به گزارش همشهری آنلاین، ورزش، جامعه سالم را می‌سازد و البته انجام فعالیت‌های ورزشی نیازمند وجود فضاهایی مناسب است تا ورزشکاران بتوانند تمرینات ورزشی خود را به‌صورت حرفه‌ای در آن انجام دهند و کسانی هم که ورزش را به‌عنوان راهی برای زندگی بهتر و سالم‌تر انتخاب کرده‌اند در محیطی بانشاط فعالیت‌های ورزشی را انجام دهند. اما مشکل اینجاست که بیشتر استان‌های کشور با چالشی به نام کمبود سرانه ورزشی دست به گریبان هستند؛ هرچند شدت آن در برخی استان‌ها بیشتر و در برخی کمتر است. در سال‌های اخیر تلاش‌های بسیاری برای بهبود و افزایش میزان فضاهای ورزشی انجام شده و قصد داریم تا نتیجه این تلاش‌ها را در گزارشی که به میزان سرانه ورزشی استان‌ها و مقایسه آن با الگوی مطلوب، پروژه‌های نیمه‌تمام یا در دست ساخت ورزشی و همچنین جایگاه ورزش معلولان در زیرساخت‌های ورزشی استان‌ها پرداخته، بررسی کنیم.
کرمان
به‌گفته مسئولان کرمان، سرانه ورزشی دراین استان تقریبا با متوسط سرانه اماکن ورزشی در سطح کشور، که یک مترمربع است، برابری می‌کند. بیش از ۱۱۰هزار ورزشکار سازمان‌یافته در استان کرمان حضور دارند که جمعیتی قابل قبول است. گفته می‌شود آمار استفاده‌کنندگان از اماکن ورزشی ۳برابر این عدد است. همچنین هم‌اکنون بیش از ۸۰تیم ورزشی از استان کرمان در لیگ‌های کشوری حضور دارند. درحال‌حاضر، اداره‌کل ورزش و جوانان استان کرمان حدود ۱۸۰ پروژه نیمه‌تمام و در دست ساخت دارد که برای اتمام آن ۴۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است. در حوزه ورزش معلولان نیز کرمان موفقیت‌هایی داشته که نمونه بارز آن زهرا نعمتی است که در مسابقات ملی و جهانی همواره صاحب رتبه‌های بالا بوده است. در مرکز استان نیز برای ورزشکاران معلول و جانباز، یک مجموعه ورزشی شامل استخر سرپوشیده، سونا، جکوزی و چند سالن چندمنظوره ساخته شده که در اختیار جانبازان و معلولان قرار دارد. در شهرستان‌ها نیز سعی شده است تا جایی که توان وجود دارد، امکاناتی برای معلولان و جانبازان فراهم شود.
اصفهان
سرانه ورزشی در استان اصفهان حدود ۴۱ صدم مترمربع است که این سرانه با میانگین کشوری آن که حدود یک مترمربع است، فاصله دارد. با وجود این سرانه ناکافی، زیرساخت‌های خوبی برای ورزش معلولان ایجاد شده و ورزشگاه‌های مناسبی برای ورزش معلولان و جانبازان در استان وجود دارد. به‌عنوان مثال مجموعه اختصاصی جانبازان و معلولان به‌تازگی در اتوبان شهیدمیثمی اصفهان افتتاح شده است. همچنین اداره‌کل ورزش و جوانان استان، برخی از اماکن خود را به ورزش معلولان اختصاص داده است، اما با وجود ظرفیت خوب ورزشکاران جانباز و معلول استان، این زیرساخت‌ها کافی به نظر نمی‌رسد. همچنین درحال‌حاضر حدود ۱۲۰ پروژه ورزشی نیمه‌تمام در استان وجود دارد که بیش‌از ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای تکمیل نیاز دارند. ازجمله این پروژه‌های نیمه‌تمام می‌توان به استخر چادگان اشاره کرد که بعد از گذشت حدود ۸، ۹ سال، همچنان نیمه‌تمام باقی مانده است. برخی از این پروژه‌ها ۹ تا ۱۰ سال است که منتظر اختصاص اعتبار هستند تا به بهره‌برداری برسند و محدودیت منابع اعتباری، تنها مشکل برای تکمیل و بهره‌برداری از این پروژه‌هاست.
کردستان
درسال‌های اخیر سرانه ورزشی کردستان افزایش یافته و از جایگاه ۲۹کشور به رتبه ۱۳رسیده است. این استان امسال نیز در تلاش است با تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام، سرانه ورزشی خود را افزایش دهد. درحال‌حاضر ۷۵پروژه ورزشی نیمه‌تمام در استان وجود دارد که تکمیل آن به حدود ۳۰میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد. از مهمترین طرح‌های نیمه‌تمام در کردستان می‌توان به هتل ورزش بیجار، استخر سرپوشیده کامیاران، ورزشگاه ۱۲۰۰نفری بانه، خوابگاه ورزشی سقز و پیست اسکی بیجار اشاره کرد. پروژه‌های ورزشی چمن طبیعی زمین فوتبال ۲۲گولان سنندج، خانه جوان بانه، چمن مصنوعی سقز، چمن مصنوعی ناحیه منفصل‌شهری ننله، چمن مصنوعی شهر صاحب سقز و سالن ورزشی ناحیه منفصل‌شهری حسن‌آباد سنندج نیز در آستانه بهره‌برداری قرار دارند و نیازمند تامین بودجه هستند. از دیگر پروژه‌ها می‌توان به پایگاه قایقرانی روستای رزاب از توابع سروآباد، سالن ورزشی شهرک امام شهرستان قروه و اجرای چمن مصنوعی مجموعه ورزشی استقلال سنندج اشاره کرد. این استان در زمینه زیرساخت برای توسعه ورزش جانبازان و معلولان نیز وضعیت نسبتا مطلوبی دارد و می‌تواند جزو ۱۰استان برتر کشور قرار گیرد.
