همشهری آنلاین _ ابوذر چهل امیرانی: پیش از این، در اتاق‌های این ساختمان کارتن‌خواب‌ها و معتادان ساکن بودند، اما اینک صدای دفّه زدن روی قالی‌ها و چرخ‌های کوزه‌گری، کیف‌های چرمی و محصولات چوبی گوش را نوازش می‌دهد. نامش را «باشگاه صنایع‌دستی یونسکو» گذاشته‌اند که با همکاری شهرداری منطقه ۱۷ و سازمان جهانی یونسکو فعالیت می‌کند.
- به دنبال کشف فوت کوزه‌گری
«امیر حسن‌پور» و همسرش در کارگاه نقلی و جمع و جور خود به تولید محصولات چوب و رزین مشغولند. مگنتی‌های کوچک و بزرگ زیبا و متنوعی به دیوار اتاق آویخته‌اند که هنر دست خودشان است. حسن‌پور در واحد تأمین تجهیزات پزشکی یک بیمارستان خصوصی کار می‌کرد، اما به اسم تعدیل نیرو بیکار شد. نزد دایی‌اش رفت که به نقاشی و رنگ‌آمیزی یراق‌آلات مشغول بود و همان زمان با همسرش آشنا شد و ازدواج کرد. رنگ‌آمیزی یراق‌آلات به ریه‌اش آسیب زد و نتوانست کارش را ادامه دهد. بنابراین، وارد حرفه بازاریابی شد با این تصور که محصولات چوب و رزین در بازار فروش زیادی دارد.
پول در بساط نداشت. مجبور شد سرویس طلای همسرش را بفروشد و مشغول تولید مگنت و رویخچالی شد. اجاره‌خانه و قسط‌های عقب‌افتاده از یک طرف و مهارت کافی نداشتن در این کار، فشار مضاعفی به او وارد کرد. با این حال، دست از تلاش نکشید و کارش را در خانه ادامه داد: «خانه همیشه بوی رنگ و مواد شیمیایی می‌داد. فرش کثیف می‌شد و چندبار هم با آتش‌سوزی دست و پنجه نرم کردیم. گاهی هم بوی مواد شیمیایی صدای صاحبخانه را درمی آورد.» بالاخره حسن‌پور و همسرش توانستند تعداد زیادی مگنت و رویخچالی تولید کنند و به بازار ببرند. فکر می‌کردند فروش خوبی خواهند داشت، ولی بازاری‌ها گفتند لوازم دستی‌شان به درد نمی‌خورد و شبیه لواشک است!
حسن‌پور و همسرش پای پیاده بازارهای تهران را زیر و رو کردند تا از نقص کارشان سردربیاورند. بالاخره فوت کوزه‌گری کارشان را پیدا کردند و نخستین فروش به مبلغ یک میلیون و ۲۰۰هزار تومان ذوق‌زده‌شان کرد. البته برای تولید همین سفارش حداقل ۶میلیون تومان هزینه کرده بودند، اما از خوشحالی بال درآورده بودند. پس از مدتی یک میز در بازار صنایع‌دستی عودلاجان اجاره کردند تا تولیداتشان را به مردم عرضه کنند. همانجا با فردی آشنا شدند که از تولیدکنندگان چرم بود و در این باشگاه کار می‌کرد. این‌طور بود که سری به باشگاه زدند و کارگاهی در اینجا در اختیار گرفتند. حالا به جای اجاره دادن، فقط شارژ ماهانه ساختمان را می‌پردازند و مدام در حال سفارش گرفتن از بازاریان هستند.
- ایده‌ای برای قبضه بازارهای بین‌المللی
«خاطره استادرضایی» دبیر اجرایی باشگاه صنایع‌دستی یونسکو می‌گوید: «اینجا محل نگهداری معتادان و کارتن‌خواب‌ها بود تا اینکه حدود ۴ سال پیش میان شهردار وقت منطقه و «حجت‌الله ایوبی»، دبیر کل کمیسیون یونسکو در ایران، توافق شد که به باشگاه تخصصی صنایع‌دستی تبدیل شود. بیش از ۶ماه برای ساماندهی ساختمان، جابه‌جایی و تخلیه معتادان و کارتن‌خواب‌ها وقت صرف شد و بالاخره این باشگاه راه افتاد.»
او ادامه می‌دهد: «به دنبال خلاقیت و ایده‌پردازی هستیم؛ ایده‌هایی که بتواند صنایع‌دستی کشور را زنده و بازارهای بین‌المللی را قبضه کند. اینجا هم جزء کم‌نظیرترین مجموعه‌های تولید و عرضه صنایع‌دستی است، چون هم کارگاه در آن دایر است و هم آموزش و عرضه و طراحی به‌صورت همزمان انجام می‌شود. ساختمان هم از سوی شهرداری منطقه به رایگان در اختیار سازمان ملی یونسکو قرار گرفته تا به هنرمندان منطقه خدمات ارائه دهد.»
- ترکیب خوشایند آینه‌کاری و قلمزنی
آثار قلمزنی «راضیه روشن‌زاده اصفهانی» جلوه‌ای خاص به باشگاه صنایع‌دستی یونسکو داده است. او در این آثار با استفاده از سبک‌های نو هنر قلمزنی، طرح‌های بدیع و اصیل ایرانی را روی فلزات حک می‌کند. هنرش را از پدربزرگش به ارث برده: «پارچه‌های کتان و چلوار و کرباس سفید با هنر دست پدربزرگم به رومیزی‌هایی پر از گل و بته و نقوش اسلیمی تبدیل می‌شد و مرا ذوق‌زده می‌کرد. دوست داشتم در این حرفه کار کنم و تحصیلات دانشگاهی‌ام در رشته باستان‌شناسی سبب شد با فرهنگ و هنر اصیل ایرانی و پیشینه ایرانیان بیشتر آشنا شوم.»
روشن‌زاده کم‌کم قلم به دست گرفت و روی فلزهای سخت و زمخت، نقوش و طرح‌های ظریف و زیبا خلق کرد. در این راه آموزش‌های زیادی دید و تابلوهایی ساخت که در طرح‌های آنها عناصر و نمادهای فرهنگ و هنر ایرانی، مانند سیمرغ و آهو، برجسته و شاخص بود.
این بانوی هنرمند اصفهانی بیش از ۲۰ نمایشگاه مشارکتی با دوستان هنرمندش برپا کرده که در همگی آنها آثارش مورد توجه هنردوستان قرار گرفته است. پس از مدتی تصمیم گرفت سبک‌های قدیمی هنر قلمزنی، مانند سیاه‌قلم، را یاد بگیرد که برخلاف سبک شبکه و گل‌ومرغ از ظرافت‌های خاصی برخوردار بود.
سپس با این باشگاه آشنا شد و اینجا کارگاهی برای خودش راه انداخت: «تأمین کارگاه از مهم‌ترین نیازهای هنرمندان است و وجود این باشگاه به بقای کار آنها کمک بزرگی می‌کند.»
روشن‌زاده برای افزایش جلوه آثارش، به ترکیب هنر آینه‌کاری و قلمزنی پرداخته و آثاری که او خلق می‌کند، توسط یکی از هنرمندان آینه‌کار همین باشگاه در قاب‌های آینه‌کاری‌شده جای می‌گیرد.
نظر شما