقتصاد کشور تحت تاثیر تحریم‌ها باشد. در شرایطی که اروپایی‌ها نسبت به تغییر دولت و تاثیر آن مذاکرات ابراز نگرانی می‌کردند رییسی در نخستین سخنرانی رسمی خود در مجلس تاکید کرد که ایران از هر طرح دیپلماتیکی که منجر به رفع تحریم‌ها شود استقبال می‌کند. به این ترتیب دولت سیزدهم با رویکردی جدید وارد مذاکره با ۴+۱ شد. مذاکراتی که البته تاکنون پس از هشت دور هنوز به نتیجه نرسیده و بیم‌وامیدهای بسیاری درباره آن وجود دارد. با این همه دولت هنوز موفق به رفع تحریم‌ها نشده و اثرات این تحریم‌ها نیز بر خلاف وعده‌ها به شکلی مستقیم بر بازار تاثیر گذاشته است.
وعده‌های اقتصادی دولت چه بود؟
تک رقمی کردن تورم، آفتی که بیش از چهار دهه است که گریبان اقتصاد ایران را گرفته مهم‌ترین وعده اقتصادی دولت بود. رییسی در زمان انتخابات گفت که تورم را ابتدا به نصف میزان فعلی می‌رساند و پس از آن تورم را تک رقمی می‌کند. اتفاقی که البته رخ نداد و تورم در اسفند ۱۴۰۰ برای خانوارهای کشور به ۴۰.۲ درصد رسید. دولت همچنین وعده داد که هر سال یک میلیون مسکن می‌سازد و حتی وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد که جشن پایان مستاجری مردم ایران گرفته خواهد شد. اما تاکنون کلنگ احداث این خانه‌ها به زمین نخورده و با آغاز فصل جابه‌جایی بسیاری مستاجران با افزایش فزاینده قیمت اجاره بها روبه‌رو شدند.
مدیریت بازار ارز نیز از دیگر وعده‌های دولت بود اما در این بازه یک ساله دلار رشدی پنج هزار تومانی داشته و از حدود ۲۵ هزار تومان به حدود ۳۰ هزار تومان رسیده است. همچنین سیاست اصلاح قیمت‌ها و هدفمندکردن یارانه‌ها باعث افزایش قیمت بسیاری از کالاها و حتی کالاهای اساسی شده که دولت وعده مقابله با گران شدن آن‌ها را داده بود. وعده افزایش شغل و ایجاد یک میلیون شغل در هر سال نیز بنابر آمارهای اعلام شده هنوز محقق نشده است. همسان‌سازی حقوق بازنشسته‌ها نیز دیگر وعده دولت سیزدهم بود که در سال نخست به سرانجام نرسید و حتی اعتراضات سراسری بازنشسته در سراسر کشور را به دنبال داشت.
ترمیم اعتماد عمومی، دستور کار دولت سیزدهم
اعتراض‌های سال‌های ۹۶ و ۹۸ بی‌اعتمادی عمومی به دولت را بیش از همیشه در چهار دهه اخیر افزایش داده بود. بنابراین ترمیم اعتماد عمومی شعاری بود که رییسی از آغاز بر آن تاکید داشت. رییس‌جمهور در همین راستا روزهای جمعه را به سفرهای استانی و بازدیدهای سرزده خود اختصاص داد تا از نزدیک با مردم در ارتباط و تعامل باشد. رییسی حتی پس از اجرای سیاست اصلاح قیمت‌ها به میدان بهمن رفت و با مردم رودررو سخن گفت. معاون اول رییس جمهوری و دیگر وزرا نیز تلاش کردند در بزنگاه‌ها در میدان حاضر باشند و اعتماد افکارعمومی نسبت به دولت را افزایش دهند.
وقتی دولت و مجلس همگرا هستند
همگرایی دولت سیزدهم با مجلس یازدهم را باید از نقاط قوت عملکرد دولت در یک سال گذشته به حساب آورد. مجلس و دولت هماهنگ و یک صدا سیاست‌ها را پیش بردند و این همگرایی در مسیر تصویب بودجه ۱۴۰۱ به اوج رسید. جایی که دولت بر حذف ارز ترجیحی تاکید داشت و در نهایت مجلس نیز با وجود برخی مخالفت‌ها به خواسته دولت تن داد. همچنین دولت و مجلس درباره موضوعاتی چون طرح صیانت از فضای مجازی یا طرح اخیر اصلاح قانون به کارگیری از سلاح هم‌نظر هستند و هیچ تنشی در مسیر آن‌ها وجود ندارد.
مهار کرونا و وعده‌های دولت سیزدهم در حوزه بهداشت و درمان
دولت سیزدهم در آستانه یک سالگی توانست از مهم‌ترین بحران در حوزه بهداشت و درمان یعنی پاندمی کرونا نیز عبور کند. پس از روی کار آمدن دولت برنامه واکسیناسیون سرعت قابل توجهی به خود گرفت و با ورود محموله‌های واکسن‌های خارجی و تولید واکسن داخلی همه‌گیری در کشور مهار شد و آمار مرگ‌ومیر به حداقل رسید. با این همه دولت در حوزه بهداشت و درمان وعده‌هایی چون کاهش ۵۰ درصد هزینه‌های درمان، آسان کردن دسترسی به متخصصین و پزشکان در همه کشور را نیز داده بود که هنوز تحقق پیدا نکرده‌اند.
دولت سیزدهم در آستانه یک سالگی است و هنوز سه سال دیگر را پیش روی خود می‌بیند. سال‌هایی که با توجه به وضعیت فعلی می‌تواند برای دولت و مردم بسیار حیاتی باشد. حال باید دید که دولت در سه سال باقی‌مانده تا چه میزان به وعده‌های خود عمل می‌کند و می‌تواند در سطوح مختلف باعث تغییر و بهبود وضعیت شود. برای روشن شدن پاسخ این سوال باید منتظر ماند و عملکرد دولت را رصد کرد.
نظر شما