کرمانشاه
سرانه ورزشی در استان کرمانشاه طی یکی‌دو سال اخیر، ۲۷ درصد رشد داشته و طی این مدت، شاخص‌های توسعه ورزشی استان به اندازه ۱۵سال رشد داشته است. به‌گفته مسئولان استان، تلاش‌ها برای افزایش این سرانه زیرساخت‌های ورزشی تا پایان دولت دوازدهم در کرمانشاه ادامه دارد. درحال‌حاضر ۲۸۰پروژه ورزشی در سطح استان در دست اجراست که دیواره سنگنوردی، پیست اسکیت، پیست چند منظوره اتومبیلرانی، پیست سوارکاری و... از آن جمله هستند. تعدادی پروژه هم در روستاها و مناطق دورافتاده درحال اجراست. همچنین حدود ۳۵۰ورزشکار زیرنظر هیات جانبازان و معلولان کرمانشاه ورزش می‌کنند. عموم این ورزشکاران در رشته‌های فوتبال هفت‌نفره، فوتبال قطع عضو، بسکتبال با ویلچر، والیبال نشسته، دوومیدانی، وزنه‌برداری، تیراندازی و ورزش باستانی فعالیت می‌کنند و امکانات و زیرساخت‌های خوبی برای این ورزشکاران در استان مهیاست. هیات جانبازان و معلولان کرمانشاه هم در این سال‌ها درسطح کشور همواره حرفی برای گفتن داشته است.
سیستان و بلوچستان
درحال‌حاضر در سیستان و بلوچستان ۶۰هزار ورزشکار بیمه شده و سازمان یافته به فعالیت‌های ورزشی می‌پردازند که ۱۷هزارنفر از آنان را بانوان تشکیل می‌دهند. با وجود این ظرفیت عظیم، اما این استان از نظر زیرساختی با مشکلات فراوانی روبه‌روست که تاثیر مستقیمی بر بازده ورزش استان برجا گذاشته است. به‌عنوان مثال، سرانه کل ورزش استان ۵۲سانتیمتر است که این میزان نشان از فاصله زیاد استان با کشور دارد. با این وجود، ۱۲۶پروژه نیمه‌تمام ورزشی شهری و روستایی نیازمند تامین اعتبار هستند. البته در این سال‌ها اقدامات خوبی برای توسعه ورزش استان صورت گرفته که افزایش مدال‌آوری و موفقیت‌های ورزشکاران استان بی‌شک تحت تاثیر این برنامه‌ها بوده است.
راه‌اندازی ۲۲خانه ورزش روستایی با همکاری فدراسیون ورزش‌های روستایی و بازی‌های بومی محلی با هزینه ۲۲۰میلیون تومانی، یکی از این برنامه‌هاست. در ۳سال گذشته برای رفع مشکل پایین بودن سرانه فضای ورزشی در روستاهای استان، ۳۶۶خانه ورزش روستایی تجهیز و در ۲سال گذشته ۱۵۰زمین چمن مصنوعی ساخته شده‌است. شرایط موجود در حوزه ورزش معلولان استان هم به دلیل وجود محرومیت‌ها، فرق چندانی با سایر بخش‌ها ندارد و کمبودها شامل حال این ورزشکاران نیز می‌شود، با این تفاوت که بخش ورزش معلولان روستایی به‌شدت با کمبود روبه‌روست.
ایلام
استان ایلام در ۸ سال گذشته به موفقیت‌های چشمگیری در حوزه ورزش دست یافته و علاوه بر کسب مدال‌های رنگارنگ در ۲بخش زنان و مردان، طرح‌های مناسبی نیز در نقاط مختلف استان افتتاح شده است. با رشد ۱۴درصدی سرانه فضاهای ورزشی استان درسال های گذشته، میزان سرانه ورزشی از ۷۸صدم به بیش از ۹۲صدم مترمربع افزایش یافته است. در ۱۰ سال گذشته بیش از ۳۸فضای ورزشی سرپوشیده و روباز دراستان به بهره‌برداری رسیده است که این تعداد از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی بی‌سابقه بوده است. تاسیس باشگاه‌های خصوصی استان نیز در ۱۰ سال گذشته افزایش یافته و از ۱۸۰باشگاه به ۴۱۰باشگاه رسیده است. افتتاح طرح‌های ورزشی نیز می‌تواند نقش مهمی در ترویج ورزش و ایجاد نشاط و شادابی در جامعه داشته باشد و درهمین راستا اسفندماه سال گذشته ۸ طرح ورزشی با اعتبار ۷۰میلیارد ریال در مناطق مختلف استان ایلام افتتاح شد. همچنین ۵ هزار و ۸۱۰ورزشکار بیمه شده و سازمان‌یافته در هیات‌های ورزشی استان فعالیت می کنند و با وجود شیوع کرونا و تعطیلی بسیاری از ورزش‌ها، ورزشکاران ایلامی در سال گذشته موفق به کسب عناوین مختلفی در مسابقات کشوری شدند.
خراسان رضوی
از سال ۱۳۹۲ برای توسعه زیرساخت‌های ورزشی در خراسان رضوی، اجرای ۱۶۱پروژه آغاز شده که ۴۵ پروژه به بهره‌برداری رسیده است. از این تعداد ۳۰پروژه سرپوشیده به متراژ ۳۷هزارو ۸۶۰مترمربع و ۱۵پروژه روباز به متراژ ۱۵۵هزارو ۶۴۲ مترمربع بوده‌است. هم‌اکنون نیز ۱۱۶پروژه ورزشی دردست اجراست که شامل ۳۵پروژه سرپوشیده به متراژ ۵۳ هزارو ۱۴۸ متر مربع و ۸۱پروژه روباز به متراژ ۲۳۸هزار و ۲۱۱ مترمربع است. از مجموع کل پروژه‌ها، ۷۱پروژه در مناطق روستایی و ۹۰پروژه در مناطق شهری قراردارد. همچنین اعتبار اختصاص یافته به پروژه‌های ورزشی استان، بالغ بر۱۱۷میلیارد و ۱۸۰میلیون تومان بوده که سهم پروژه‌های سرپوشیده ۴۱میلیارد و ۹۵۰میلیون تومان و استادیوم‌ها و پروژه‌های روباز ۷۵میلیارد و ۲۳۰میلیون تومان است. در شهر مشهد اقدام‌های خوبی برای تامین زیرساخت‌های ورزشی در ۳۵ مجموعه ورزشی شهر انجام شده، اما با توجه به جمعیت قابل‌توجه جانبازان، امکانات به‌طور عادلانه درمیان ورزشکاران جانباز و معلول و شهروندان عادی توزیع نشده است. ۱۵ شهرستان از مجموع ۲۸ شهرستان استان دارای هیات ورزش‌های جانبازان و معلولان هستند و به زیرساخت‌های اختصاصی دسترسی ندارند.
