همشهری - آوین آزادی: این روزها همه از ارزهای دیجیتال حرف می‌زنند. همه دنبال صرافی‌های دیجیتال هستند و جمله‌هایی مثل «ارز دیجیتال چیست؟»، «رمزارز یعنی چه؟»، «ماینینگ چیست؟» در گوگل فارسی به شکل بی‌سابقه‌ای سرچ می‌شود. بعد از شکست در سرمایه‌گذاری زودبازده در بورس، اقبال عمومی به سمت خرید ارزهای مجازی رفته و به‌نظر می‌رسد درهای جدیدی در جهان سرمایه‌گذاری به روی ایرانی‌ها باز شده است. خرید و فروش ارزهای دیجیتال، بالاخره در سال ۹۸، بعد از کش و قوس‌های بسیار، قانونی شد اما هیچ تضمینی وجود ندارد که ناگهان یک روز سیاستگذاران در کشور معاملات ارز دیجیتال را در ایران غیرقانونی اعلام نکنند و صرافی‌های این ارزها از بستر قانونی و شفاف خارج نشوند. به هر حال امروز و تا لحظه تنظیم این گزارش شما هنوز هم می‌توانید برای خود کیف پول مجازی بسازید، در صرافی‌ها ثبت‌نام کنید و از انواع مختلف این ارزها بخرید و بفروشید. در این گزارش کوتاه تلاش شده که به یک سؤال سخت، پاسخ ساده داده شود که واقعا در دنیای ارزهای دیجیتال چه می‌گذرد؟
ارز دیجیتال دقیقا چیست؟
وقتی شما اسکناس‌های خود را به بانک می‌برید و برای خود حساب باز می‌کنید و نقدینگی را به اپراتور می‌سپارید از بعد از آن همه دارایی شما تبدیل به اعدادی روی مانیتور دستگاه‌های عابر بانک یا گوشی موبایل‌تان می‌شود. شما پول دارید اما در لحظه و در دست خود نه! شما پول دارید، می‌توانید معامله کنید اما اسکناس فیزیکی در اختیار ندارید. ساده‌ترین تعریف ارزهای دیجیتال که رمزارز یکی از مشتقات آن است، بر همین سازوکار سوار است. ارز دیجیتال درواقع پولی است که در فضای مجازی با سیستم‌های الکترونیک قابلیت نقل‌وانتقال دارد و در معاملات فضای مجازی از آن استفاده می‌شود. شاید درک آن کمی سخت باشد اما این صفر و یک‌های کامپیوتری دارای ارزشی معادل پول کاغذی است. ویژگی مهم ارزهای دیجیتال مثل بیت‌کوین که آن را با ارزهای دیگر متفاوت می‌کند این است که این ارز ادعا می‌کند که تحت نظارت هیچ سیستم و نهادی نیست و به شکل همتا به همتا یا همان بین فردی بدون واسطه بانک‌ها و بدون دخالت دولت‌ها معامله می‌شود؛ یعنی شما ارز دیجیتال خود را مستقیما به متقاضی می‌فروشید و مستقیما از عرضه‌کننده می‌خرید. هیچ واسطه‌ای در این میان وجود ندارد؛ چه دولتی!چه خصوصی!
خرید و فروش در بستر بسیار امن انجام می‌شود
ساز و کار ارزهای دیجیتال به‌گونه‌ای چیده شده که هک کردن آن و یا اصطلاحا هر نوع غش در معامله آن، تقریبا ممکن نیست. ارزهای دیجیتال، ارزهایی هستند که با پروتکل رمزگذاری شده و طراحی شده‌اند و هدف از تولید آنها کاهش تقلب و جلوگیری از جعل و کلاهبرداری است. این ارزها غیرمتمرکز بوده و متعلق به هیچ کشور و نهادی نیستند و در بستر شبکه‌ای به نام بلاکچین (بخوانید دفتر حسابداری، زنجیره بلوکی یا بستر خرید و فروش ارز دیجیتال) قرار دارند و هک کردن آنها در این مرحله(پیش از وارد معامله شدن) ممکن نیست.
و در نهایت؛ صرافی‌های رمزارزی
صرافی اینجا همان معنای سنتی را دارد؛ محل خرید و فروش است. ارزهای دیجیتال خود را می‌توانید همانند سایر ارزها (دلار و یورو) در صرافی‌های مختلف بفروشید. برای گام اول شما در صرافی‌ها که عموما آنلاین هستند، احراز هویت می‌شوید. سپس، در صرافی یک کیف پول مختص خودتان می‌سازید. ابتدا سکه‌های خود را(همان رمزارزها) از کیف پول اصلی به آن انتقال می‌دهید. اینجا تنها نقطه‌ای است که امکان دستبرد به آن توسط هکرها امکان‌پذیر است. یعنی تا دم در صرافی کسی نمی‌تواند سکه‌های شما را بدزدد اما در صرافی‌ها این اتفاق ممکن است بیفتد. اگر هکرها موفق به نفوذ به صرافی و برداشت سکه‌ها شوند امکان بازپس‌گیری آنها عملا غیرممکن است.
بنابراین نمی‌توان شبکه ارز دیجیتال را هک کرد اما هک کردن صرافی ارزهای دیجیتال امکان‌پذیر است. البته صرافی‌های بزرگ دارای امنیت بالایی هستند و تقریبا چنین اتفاقی در آنها با احتمال بالایی نخواهد افتاد. کارمزد این صرافی‌ها معمولا اعداد قابل‌توجهی است. پیشنهاد می‌شود که کمتر از یک میلیون تومان از ارزهای بسیار گران نخرید چرا که ممکن است پول شما در صرافی گیر کند و کارمزد خرید و فروش آن بیش از موجودی کیف پول‌تان باشد. برای خرید میزان و نوع ارز دیجیتال حسابی تحقیق کنید و حتما با پول مازادتان به این جهان وارد شوید.
نکاتی که دانستن آنها برای ورود ضروری است
- قوانین دنیای ارزهای دیجیتال، منحصربه‌فرد است. فراموش نکنید که در ارزهای دیجیتال تراکنش‌ها غیرقابل بازگشت هستند؛ یعنی اگر تراکنش تأیید شود، دیگر نمی‌توانید آن را برگردانید.
- ارزهای دیجیتال ناشناس یا نیمه‌ناشناس هستند؛ یعنی اینکه آدرس کیف پول‌ها همان نقش شماره کارت یا شماره حساب شما را دارد و شامل اطلاعات هویتی شما نخواهد بود.
- چندان دنبال پیدا کردن هویت افراد در این فضای امن عجیب نباشید. در برخی از ارزهای دیجیتال شناسایی هویت فرد تقریبا غیرممکن است.
- رمزارزها جهانی هستند و محدودیت مرزی ندارند. شما در چند دقیقه می‌توانید این ارزها را از هر نقطه دنیا به نقطه دیگری ارسال کنید.
- امنیت ارزهای دیجیتال به شکلی است که هر کسی مسئول دارایی خودش است و هیچ‌کس نمی‌تواند به این دارایی‌ها دسترسی داشته باشد.
- رمزارزها انحصاری نیستند و برای استفاده از آنها نیازی به اجازه از شخص یا گروه خاصی نیست.
نظر شما