چراغ سبز محمود احمدی نژاد به استیضاح‌کنندگان یا تمایل رئیس جمهوری به برکناری میرکاظمی با رای مجلس بزرگ‌ترین شائبه‌هایی است که این فعالیت دقیقه نودی مجلس را به سمت سیاسی کاری هدایت می‌کند. دکتر عماد افروغ، نماینده مردم تهران و منتقد همیشگی دولت که خود از امضا‌کنندگان طرح استیضاح است، در گفت‌وگو با همشهری عصر به این ابهامات پاسخ گفت.
- آقای دکتر ! برخی عنوان می‌کنند مجلس و دولت برای فرافکنی درموضوع گرانی‌ها و در یک اقدام هماهنگ قصد دارند برای مردم یک قربانی تعریف کنند و به همین جهت دنبال برکناری و استیضاح وزیر بازرگانی‌اند و در حقیقت انگیزه اصلی مجلس در این کار هنوز مشخص نیست.
من از امضا‌کنندگان استیضاح وزیر بازرگانی هستم و افتخار می‌کنم که آن را امضا کردم و به هیچ وجه در جریان این تبانی و ائتلاف نبودم و اعتقادم بر این است که این استیضاح بهانه‌ای است برای طرح چالش‌ها و فرصتی است برای دفاع از برخی سیاست‌ها و رفتارها و محمل و مقدمه‌ای است برای اصلاح سیاست‌ها و رفتارها و مورد انتظار همگان است که این استیضاح و اصلاحات صورت پذیرد.
- بیشترین انتقاد شما در طول فعالیت مجلس هفتم به نحوه تعامل دولت و مجلس بوده و حال در طرحی شرکت کردید که گفته می‌شود بیشتر شباهت با جنگ زرگری دارد و برای فرافکنی موضوع گرانی‌ها است؟
گفته می‌شود به معنای صحت مدعی نیست و با واقعیت یکسان نیست.منش اعتقادی من بر این است که از هر فرصتی استفاده کرده و می‌کنم که وجه انتقادی بروز کند و منتج به نتیجه شود.
من نه داوطلب نمایندگی مجلس هشتم بودم و نه منتخب مجلس هشتم هستم و بنابراین هیچ کشمکش سیاسی و انگیزه خاصی متوجه من نیست.از هرسؤال و استیضاحی دفاع می کنم زیرا که آن را فرصتی برای به نقد کشیدن رفتارها و سیاست‌ها می‌دانم. در عین حال معتقدم ماهی را هر وقت از آب بگیری تازه است و در حال حاضر که عده‌ای تصمیم گرفتند که طرح استیضاح را در این شرایط کلید بزنند، اگر من نقدهایی نداشتم امضا نمی کردم و در حال حاضر نقد جدی من بر وزارت بازرگانی این است که برای پاسخ دادن به بسیاری از کمبودها بلافاصله مسئله‌ای به نام واردات مطرح شده است و واردات بی رویه با چه انگیزه و دلایلی صورت پذیرفته و چه نتایجی در بردارد؟ حداقل آن این است که بسیاری ازتولید‌کنندگان داخلی را با مشکلاتی روبه‌رو کرده است.
- پس به‌نظر شما استیضاح وزیر بازرگانی یک راه حل سیاسی برای جبران کمبودهای مجلس هفتم در بعد نظارتی نیست؟
این مسئله قابل‌قبول نیست زیرا اگر کسی صرفا با این انگیزه آمده باشد، عملی غیراخلاقی انجام داده و باید دید در زمان استیضاح سؤالات و چالش‌های اساسی مطرح می‌شود یا سؤالات حالت فرافکنی دارد. نباید به این سرعت قضاوت کرد و باید کمی صبر کنیم.
- یعنی به‌نظر شما استیضاح وزیر بازرگانی برای حل بحران تورم نتیجه بخش است ؟
هر استیضاحی اگر جدی باشد نتیجه بخش خواهد بود اما نتیجه آن این نیست که وزیر رای اعتماد بیاورد یا نیاورد. هدف از استیضاح اصلاح برخی رفتارها و سیاست‌هاست چه با وزیر چه بی‌وزیر و چه با رای اعتماد و چه بی رای اعتماد. مسلما استیضاح تاثیر می‌گذارد اما بستگی به چینش سؤالات و پیگیری‌ها دارد و اگر قرار است سیاست‌ها ادامه پیدا کند و رفتارهای نادرست تداوم داشته باشد و مردم در زندگی خود اثری از نتیجه استیضاح حس نکنند بهتر است منتفی باشد.
امادر حال حاضر نمی توان قصاص قبل از جنایت کرد و باید منتظر بمانیم تا بنگریم چه سؤالاتی مطرح می‌شود و نهایتا نمایندگان چگونه قانع می‌شوند.
- آقای نادران از طراحان استیضاح وزیر بازرگانی معتقد است باید مشخص شود مسئول بی‌ثباتی‌ها و نا‌بسامانی‌های اقتصادی کیست و آقای داوودی از غیر علمی بودن استیضاح سخن می‌گوید استیضاح وزیر بازرگانی به دلیل گرانی‌ها توجیه علمی دارد ؟
من با صد آفرین، صحبت آقای نادران را تایید می کنم. اما استیضاح غیرعلمی چه معنایی دارد را متوجه نمی‌شوم یعنی این سؤال صحیح نیست.اگر سؤالات ربطی به حیطه وزارت بازرگانی نداشته باشد می‌توان گفت که این سؤالات نامربوط است اما اگر مرتبط باشند حرف از اینکه غیرعلمی هستند معنا ندارد.