آذربایجان‌شرقی
درحالی‌که سرانه ورزشی استاندارد در جهان حدود ۶ مترمربع و این میزان در کشورمان، یک مترمربع است، اما سرانه ورزشی در آذربایجان‌شرقی با وجود همه باشگاه‌های خصوصی که تعداد آن به ۸۰۰ باشگاه میرسد، به زحمت به ۸۰ سانتیمتر برای هر شهروند میرسد. البته به اعتقاد برخی، سرانه ورزشی در تبریز کمتر از ۴۰ سانتیمتر است. در سال‌های اخیر ۲۵۰ایستگاه ورزشی صبحگاهی در پارک‌ها هم به فضای ورزشی استان افزوده شده‌است تا شهروندان به‌طور متوسط روزانه ۲۰ دقیقه ورزش کنند. دراین میان ورزش معلولان دراستان وضعیت بهتری نسبت به سایر استان‌های همجوار دارد و تعداد مناسب اماکن تخصصی ورزش معلولان در مجتمع‌هایی مانند صدرا، موجب شده تا اردوهای ورزشی معلولان در شمال‌غرب کشور، بیشتر در تبریز برگزار شود. حدود ۱۵ پروژه ورزشی نیمه‌تمام هم در استان وجود دارد که در تبریز، اهر و شهرهای دیگر استان قرار دارند.
بوشهر
سرانه ورزشی در استان بوشهر تا قبل از سال ۹۲ حدود ۶۴ سانتیمتر بوده که با افزایش ۹۰ درصدی، به ۱۲۰ سانتیمتر در سال ۱۴۰۰ رسیده‌است. افزون براین، مدت زمان و فاصله دسترسی هر شهروند بوشهری تا یک فضای ورزشی، کمتر از ۱۰دقیقه است. دراین مدت ۳۲۱ زمین چمن مصنوعی فوتبال دراستان ساخته شده که از این تعداد، ۱۹۸ زمین در روستاها بوده است. همچنین ۲۷ زمین چمن بزرگ به بهره‌برداری رسیده و ۱۳۵سالن ورزشی در شهرها و روستاها مورد استفاده ورزشکاران قرار دارد. درحال‌حاضر ۵ استخر سرپوشیده، ۷ زمین ورزشی ساحلی، ۱۶۸ خانه ورزش روستایی در سطح استان وجود دارد و تعداد ورزشکاران سازمان یافته هم هزار و ۷۰۰ نفر است. پروژه‌های نیمه‌تمام استان هم شامل استخر اهرم، سالن بانوان دیلم، سالن ورزشی برکه چوپان بندر کنگان و همچنین پیست تارتان شهر برازجان است. ازآنجا که معلولان هم می‌توانند از همه امکانات ورزشی موجود همچون سالن بهمنی بوشهر استفاده کنند، نمی‌توان برای آنها تفکیک دقیقی در حوزه فضای ورزشی دراستان را انجام داد.
اردبیل
سرانه ورزشی استان اردبیل به طورمیانگین ۵۰صدم مترمربع است که دراین میان شهرستان کوثر بیشترین سرانه ورزشی و شهرستان اردبیل کمترین سرانه ورزشی را دارند. البته تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام مانند خانه وزنه‌برداری استان، استخر جانبازان، سالن سرپوشیده دوومیدانی مجموعه ورزشی علی دایی و تالار وزنه‌برداری اردبیل می‌تواند در افزایش سرانه فضای ورزشی استان موثر باشد. در استان اردبیل سالن‌های اختصاصی معلولان وجود ندارد و برای معلولان هم از فضای ورزشی عمومی استان استفاده می‌شود؛ هرچند پروژه مجموعه تخصصی ورزشی جانبازان و معلولان مکان‌یابی و تخصیص اعتبار شده و در مرحله اجرایی قرار دارد. علاوه بر نبود سرانه فضای ورزشی برای معلولان استان، تجهیزات ورزشی جانبازان و معلولان فرسوده است و به‌گفته مدیرکل ورزش و جوانان اردبیل، در ۸سال گذشته متاسفانه به نوسازی این تجهیزات و امکانات سخت‌افزاری توجهی نشده است که از این نظر، معلولان ورزشکار در مضیقه قرار دارند.
قزوین
سرانه فضاهای ورزشی استان قزوین درحال‌حاضر نزدیک به ۶۰سانتیمترمربع به ازای هر فرد است که براساس برنامه توسعه، این عدد باید به بیش از یک مترمربع افزایش یابد. با وجود تنگناهای مالی دولت، سال‌گذشته حدود ۳۵هزار مترمربع به فضاهای ورزشی قزوین افزوده شده و در همین مدت ۱۳۰خانه ورزش نیز در روستاهای استان راه‌اندازی شده‌است که با توجه به بیش از ۲۶۰هزار نفر نیروی سازمان نیافته ورزشکار در استان، ایجاد این فضاها با نیاز استان همخوانی ندارد. البته باید گفت با توجه به مصوبه مجلس درباره افزایش اعتبارات ناشی از مالیات بر ارزش افزوده، بودجه جاری ورزش استان در سال‌های گذشته رشد خوبی داشته است، اما با وجود ۳۷ پروژه نیمه‌تمام ورزشی و ۴۰ پروژه تعمیراتی، هنوز ضعف‌های موجود برای تامین فضای مورد نیاز ورزش قزوین مشهود است و باید برای رفع این ضعف‌ها و مشکلات تلاش‌ها را دوچندان کرد.
