به‌گزارش همشهری آنلاین_علی خوشتراش: رودخانه‌های گیلان، مازندران و گلستان به ۲ دلیل عمده آلوده بودن و برداشت بی‌رویه و غیر اصولی شن و ماسه، دیگر مکان مناسبی برای زاد و ولد این دست آبزیان نیستند. همچنین صید بالای انواع ماهی موجب شده‌است تا همه ساله سازمان شیلات میزان بالایی بچه ماهی را در دریای خزر رهاسازی کند. هدف سازمان شیلات از اجرای این طرح - که هزینه بالایی دارد- تامین منابع آبزیان بزرگ‌ترین دریاچه جهان و رونق صیادی در شمال است. بنا برآمار موجود امسال ۲۹۰ میلیون قطعه بچه ماهی در رودخانه های شمال رها سازی شد.
از بین ۲۹۰ میلیون قطعه بچه ماهی که به دریای خزر ریخته شد، ۲۸۶ میلیون قطعه گونه ماهیان استخوانی و ۴ میلیون قطعه گونه ماهیان خاویاری است، ماهیانی که طی سال‌های اخیر به واسطه آلودگی‌های شدید و صیادی بی‌برنامه کشورهای حاشیه دریای خزر در معرض انقراض قرار گرفته‌اند و تنها دلیل ادامه بقایشان تولید و پروش بچه‌ماهیان در خارج از دریا و سپس انتقال آن‌ها به خزر ایران است. در این بین سهم گیلان، تولید و رهاسازی ۱۴۶ میلیون قطعه بچه ماهی از گونه استخوانی و خاویاری و سهم مازندران ۶۸ میلیون قطعه و باقی سهم گلستان در سال جاری است.
- کاهش صید در خزر
باتوجه به افزایش رهاسازی انواع بچه ماهی در خزر، انتظار می‌رفت که امسال میزان صید نسبت به سال قبل افزایش یابد، اما براساس اخبار منتشره در رسانه های رسمی استان های شمالی و کشوری شاهد آن هستیم که برخلاف تصور، امسال و در فصل کنونی نسبت به مدت مشابه سال قبل میزان صید ماهی کاهش یافته است.
«اکبر ایلدرم»، معاون صید و بنادر گیلان درگفت‌وگو با همشهری‌آنلاین ضمن تایید خبر کاهش صید، گفت:این کاهش ها دلایل مختلفی دارد و اکنون نمی‌توان این آمار را درست تلقی کرد، زیرا هنوزاز فصل زمان زیادی باقی مانده است و باید آمارها را درپایان فصل صید جمع بندی و پس از آن نتیجه گیری کرد.
او افزود: درشرایط کنونی تاثیرات جوی در کاهش صید بی تاثیر نبوده است. زیرا مشکلاتی را برای رفتن صیادان به دریا به وجود آورده است.
ایلدرم درخصوص این پرسش که گفته می‌شود آلودگی دریای خزر در کاهش جمعیت آبزیان اثرگذاربوده، گفت: دراین مورد چیزی نمی‌دانم وهیچ اظهارنظری نمی‌کنم.
- آثار آلودگی‌ها
دریای خزر و رودخانه‌های شمالی آلوده است. این امر بر کسی پوشیده نیست. مهرماه سال گذشته «عیسی کلانتری»، رئیس سازمان محیط زیست کشور در سفر به استان خراسان رضوی موضوعی را مطرح کرده بود که بسیار حاشیه‌ساز شد.
او گفته بود: «هیچ رودخانه‌ای در شمال کشور نداریم که موجود زنده داشته باشد؛ زیرا پسماندهای زباله‌ها، شیرابه‌هایی را وارد رودخانه‌ها کرده که موجودات زنده را از بین برده است».
کلانتری همچنین گفته بود : «به غیر ازسفیدرود و کارون هیچ رودخانه‌ای زنده نیست(ایسنا، خراسان رضوی-۵ مهر).
درآبانماه امسال هم رئیس بهداشت و بیماری‌های آبزیان موسسه تحقیقات شیلات ایران عنوان کرد: میزان صید ماهی در سال های قبل در دریای خزر بین ۵۵ تا ۶۰ هزار تن بوده، اما اکنون این میزان ۱۵ هزار تن کاهش یافته است.
