به گزارش همشهری آنلاین به نقل از رویترز برخی از کارشناسان میگویند حتی اگر این دانشمندان در میان دریافتکنندگان جایزه نوبل پزشکی امسال که روز دوشنبه اعلام میشود، نباشند، بالاخره در سالهای آینده این جایزه به آنها داده خواهد شد.
از هنگام ثبت نخستین موارد بیماری کووید-۱۹ در سال ۲۰۱۹ تا به حال بیش از ۴/۷ میلیون نفر به علت آن درگذشتهاند و اعمال محدودیتها در بسیاری از کشورها برای جلوگیری از انتشار ویروس هنوز ادامه دارد.
اما واکسنهای کرونا به برخی از کشورهای ثروتمند امکان دادهاند، تقریبا به زندگی عادی بازگردند، در حالیکه کشورهای دیگر هنوز منتظر دریافت مقادیر بالای این واکسنها هستند.
از جمله کسانی که کارشناسان به عنوان برندگان بالقوه جایزه نوبل پزشکی نام میبرندِ کاتالین کاریکو، دانشمند مجارتبار و درو وایسمن دانشمند آمریکایی برای کارشان در زمینه واکسنهای کرونای ساخته شده با فناوری mRNA یا RNA پیامبر است.
بیشتر بخوانید:
واکسنهای mRNA که بوسیله شرکت مدرنا و نیز شرکت فایزر و شرکت همکار آلمانیاش، بیونتک ساخته شده است، تحولی بزرگ در مبارزه ویروس کرونا ایجاد کردهاند. این واکسنها را به سرعت قابلتولید و بسیار موثر هستند.
علی میرزایی، استاد بخش پزشکی آزمایشگاهی در انستیتو کارولینسکای در سوئد میگوید: «مطمئن هستم که این فناوری دیر یا زود جایزه نوبل پزشکی را خواهد گرفت. پرسش فقط در زمان دادن جایزه است.»
ساختن واکسنهای سنتی که یک ویروس مرده یا ضعیفشده برا برای تحریک دستگاه ایمنی وارد بدن میکنند، ممکن است یک دهه یا بیشتر به طول بینجامد. اما فاصله زمانی میان ساخته شدن واکسن mRNA شرکت مدرنا از هنگام توالییابی ژنتیکی کروناویروس تا نخستین تزریق انسانی واکسن فقط ۶۳ روز بود.
mRNA یا RNA پیامبر پیامهای ژنتیکی را از DNA مستقر در هسته سلول به سیتوپلاسم سلول میبرد تا پروتئینهایی در آنجا ساخته شود که کارکردهای حیاتی مورد نیاز سلول را انجام میدهند.
واکسنهای جدید از mRNAهای ساختهشده در آزمایشگاه برای آموزش سلولها برای ساختن پروتئینهای شاخکی یا گلمیخی سطح ویروس کرونا استفاده میکنند. تولید پروتئینها باعث تحریک دستگاه ایمنی و ایجاد حفاظت در برابر ویروس در بدن میشود، بدون اینکه ویروس واقعی وارد بدن شده باشد.
نتیجه گرفتن پس از دههها کار
mRNA در سال ۱۹۶۱ کشف شد، اما دههها طول کشید تا دانشمندان فناوریهایی را ابداع کنند که بتوانند بر مشکلات استفاده از آن از جمله ناپایداری مولکول آن و ایجاد عوارض التهابی ناشی از آن غلبه کنند.
اکنون دانشمندان امیدوارند که بتوانند از mRNA برای درمان سرطان نیز اچآیوی یا ویروس ایدز در آینده استفاده کنند.
آدام فردریک ساندر برتلسن، استادیار دانشگاه کپنهاگ و مشاور ارشد علمی در شرکت واکسنسازی Adaptvac میگوید:«واکسنهای mRNA علاوه بر اینکه باعث ایجاد پاسخ ایمنی بسیار موثری میشوند، نیازی به تغییر چندان خط تولید برای ساختن واکسنهای جدید ندارند.»
او میافزاید: «این واکسنها واقعا جان هزاران نفر به خاطر سرعت تولید و کارآیی بالایشان نجات دادهاند، بنابراین من کاملا از آنها پشتیبانی میکنم».
پژوهشهای کاریکوی ۶۶ ساله و وایسمن ۶۲ ساله، همکار درازمدت او اساس ساخت واکسنهای mRNA بودند.
میرزایی میگوید: «افراد هوشمندی عامل کشف فناوری mRNA بودند. البته ممکن است آنها برای دریافت جایزه نوبل بیش از حد جوان به نظر برسند. کمیته نوبل معمولا صبر میکند تا برندگان به دهه ۸۰ زندگیشان برسند.»
کاریکو و همکارانش در دانشگاه پنسیلوانیا با یافتن راهی برای وارد کردن mRNA به بدن بدون اینکه واکنش دستگاه ایمنی باعث نابود کردن آن شوند، پیشرفت مهمی در این زمینه ایجاد کردند.
جوایز نوبل که آلفرد نوبل، مخترع دینامیت پایهگذار آن بود، هر سال در رشتههای پزشکی، شیمی، فیزیک، ادبیات و صلح اهدا میشوند. برندگان امسال این جوایز در فاصله ۴ تا ۱۱ اکتبر (۱۲ تا ۱۹ مهر) اعلام میشوند و برندگان نوبل پزشکی در ابتدا مشخص میشوند.
نظر شما