چهارمحال‌وبختیاری
استان چهارمحال‌وبختیاری بیش از ۵۰هزار ورزشکار بیمه شده دارد که تعدادی از آنها در ۲سال گذشته، حدود ۲هزار و ۷۰۰نشان طلا، نقره و برنز در میادین ملی و بین‌المللی کسب کرده‌اند، اما امکانات و تجهیزات ورزشی استان ناچیز است و سرانه ورزشی استان با میانگین کشوری فاصله دارد. چهارمحال‌وبختیاری رتبه ۲۸کشور را در حوزه زیرساخت‌های ورزشی و جایگاه سیزدهم را در زمینه کسب قهرمانی‌های کشوری به خود اختصاص داده و سرانه ورزشی در این استان ۳۰ سانتیمتر است، درحالی‌که این شاخص نسبت به میانگین یک مترمربعی کشوری، کسری قابل‌توجهی دارد. هم‌اکنون ۴۳طرح عمرانی نیمه‌تمام ورزشی در استان درحال اجراست که برای تکمیل و بهره‌برداری از این تعداد طرح، هزار و ۳۰۰میلیارد ریال اعتبار نیاز است. در صورت اختصاص این میزان اعتبار، وضعیت نامناسب سرانه ورزشی استان بهبود می‌یابد. این استان در حوزه ورزش معلولان نیز ضعف‌های بسیاری دارد و فضای ویژه و اختصاصی برای این افراد وجود ندارد. تنها زیرساخت ورزشی ورزشکاران معلول، یک سالن ورزشی از طرح‌های مشترک بهزیستی و سازمان ورزش و جوانان است که عملیات اجرایی آن از سال ۹۳ آغاز شده و تاکنون ۱۱میلیارد ریال برای ساخت این سالن ورزشی هزینه شده است. اکنون این طرح حدود ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
قم
با وجود اینکه تعدادی از نام‌آوران و قهرمانان بین‌المللی کشور در شهر قم فعالیت ورزشی دارند و ظرفیت‌های خوبی برای توسعه ورزش قهرمانی و همگانی وجود دارد، اما همچنان سرانه ورزشی قم به ازای هر نفر، حدود نیم مترمربع است و فاصله زیادی با میانگین کشوری دارد. کارشناسان یکی از راهکارهای افزایش سرانه ورزشی را تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام می‌دانند، اما این راهکار هم در قم جوابگو نیست، چراکه این استان تنها یک طرح ورزشی نیمه‌تمام دارد. این مجموعه ورزشی ۴۵۰۰ نفری در منطقه پردیسان با پیشرفت ۷۰ درصدی رها شده و ۱۲ سال است که خاک می‌خورد. گفته می‌شود طرح ساخت زمین چمن مصنوعی در دستجرد امسال به بهره‌برداری میرسد. قم از معدود استان‌های کشور است که به تأکید مسئولان وزارت ورزش و جوانان در زمینه عدم کلنگ‌زنی پروژه جدید عمل کرده است. بنابراین افزایش سرانه ورزشی دراین استان انتظار بیهوده‌ای است. قم برای نخستین بار در ورزش معلولان در دوره آینده پاراالمپیک ۳ نماینده دارد و ۲ورزشکار در رشته والیبال نشسته و یک ورزشکار در بسکتبال با ویلچر، تیم‌های ملی کشورمان را در پاراالمپیک ۲۰۲۰ توکیو همراهی می‌کنند. در عین‌حال، زیرساخت‌های ورزش معلولان در استان قم همیشه مورد مناقشه بوده‌است و معلولان استان از کمبودها گلایه‌مندند.
مازندران
براساس سند چشم‌انداز توسعه زیرساخت‌های ورزشی ایران، باید سرانه ورزشی در کشور تا پایان سال ۱۴۰۲ به ۲۸۰سانتیمتر برسد. در مازندران که سهم بسیار پررنگی در کسب افتخارات بین‌المللی و جهانی دارد، این رقم درحال‌حاضر ۱۲۰سانتیمتر است، درحالی‌که قرار بود تا پایان سال‌جاری این سرانه ورزشی به ۱۵۰سانتیمتر برسد. پیش‌بینی مسئولان ورزش مازندران این است که در صورت تکمیل حدود ۱۰۰پروژه نیمه‌کاره ورزشی استان، سرانه ورزشی مازندرانی‌ها به این رقم خواهد رسید، اما برای تکمیل این پروژه‌ها به اعتباری بین ۴۴۰ تا ۵۰۰میلیارد تومان نیاز است. برخی پروژه‌های ورزشی مازندران بیش از ۱۰سال است که نیمه‌کاره مانده‌اند و ضعف زیرساخت‌های ورزشی استان در حوزه‌های مختلف دیده می‌شود. برای مثال در بخش دانش‌آموزی سرانه ورزشی این استان کمتر از ۱۰سانتیمتر است. کافی نبودن زیرساخت‌های ورزشی این استان سبب شده گروه‌هایی مانند بانوان یا معلولان برای انجام فعالیت‌های ورزشی با مشکل مواجه باشند. با وجود اینکه در سال‌های اخیر برای افزایش زیرساخت‌های ورزشی ویژه این دو قشر تاکیدات زیادی شد، اما عملا هنوز اقدام اثرگذاری در استان دیده نشده و فقط یک سالن استخر ویژه معلولان در ساری توسط بهزیستی ساخته شده است.