من به‌عنوان یک دانشگاهی متوجه صحبت های معاون اول رئیس جمهوری نمی‌شوم. زمانی که سؤالات ما متوجه یک وزارتخانه است سخن از علمی بودن یا غیرعلمی بودن آن بی‌معناست.
- اما آقای میر کاظمی اظهار کرد مسئول سیاست‌ها و جهت‌گیری های اقتصادی دولت است و گرانی تقصیر او نیست.
میرکاظمی باید بیاید و بار دیگر این حرف‌ها را تکرار کند تا حقایق روشن شود و وقت مجلس برای شنیدن صحبت‌های وزیر زیاد است و کم نیست که برخی دم از کمبود وقت و زمان می‌زنند. در عین حال قرار نیست با تغییر وزیر مسکنی تحویل مردم دهیم، قرار است تغییرات اساسی صورت گیرد اما در حال حاضر احساس شده که گرانی‌های به وجود آمده می‌تواند ناشی از واردات بی‌رویه باشد و وزیر مربوطه باید پاسخگو باشد و با این حرکت روشنگری صورت گیرد. به همین دلیل است که باید به استقبال این استیضاح رفت و بعید می‌دانم که این استیضاح سیاسی باشد زیرا استیضاح با مورد و موجهی است و ریشه در مسئله‌ای به نام گرانی و فشارهای اقتصادی بر مردم دارد و در حال حاضر وزیر بازرگانی به دلیل اینکه در این مدت شاهد وارادات بی‌رویه از او بودیم هر وقت با مسئله‌ای و مشکلی روبه‌رو می‌شویم بلافاصله واردات به رخ کشانده می‌شد در حالی‌که بسیاری از تولیدات تولید‌کنندگان ما، روی دست‌شان باد کرده بود.
- اصل هر استیضاحی مبارک است به شرطی که منتج به اصلاح سیاست‌ها و رفتارها شود. فکر می کنید وزیر بازرگانی با رای اعتماد نمایندگان روبه‌رو شود ؟
من به این امید که استیضاح رای بیاورد یا نه امضا نکردم. نیت من همواره در استیضاح‌ها این است که فرصتی در اختیار وزیر قرار گیرد که از سیاست‌های خود دفاع کند و زمانی نیز در اختیار نمایندگان برای طرح سؤالات و چالش‌های خودشان قرار گیرد.
- آیا بهتر نبود به فکر راه حل‌های دیگری برای حل مشکل تورم باشیم؟ وزیری که برکنار شده باشد یا با استیضاح کنار رفته باشد، چگونه پاسخگوی تورم بیست درصدی خواهد بود؟
راه حل‌های دیگر هم همه در همین جهت است زیرا که زمانی سؤال یا تذکر یا استیضاح راه حل است و زمانی دیگر وقتی به این نتیجه برسیم که این شخص نمی تواند پاسخگوی مشکلات باشد باید به فکر شخصی دیگر باشیم که این مسائل را پاسخگو باشد اما برخی اعضای کمیسیون اقتصادی معتقدند که استیضاح اقدامی انحرافی است و وزیر بازرگانی نمی‌تواند پاسخگوی گرانی‌ها باشد.
متوجه نمی‌شوم که می‌گویند این اقدام انحرافی است، یعنی چه. اگر انحرافی است باید در صحن علنی روشن شود و به‌صورت آشکار و شفاف معلوم شود که این اقدام انحرافی است. من از این زاویه نیز به این استیضاح نگاه می‌کنم که معلوم شود این استیضاح انحرافی است یا نه.
- پس گرانی قربانی خود را رها نمی‌کند؟
با این فرض که ایشان رای نیاورد آیا قربانی می‌شود؟ اگر ما بخواهیم با پست‌ها و مقاماتمان این‌گونه نگاه کنیم که همه دودستی پست خود را می‌چسبند و هیچ‌کس دور نمی‌شود زیرا که احساس می‌کند قربانی می‌شود. اگر قرار است مادام العمر به یک پستی بچسبیم، آنچنان مقام‌های مختلف سخت غیر‌متزلزل می‌شود که آقایان را با بولدوزر هم نمی‌توان جابه‌جا کرد.
در استیضاح، بحث قربانی کردن و قربانی شدن نیست، یک فرصت است و نتیجه این استیضاح هم معلوم نیست. اگر کسی ادله روشنی دارد که مثلا تعدادی نشستند با دولت دست به یکی کردند به‌صورت هماهنگ و برای رهایی از فشار اعتراضات به دولت، چنین استیضاحی را مطرح کنند، مدارک خود را آشکار کنند اما اگر مدرکی نیست نباید جای ظنی هم باشد. بهترین فرصت برای این که این ظن و گمان حالت ظن باقی بماند یا تبدیل به یقین شود، صحن علنی مجلس است.
یکی از نمایندگان درخواست‌کننده بحث استیضاح معتقد است، استیضاح رئیس‌جمهوری مطرح بوده است نه وزیر بازرگانی و وزیر بازرگانی به نمایندگی از رئیس جمهوری استیضاح می شود.
استیضاح رئیس‌جمهوری نمی‌تواند فقط در مقوله بازرگانی باشد و استیضاح او قالب و ساختار و محورهای خود را دارد. شاید به‌صورت غیرمستقیم در نهایت معلوم شود که مسئولیت اصلی این سیاست‌ها متوجه شخص رئیس‌جمهوری است نه وزیر بازرگانی اما پیشاپیش نمی‌توان قضاوت کرد.
