اما به‌نظر می‌رسد در شرایط فعلی بهانه خوبی به دست طرف‌های درگیر داده تا با ضرب شصت نشان دادن به یکدیگر به نوعی به تسویه حساب دیپلماتیک با یکدیگر بپردازند.
در آستارا که مرز آذربایجان و ایران است، مامورین گمرک آذربایجان باری نسبتا بزرگ که ویژه نیروگاه اتمی ایران بوده و می‌بایست با ترانزیت از آذربایجان رد می‌شد را نگهداشته‌اند.
کمپانی روسی اتم استروی اکسپورت فرستنده و ایران نیز دریافت‌کننده دستگاه‌های عایق حرارتی است که قرار است در نیروگاه بوشهر به کار گذاشته شوند. به عبارتی بار شامل دستگاه ایزوله گرمایی است که از نظر تشعشعاتی کاملاً بی‌خطر است. با این حال دولت آذربایجان حدود یک ماه است که این مرسوله را به بهانه بررسی آن متوقف کرده است تا ببیند که آن ؛ مشمول تجهیزات ممنوعه لیست تحریم‌های شورای امنیت هست یا خیر.
روسیه هیچ دلیلی برای آنچه رخ داده است نمی‌بیند. ایرینا یسیپووا دبیر مطبوعاتی اتم استروی اکسپورت به «نووستی» گفت: توافق برای انتقال آن از خاک آذربایجان وجود دارد، همه چیز طبق مطالبات موجود نسبت به جابه‌جایی بین‌المللی بارها و براساس کنوانسیون بین‌المللی تنظیم شده است.
با این حال آنطور که معلوم است، این برای آذربایجان اهمیتی ندارد و این دولت قوانین خود را دارد. طرف آذربایجانی اصرار دارد که نمایندگان اتم استروی اکسپورت به آذربایجان سفر کنند. اما طرف روسی که چنین مطالبه‌ای از سوی آذربایجان را صحیح نمی‌داند لذا چنین سفری را نیز ضروری نمی‌داند، به همین خاطر تصریح می‌کند که تمامی اسناد درست هستند.
در همین حال از تهران درخواست می‌کند که وارد مذاکره با مقامات آذربایجان شده و اصطلاحا پادرمیانی کند.بنابراین فعلاً مسئله از راه دور در حال حل و فصل است. هرچند که تا کنون مقامات ایران رسما در این باره واکنشی نشان نداده‌اند؛ تنها سفیر ایران در باکو روز گذشته در گفت‌وگویی با خبرگزاری ایسنا گفت که وجود یک مشکل فنی باعث توقف محموله بوشهر پشت مرز آستارا شده است که به‌زودی رفع می‌شود.
اما آنچه در این میان به‌نظر می‌رسد که مغفول مانده است دست یافتن روسیه به بهانه دیگری است که باعث خواهد شد تا مسکو دلیل موجهی در تاخیر احتمالی نیروگاه بوشهر داشته باشد.
مقامات این کشور احتمال تاخیر راه‌اندازی نیروگاه را به خاطر این مسئله و وقفه‌ای که در رسیدن تجهیزات به وجود آمده ؛ تکذیب نکرده‌اند. این در حالی است که روس‌ها تاکنون دست کم تاخیری 10 ساله در راه‌اندازی این نیروگاه داشته‌اند.با این حال پس از بارها وعده و وعید قرار است تا آواخر تابستان امسال نیروگاه بوشهر راه‌اندازی شود که البته این بار بهانه دیگری به دست روس‌ها افتاده است تا بتوانند آغاز به کار نیروگاه در تاریخ معین شده را به تعویق بیندازند و آن روز همچنان مبهم باشد.
با این وجود این سؤال مطرح می‌شود که چرا مامورین گمرک آنطور که قوانین بین‌المللی دیکته می‌کند، بسته بندی را باز نمی‌کنند تا کد آن را بازرسی کرده و بدین ترتیب یقین یابند که بار آلوده نیست و به توقف یک ماهه به وجود آمده پایان دهند؟
در همین باره خضر ابراهیم دبیر مطبوعاتی وزارت امور خارجه آذربایجان می‌گوید که ممکن است مواد رادیو اکتیو در آن باشند. در رابطه با ایران قطعنامه مربوطه از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد وجود دارد و برای ما مهم است که بار با این قطعنامه مغایرتی نداشته باشد و ما از مسکو توضیح خواستیم.
این استدلال مقامات آذربایجانی به‌نظر بیان‌کننده چیزی جز ناآشنایی و بی‌سوادی اتمی این مقام آذربایجانی نیست، چرا که همه می‌دانند برای نیروگاهی اتمی که در حال ساخت است، مواد رادیواکتیو به هیچ دردی نمی‌خورند. حتی سوخت هسته‌ای تازه تولید شده بی‌خطر است که البته همه می‌دانند حمل ونقل این مرسوله در نهایت ایمنی و به‌طور کامل انجام می‌شود. این کار آذربایجان علاوه برانکه نوعی ایجاد اخلال در مسیر همکاری‌های دوجانبه تهران و باکو محسوب می‌شود در عین حال باعث دلخوری مسکو نیز شده است.
اما در عوض آن سوی اقیانوس‌ها و در غرب ؛ از این اقدام بسیار خوششان می‌آید.همه می‌دانند که سیاست روسیه در قبال برنامه هسته‌ای ایران کاملا منطبق بر قطعنامه‌های شورای امنیت است بنابر این باکو با این کار صداقت مسکو را نسبت به قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد به نوعی مورد تردید قرار داده است. اما شگفت آور‌تر آنکه باکو در آخرین لحظه در مرز با ایران نیازمند به توضیح مسکو شده است که این موضوع فرضیه وجود دلایلی بیش از مشکلات فنی را تقویت می‌کند.به‌نظر می‌رسد اهداف سیاسی یا امتیازگیری پشت این کار پنهان شده باشد.
اما پیش‌بینی‌های ممکن برای حل مسئله چه هستند؟ درصورتی که همه چیز خوب پیش برود، طرفین به توافق می‌رسند و مناقشه حل می‌شود. اما فعلا این سناریو به این شکل در حال نمایش است که مقامات آذربایجان بار را مدتی طولانی و بدون توضیح نگه داشته اند که این کار می‌تواند تداوم یابد.
در این نقطه است که شرکت اتم استروی اکسپورت باید گزینه‌ای را انتخاب کند که مشکلات کمتری ایجاد کرده و برای ترانزیت بار به نیروگاه ایران معقول‌تر باشد. اگر چه گفته می‌شود این اولین بار است که روسیه وسایل نیروگاه بوشهر را از طریق آذربایجان به ایران ارسال می‌کند اما واقعیت اینگونه نیست چرا که این برای اولین بار نیست که اتم استروی اکسپورت مسیر آذربایجان را برای حمل بار به بوشهر انتخاب می‌کند.
سه سال پیش، خودروهای باری حاوی دستگاه‌هایی برای نیروگاه اتمی ایران که در کارخانه‌های روسی ساخته شده بودند، به مرز آذربایجان رسیدند، اما آنها را به این جمهوری راه ندادند. در آن زمان مسئله را ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه و الهام علی‌اف رئیس‌جمهور آذربایجان سریع حل کردند. از این‌رو به‌نظر می‌رسد که این بار نیز باکو به دنبال اهداف دیگری است و گرنه می‌توانست همچون سه سال گذشته یک بار دیگر مانع از ورود تجهیزات مذکور به خاک خود شود.