البرز
با وجود اینکه استان البرز ازنظر برخورداری از قهرمانان ورزشی بین ۴استان اول کشور قرار دارد، اما از نظر سرانه ورزشی، جزو فقیرترین استان‌ها به‌شمار می‌رود. سرانه فضای ورزشی در کرج ۵۳سانتیمترمربع است، درحالی‌که میزان استاندارد سرانه ورزشی، حدود یک مترمربع اعلام شده‌است. ساوجبلاغ، نظرآباد و هشتگرد نیز از دیگر شهرستان‌های استان با سرانه ورزشی بسیار پایین هستند. مسئولان استانی، رشد سریع جمعیت و مهاجرپذیری را عامل اصلی پایین بودن سرانه ورزشی درالبرز عنوان می‌کنند. در سال‌های اخیر اجرای چند طرح ورزشی در استان آغاز شده که بسیاری از آنها نیمه‌تمام مانده و حتی متوقف شده، اما ورزشگاه ۶هزار نفری انقلاب بزرگ‌ترین پروژه ورزشی استان است که سال‌هاست وعده افتتاح آن داده می‌شود و قرار است تا پایان دولت دوازدهم افتتاح شود. زیرساخت‌های ورزشی معمولان در البرز هم یکی از بخش‌های مغفول مانده استان است که توجه کافی به آن نشده و با وجودی که ورزشکاران پاراالمپیکی استان در تیم‌های ملی وزنه‌برداری، والیبال و... مشغول فعالیتند، اما مجبورند برای تمرینات به تهران بروند.
سمنان
سمنان در یک دهه اخیر، رشد قابل‌توجهی در ساخت فضاهای ورزشی داشته و سرانه ورزشی این استان درحال‌حاضر از مرز ۱۰۰سانتیمترمربع عبور کرده است. با این حال، پروژه‌های ورزشی شاخصی را می‌توان در این استان یافت که مدت زیادی از زمان آغاز ساخت آنها می‌گذرد. اگر ۳۰پروژه ورزشی نیمه‌کاره موجود دراین استان به بهره‌برداری برسد، سرانه ورزشی سمنان، با توجه به جمعیت آن، درمیان استان‌ها رشد محسوسی خواهد داشت و بسیار چشمگیر خواهد بود. اما برای تکمیل این پروژه‌ها به بیش از ۳۳۰میلیارد تومان اعتبار نیاز است و باید تامین شود تا بتوان چشم به‌راه یک تغییر کلی در وضعیت سرانه ورزشی استان بود. دراین میان زیرساخت‌های ورزش معلولان در سمنان وضعیت بهتری نسبت به بسیاری از استان‌ها دارد. درحال‌حاضر ۴سالن ورزشی ویژه جانبازان و معلولان در سمنان وجود دارد و یک مجموعه ورزشی ویژه این قشر نیز مراحل پایانی ساخت را می‌گذراند و طی هفته‌های آتی به بهره‌برداری میرسد.
زنجان
سرانه ورزشی استان زنجان به میزان قابل‌توجهی، کمتر از میانگین کشوری است. افتتاح برخی پروژه‌های نیمه‌تمام، ازجمله ورزشگاه ۱۵هزار نفری زنجان که از پروژه‌های مهر ماندگار است، می‌تواند سرانه ورزشی این استان را به میانگین کشوری نزدیک‌تر کند. این درحالی‌است که تکمیل این ورزشگاه درگیر تامین اعتبار شده و احتمال می‌رود بعد از سال‌ها انتظار، تا پایان سال ۱۴۰۰ به بهره‌برداری برسد. همچنین درحال‌حاضر ۲۰طرح ورزشی استان نیازمند اختصاص اعتبار هستند تا به بهره‌برداری برسند. مسئولان ورزش زنجان عنوان می‌کنند با بهره‌برداری از پروژه‌های مهم در ۸سال گذشته، سرانه فضای ورزشی این استان روند صعودی داشته‌است. دراین میان هرچند معلولان استان زنجان درحال‌حاضر امکانات خیلی محدودی دارند، اما توانسته‌اند موفق و افتخارآفرین باشند و سالن ورزشی اختصاصی ورزش معلولان در شهر زنجان محل تمرین رشته‌های مختلف معلولان است.
یزد
سرانه ورزشی استان یزد با احتساب فضاهای ورزشی اداره‌کل ورزش و جوانان و سایر دستگاه‌های اجرایی، ۸۳سانتیمتر است و سرانه ورزشی اداره‌کل ورزش و جوانان به تنهایی به ۶۲سانتیمتر میرسد. دراین میان سرانه ورزشی شهرستان یزد کمتر از ۵۰سانتیمتر و بیشترین سرانه ورزشی مربوط به شهرستان اشکذر با ۱۱۷سانتیمتر است. تا سال ۱۴۰۴ سرانه فضای ورزشی استاندارد در استان یزد یک مترمربع پیش‌بینی شده است، اما این استان تا رسیدن به این میزان سرانه ورزشی، فاصله زیادی دارد. تعداد پروژه‌های نیمه‌تمام ورزش استان، بیش از ۸۰مورد است که بزرگ‌ترین آنها، ورزشگاه بزرگ یزد با ۳۰ زیرپروژه است که ازجمله آنها، می‌توان به پیست دوچرخه‌سواری اشاره کرد. در حوزه ورزش معلولان استان هم ساخت ۲سالن ورزشی در دستورکار است؛ یک سالن به نابینایان اختصاص خواهد داشت و یک سالن ورزشی ویژه معلولان نیز در طرح ورزشگاه بزرگ یزد به‌صورت نیمه‌ساز درحال اجراست.
