چراغ‌های روشن محله‌ها  

همشهری آنلاین- علی الله سلیمی: کارکردهای دینی، فرهنگی و اجتماعی مساجد در محله‌ها امروزه بر کسی پوشیده نیست. به‌ویژه در دهه‌های اخیر که بسیاری از وقایع و تحولات اجتماعی در سایه بهره‌گیری از ظرفیت‌های مساجد رقم خورده و در زمینه نهادینه کردن و گسترش فرهنگ دینی در جامعه گام‌های اساسی برداشته شده است. در آغاز و تداوم نهضت اسلامی به رهبر حضرت امام خمینی(ره) مساجد نقش تعیین‌کننده‌ای داشته و هنوز هم دارند و همچنین در ایام هشت سال دفاع مقدس، مساجد به‌عنوان یکی از پایگاه‌های مردمی در زمینه پشتیبانی از رزمندگان فعال بودند و اکنون در شرایط فعلی که شیوع ویروس کرونا بسیاری از فعالیت‌های اجتماعی را مختل کرده است، بخش‌هایی از فضاهای جانبی مساجد به کارگاه‌های تولید مواد بهداشتی از جمله ماسک و گان اختصاص یافته و برنامه‌های نیکوکارانه‌ای مانند کمک‌های مؤمنانه به افرادی که بر اثر شیوع ویروس کرونا، کسب و کارهای خود را از دست داده، با بهره‌گیری از ظرفیت‌های مساجد در حال انجام است. 
چنین ظرفیت‌های بالقوه‌ای باعث شده در جوامع اسلامی به نقش حیاتی مساجد در اجتماعات مردمی بیش از پیش تأکید و یک روز خاص به نام روز جهانی مسجد نامگذاری شود. هدف از نامگذاری روزی به نام روز جهانی مسجد، ارائه الگوی مناسب برای بزرگداشت روز مسجد، تبیین مطالبات و نیازهای مسجد، مرور وضعیت گذشته و حال مساجد، بررسی نقش مساجد در تعامل بین دین و دولت و نیز معرفی و قدردانی از ائمه جماعات موفق است. همچنین در این روز، تبیین قداست و عظمت مسجد، تکریم نیروهای فعال در مساجد، توجه به‌ آبادانی معنوی و فیزیکی مساجد، تلاش برای بهبود محتوای فرهنگی مساجد و ایجاد هماهنگی بین متولیان دینی مکان‌های شریف هم مورد توجه قرار می‌گیرد. 
در فرهنگ اسلامی، احترام زیادی برای مسجد بیان شده و همگان را به تکریم و بزرگداشت این مکان و پاکیزه نگه داشتن آن توصیه کرده‌اند. چگونگی بزرگداشت و احترام به مساجد، مسئله‌ای است که در روایات گوناگونی به آن بر می‌خوریم. در گزیده‌ای از این آموزه‌های آسمانی درباره تعظیم مساجد، اقدامات متعددی پیشنهاد شده است. از جمله، خوشبو کردن مساجد؛ پوشیدن لباس‌های نیکو برای حضور در مسجد؛ خواندن دو رکعت نماز تحیت در ابتدای ورود به مسجد؛ باقی ماندن در مسجد پس از شنیدن صدای اذان؛ رعایت بهداشت مسجد؛ نخوابیدن در مسجد؛ محل داد و ستد قرار ندادن مساجد؛ پرهیز از خواندن شعرهای دنیایی؛ توجه به روشنایی مساجد و هرکاری که باعث رونق و آبادانی مسجد می‌شود.