خوزستان
براساس اعلام اداره‌کل ورزش و جوانان خوزستان، سرانه ورزشی این استان زیر یک متر مانده، اما هنوز پروژه‌های ورزشی زیادی دراین استان در دست انجام است که با تکمیل آنها، این سرانه افزایش می‌یابد. تفاهم‌نامه ساخت ۵۰سالن ورزشی چندمنظوره، ۳۰۰زمین چمن مصنوعی و ۵۰سالن تمرینی درخوزستان با اعتبار ۵۰۰میلیارد تومان سال گذشته بین استانداری خوزستان و اداره‌کل ورزش و جوانان استان امضاء شد. با اجرای این پروژه‌ها تا پایان سال آینده، فضاهای ورزشی خوزستان بیش از ۶۰۰هزارمترمکعب افزایش پیدا می‌کند و درمجموع به بیش از یک میلیون مترمربع میرسد. این استان از سال۹۶ بیش از ۲۶۰پروژه عمرانی ورزشی نیمه‌تمام داشت که بخش زیادی از آنها با استفاده از ظرفیت قانونی به بخش‌خصوصی واگذار شده‌است که تکمیل آنها نیز به سرانه ورزشی استان اضافه می‌کند. در حوزه ورزش معلولان هم خوزستان زیرساخت‌های مطلوبی ندارد و درآخرین مورد مجموعه ورزشی «کوی طلاب» به‌عنوان مجموعه ورزشی بانوان معلول دراین استان هنوز تکمیل نشده است.
همدان
درحال‌حاضر ۹۲۱مکان و مجموعه ورزشی مربوط به نهادهای مختلف و بخش‌خصوصی دراستان همدان مشغول فعالیت هستند که از این تعداد، ۳۹۲باشگاه ورزشی مربوط به بخش‌خصوصی است. علاوه براین، ۲۸۰مکان ورزشی نیز در مالکیت اداره‌کل ورزش و جوانان استان قرار دارد. همچنین ۷۹پروژه ورزشی نیز در دست اجراست که در صورت افتتاح، ۱۹۸هزارمتربع به فضای ورزشی استان اضافه می‌شود. پیش از این بنا به‌گفته مسئولان مربوط در همدان، سرانه ورزشی این استان حدود ۷۰ سانتیمتر بوده‌است که با افتتاح پروژه‌های در دست اجرا، ۱۱صدم براین میزان افزوده خواهد شد. دراین میان باید به این نکته هم اشاره کرد که سازمان‌هایی مانند بهزیستی و بنیاد شهید و امورایثارگران، فضاهای ورزشی ویژه‌ای برای توان‌یابان و جانبازان درنظر گرفته‌اند. علاوه براینها، این افراد می‌توانند از همه فضاهای ورزشی موجود در استان نیز استفاده کنند.
کهگیلویه‌وبویراحمد
سرانه ورزشی در کهگیلویه‌وبویراحمد ۹۶سانتیمتر است و این استان با وجود همه محرومیت‌ها، از این نظر جزو ۴ استان برتر کشور است. سال گذشته نیز ۲۴ پروژه ورزشی دراستان به بهره‌برداری رسید و ۹۶ خانه روستایی در ۲ سال گذشته ایجاد شده‌است. کهگیلویه‌وبویراحمد در توسعه ورزش همگانی در کشور بین ۷ استان برتر کشور قرار دارد، اما با همه این امتیازات، ۲ پارک بانوان استان ازنظر امکانات هنوز ضعف‌هایی دارند. تعداد طرح‌های عمرانی حوزه ورزش استان از سال ۹۵ تاکنون، ۹۰طرح بوده که تعدادی از این پروژه‌ها به بهره‌برداری رسیده و تعدادی هم در دست اجراست. اعتبار ورزشی استان محدود است و به‌همین دلیل، مسئولان بهره‌گیری از ظرفیت دستگاه‌های اجرایی برای تأمین تجهیزات مورد نیاز و کمک به رشد ورزش جانبازان و معلولان را درپیش گرفته‌اند. بهزیستی استان نیز از ۲ سال پیش پیگیر ساخت سالن چندمنظوره ورزشی ویژه معلولان بوده است.
خراسان شمالی
استان خراسان شمالی در سال های اخیر رشد ۵۰درصدی در سرانه فضاهای ورزشی، رشد ۸ برابری در زمینه برخورداری از خانه های ورزش روستایی، رشد ۶برابری در اعتبار زیرساخت های ورزشی، افزایش ۳ برابری در مدال آوری وزرشکاران این استان در میادین بین المللی و تکمیل ورزشگاه ۱۵هزارنفری را تجربه کرده است. در چند سال گذشته حدود ۶۱فضای ورزشی دراین استان ساخته شده و آمار این سالن ها و فضاهای ورزشی از ۱۳۶فضای ورزشی درسال ۹۱ به ۱۹۷فضای ورزشی در سال جاری رسید. با ساخت این سالن های ورزشی در استان خراسان شمالی، سرانه فضای ورزشی نیز از ۳۶سانتیمتر به حدود ۶۰سانتیمتر رسید و با اینکه از سرانه کشوری حدود ۴۰سانتیمتر عقب تر است، اما رشد خوبی را دراین سال ها رقم زده است. بازخورد مثبت توجه به زیرساخت ها، خود را در شناسایی استعدادهای برتر ورزشی و حضور پررنگ زنان و مردان ورزشکار استان در میادین ورزشی بین المللی، ملی، جهانی و آسیایی نشان داده است، به طوری که درسال ۹۱ آمار مدال ورزشکاران از ۸۲مدال به ۲۳۳مدال در سال۹۸ رسید و اگر همه گیری ویروس کرونا نبود، احتمال رسیدن این مدال ها به حدود ۳۰۰نشان نیز بود.
آذربایجان‌غربی
آذربایجان‌غربی یکی از کمترین سرانه‌های ورزشی کشور را دارد و در رتبه‌های آخر دراین حوزه قرار گرفته است. سرانه ورزشی این استان کمتر از ۴۲ سانتیمتر است، اما با احتساب باشگاه‌های غیردولتی و خصوصی، این سرانه تا ۶۰ سانتیمتر هم میرسد. درحالی‌که گفته می‌شود بیش از ۷۰ پروژه نیمه‌تمام ورزشی در آذربایجان‌غربی جود دارد، بیش از ۱۲ پروژه هنوز کلنگ‌زنی نشده‌است. نیمی از باشگاه‌های استان در اختیار اداره‌کل ورزش و جوانان بوده و حدود ۳۵۰ باشگاه دولتی و حدود ۴۰۰ باشگاه غیردولتی نیز در شهر و روستاهای استان فعال هستند. وضعیت نامناسب استادیوم فوتبال ۱۵ هزارنفری ارومیه همواره مورد انتقاد ورزش دوستان بوده و این ورزشگاه را درحد و اندازه مرکز استان نمی‌دانند، اما مسئولان قول داده‌اند امسال برای تعویض چمن این ورزشگاه اقدام کنند. در کنار وضعیت نامناسب سرانه ورزشی عمومی در آذربایجان غربی، وضعیت ورزش معلولان این استان نیز حال و روز چندان خوبی ندارد و بیشتر ورزشکارانی که قصد حضور در رقابت‌های مهم را دارند، برای تمرین به تبریز مراجعه می‌کنند.
مرکزی
در ۷ سال گذشته ۱۷۶ طرح ورزشی در نقاط مختلف شهری و روستایی استان مرکزی به بهره‌برداری رسیده است و درحال‌حاضر حدود ۸۵۰ مجموعه ورزشی دولتی و خصوصی دراین استان فعال است. برنامه راهبردی مسئولان این استان درحوزه ورزش، اتمام طرح‌های نیمه‌کاره بوده‌است. بنابراین تعداد زیادی از طرح‌هایی که در سال‌های گذشته به بهره‌برداری رسیده، در دولت قبل کلنگ‌زنی شده بود. دراین میان باید اشاره کرد که سرانه ورزشی استان مرکزی در سال ۹۲، حدود ۸۳ سانتیمتر بود که با راه‌اندازی مکان‌های ورزشی نیمه‌کاره، این سرانه به بیش از ۹۲ سانتیمتر رسیده است. در بخش ورزش جانبازان و معلولان هم زیرساخت‌ها و امکانات و ظرفیت‌های مطلوبی در استان مرکزی وجود دارد، اما بیش از ۴۰۰ ورزشکار ساماندهی شده در هیأت ورزش‌های جانبازان و معلولان این استان از نظر شرکت در مسابقات و هزینه رفت و آمد با مشکلاتی مواجهند و به‌صورت جدی مورد حمایت قرار نمی‌گیرند. سهمیه این استان در کاروان ورزشی ایران برای شرکت در مسابقات آسیایی جاکارتا ۵ورزشکار بود. ورزشکاران معلول و جانباز از مسئولان استانی و کشوری درخواست دارند که هرچه سریع‌تر مجموعه بزرگ ایثار را که اکنون ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، تکمیل و راه‌اندازی کنند.
هرمزگان
سرانه فضای ورزشی، یکی از مهمترین مباحث در رابطه با ورزش است و وقتی فضایی برای ورزش کردن موجود نباشد، طبیعتاً نمی‌توان به فعالیت‌های ورزشی پرداخت و آن را توسعه داد که این موضوع ازلحاظ سلامت، تأثیراتی منفی بر روی اجتماع و افراد می‌گذارد. سرانه فضای ورزشی در استان هرمزگان در سال‌های گذشته ۶۲سانتیمتر بود که هم اکنون به ۷۲سانتیمتر افزایش یافته است. یکی از موضوع‌هایی که همواره در استان هرمزگان به‌عنوان یک دغدغه مطرح بوده، حوزه ورزش مدارس استان است، اما آنچه موجب امیدواری شده، کسب رتبه نخست کشوری هرمزگان در سال گذشته در زمینه سرانه فضاهای ورزشی سرپوشیده دانش‌آموزی است. این استان با برخورداری از ۱۷۱سالن ورزشی سرپوشیده، توانسته دراین حوزه جایگاه مناسبی را در کشور به خود اختصاص دهد. هرمزگان دروازه تجارت کشور است، اما بنا به دلایل مختلف، در حوزه‌های زیادی ازجمله سرانه فضای ورزش، کمبودهای فراوانی را احساس می‌کند.
خراسان جنوبی
سرانه فضای ورزشی خراسان جنوبی در سال ۹۲ حدود ۳۶سانتیمتر بوده که اکنون این رقم به ۴۲سانتیمترمربع افزایش یافته است. در ۶ سال گذشته ۵۰پروژه ورزشی شاخص با زیربنای ۱۰۰هزار متر مربع در استان خراسان‌جنوبی به بهره‌برداری رسیده است. از ابتدای سال ۹۹ تاکنون نیز ۲۹پروژه ورزشی شامل سالن ورزشی، استخر سرپوشیده و زمین چمن مصنوعی با مساحت ۴۵هزارمترمربع و اعتبار ۳۰۰میلیارد ریال در این استان به بهره‌برداری رسیده و تا شهریور ۱۴۰۰ نیز ۵۷پروژه ورزشی دیگر در نقاط مختلف استان خراسان‌جنوبی به بهره‌برداری خواهد رسید. با وجود محدودیت‌های اعتباری و شرایط سخت مقابله با کرونا، خراسان‌جنوبی در سال‌گذشته دستاوردهای خوبی در حوزه توسعه زیرساخت‌های ورزشی داشته که مهمترین آن افتتاح ۱۳پروژه ورزشی شامل ۶سالن ورزشی، یک استخر سرپوشیده و ۶زمین چمن مصنوعی با مساحت ۲۴هزار مترمربع و اعتباری بیش‌از ۱۹۰میلیارد ریال بوده‌است. همچنین در سال۹۸ یک سالن ورزشی ویژه بیماران خاص و پیوند اعضا با مساحت ۸۰۰مترمربع در فضای باز و بسته و با اعتباری بیش‌از یک میلیارد و ۱۵۰میلیون تومان در بیرجند به بهره‌برداری رسید.
لرستان
سرانه فضای ورزشی دراستان لرستان ۶۱سانتیمتر است و علاوه بر استفاده بانوان از همه اماکن دولتی در صبح، از ۸۵۶باشگاه استان، ۳۱۵مورد آن ویژه بانوان و ۲۶۵ باشگاه نیز با آقایان مشترک است. این درحالی است که سرانه ورزشی در کشور حدود یک مترمربع است. با توجه به این آمار، به‌نظر میرسد رساندن سرانه ورزشی استان به میانگین کشوری کند پیش می‌رود. از ابتدای دولت یازدهم تاکنون، بیش از ۹۵میلیارد تومان طرح ورزشی به مساحت ۸۴هزارو ۸۶۱مترمربع ازسوی اداره‌کل ورزش و جوانان استان افتتاح شده است و تا پایان دولت ۹ طرح دیگر هم به‌بهره‌برداری میرسد. دراین میان ۵۵پروژه ورزشی لرستان هم نیمه‌تمام مانده که از این تعداد، ۱۸پروژه فعال و ۱۵پروژه نیز مقدمات فعال شدن‌شان فراهم شده است یا در مرحله مناقصه و استعلام قرار دارد و به‌زودی فعال می‌شوند. یکی از پروژه‌های مهم عمرانی استان در حوزه ورزش، مجموعه دهکده المپیک خرم آباد است که بخشی از آن را سالن منحصربه‌فرد دوومیدانی، به‌عنوان بزرگ‌ترین سالن سرپوشیده غرب کشور، تشکیل داده است.
گیلان
سرانه فضاهای ورزشی گیلان در دولت یازدهم و دوازدهم رشد نسبتا مناسبی داشته است. پیش از آن، تعداد باشگاه‌های فعال دراستان ۵۶۲مورد بود، درحالی‌که اکنون به هزار و ۳۰۰مورد رسیده‌است. با فعالیت بخش‌خصوصی در زمینه توسعه زیرساخت‌های ورزشی، گیلان در راه‌اندازی این باشگاه‌ها بیش از ۱۳۱درصد نسبت به دولت قبل رشد داشته است. مساحت اماکن ورزشی ویژه اداره‌کل ورزش و جوانان با رشد ۲۱درصدی، به حدود یک میلیون و۳۱۵هزار مترمربع رسید که این رقم در دولت قبل حدود یک میلیون و ۷۵هزار مترمربع بود. تعداد مربیان و داوران ورزش استان نیز رشد ۸۳درصدی داشته است. دراین دولت تاکنون ۷۶ پروژه با مساحت ۴۴۸ هزار و ۸۰۹ مترمربع و اعتبار ۷۷۲ میلیارد و ۳۲۰ میلیون ریال افتتاح شده‌است. ۴۵ پروژه نیمه‌تمام ورزشی هم در گیلان وجود دارد که مهمترین آنها پیست دوچرخه‌سواری سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی فلکده رشت، سالن طبقانی شهرستان لاهیجان و استخر شهرستان ماسال است. همچنین برای اولین‌بار یک مجموعه ورزشی در اختیار هیات ورزش‌های کم‌بینایان و نابینایان گیلان قرار گرفت.
فارس
وسعت فضاهای ورزشی استان فارس از یک میلیون و ۳۰۰هزار مترمربع در ۱۰ سال گذشته، به ۲ میلیون و ۳۵۰هزارمترمربع رسیده و این بدان معناست که این شاخص حدود دوبرابر افزایش یافته است. سرانه ورزشی فارس در امور زیرساختی نیز از ۳۸سانتیمتر به ۴۹سانتیمتر افزایش پیدا کرده؛ با این وجود هنوزهم نسبت به میانگین کشوری عقب تر است. درحال حاضر ۸ سالن ورزشی در استان درحال ساخت بوده که تلاش مسئولان استان براین است که با شتاب‌بخشی به روند ساخت آنها تا پایان کار دولت، تعدادی از این اماکن به بهره برداری برسد. علاوه بر این، ۳ هزار و ۵۱۸مدال کشوری در سال های اخیر توسط ورزشکاران استان فارس کسب شده که هزار و ۵۰۰مدال را بانوان این خطه به دست آورده‌اند. در سال گذشته باتوجه به شیوع کرونا بازهم ورزشکاران فارس ۷مدال جهانی و آسیایی و ۴۶مدال کشوری کسب کرده‌اند و این استان میزبان ۴دوره مسابقات کشوری بوده و ۷۰نفر از بانوان ورزشکار فارس نیز به تیم های ملی دعوت و ۴۴ نفر نیز عضو تیم ملی شدند.
گلستان
براساس اعلام استانداری گلستان، سرانه ورزشی دراین استان کمتر از میانگین کشوری است. این درحالی‌است که در گرگان طرح ساخت سالن ورزشی چندمنظوره ۶هزارنفری، به‌عنوان مهمترین طرح عمرانی حوزه ورزش گلستان، پس از گذشت یک دهه دارای فقط ۲۰درصد پیشرفت فیزیکی است. در دومین شهرستان بزرگ استان، یعنی گنبدکاووس نیز ۱۴طرح ورزشی نیمه‌تمام، اعم از استخر، سالن والیبال، سالن بوکس، زمین والیبال ساحلی، ۴ زمین چمن‌مصنوعی، سالن ورزشی بانوان و چند زمین روستایی وجود دارد. در بخش ورزش معلولان و جانبازان گلستان نیز اگرچه بخش عمده‌ای از مدال‌آوری ورزش استان در مسابقات معتبر داخلی و خارجی را این ورزشکاران به دوش می‌کشند، اما امکانات و زیرساخت‌های لازم برای تمرین آنان اندک است. در گنبدکاووس که بیشترین مدال‌آوری‌های پارآسیایی و پاراالمپیکی، به‌ویژه در بخش‌های والیبال نشسته، بسکتبال با ویلچر و دوومیدانی، از این شهر کسب می‌شود تنها یک سالن در اختیار ورزشکاران معلول و جانباز قرار دارد.
نظر شما