«سید جلیل ذریه زهرا» رشد بی رویه سرخس آبی را یکی از مشکلات تالاب انزلی عنوان و اظهار کرد: سرخس آبی یا آزولا مانع رسیدن نور و اکسیژن به محیط آبی این تالاب شده که محیط را برای آبزیان آن نامناسب کرده است(ایرنا، البرز- ۲۰ آبان).
بی‌شک انتشار این دست اخبار موجب می‌شود تا مردم در خرید آبزیان صید شده حوزه خزر دچا تردید شوند و از خود بپرسند که آیا مصرف ماهی صیده شده از خزر سلامتشان را دچار تهدید می‌کند یا نه؟ که دراین باره مدیرکل شیلات گیلان در گفت و گو با همشهری آنلاین گفت:قبل از هرچیز باید برای هرادعایی فکت و سند بیاوریم. بدون مدرک نمی‌شود گفت که رودخانه ها آلوده هستند یا نه؟ یا اینکه ادعا کنیم خزرآلوده هست یانه. اینکه ادعا می‌شود درروخانه‌ای حیات وجود ندارد قابل قبول نیست. زیرا رهاسازی بچه ماهیان در همین رودخانه‌ها انجام می‌شود. این بچه ماهیان در یک دوره‌ای درهمین رودخانه‌ها بازپروری و راهی دریا می‌شوند.
«صمد درویشی» درباره ادعای بیماریِ گونه کفال ماهیان هم اظهارکرد:بیماری کفال ماهیان مربوط به یک بازه زمانی بوده که رفع شده و دیگر مشکلی دراین باره وجود ندارد.
او ادامه داد: بیماری کفال ماهیان ویروسی و مربوط به نقطه‌ای از خزر بود و شامل همه نقاط خزر نمی شد، همچنین همان ماهی ها را هم می‌شد استفاده کرد؛ کافی بود هنگام مصرف احما و احشای ماهی را جدا می‌کردند.
درویشی درباره کاهش صید خزر در این فصل گفت: کاهش صید در یک نقطه زمانی ملاکی برکاهش جمعیت ماهی نیست. مساله تغییرات جوی به شدت در صید اثرگذار است.
مدیرکل شیلات گیلان افزود: تلاش صیادی در میزان صید بسیار تعیین‌کننده است. به عنوان مثال ممکن است صیادان یک نقطه روزی چند بار اقدام به پهن کردن تور ماهیگیری کنند، اما اگر وضعیت دریا طوفانی باشد، به طور طبیعی میزان تلاش صیادی کاهش پیدا می‌کند. به همین دلیل الان نمی‌توان گفت که صید کم شده است. زیرا تنها اظهارنظر دراین رابطه به پایان فصل صید وابسته است. درآن زمان ما جمع‌بندی می‌کنیم که چه میزان صید انجام شده و پس از جمع‌بندی آن را با میزان صید سال قبل قیاس می‌کنیم.
او همچنین گفت: عناصر سنگین موجود در آب‌های آلوده به طور مستقیم دربافت عضلانی ماهیان اثرخواهد گذاشت و براساس آزمایش‌های انجام‌شده روی ماهیان صید شده چنین چیزی مشاهده نشده است.
درویشی در پاسخ به این پرسش که آیا می‌توان مردم را در خصوص سلامت ماهیان آسوده خاطر کرد؛ گفت: در این رابطه باید سازمان دامپزشکی گیلان جوابگو باشد.
همشهری آنلاین هم برای روشن شدن سلامت ماهیان صیده شده خزر دربازارهای ماهی‌فروشان گیلان به طور مکرر با اداره کل دامپزشکی این استان تماس گرفت، اما متاسفانه هیچ مسئولی در این اداره پاسخگوی سوال همشهری آنلاین در این رابطه نبود.
- تناقض‌های کارشناسی
البته قابل ذکر است مدیرکل شیلات گیلان در پاییز امسال اظهارکرده بود: سردی هوا و مهاجرت ماهی کفال عامل اصلی کاهش میزان صید این گونه از آبزیان خزر است (مهر، گیلان- ۲۳ آبان).
این درحالی است که اخیرا «سیدباقر سلطانی» از کارشناسان ارشد هواشناسی دریایی در تحلیل وضعیت آب و هوایی و اثر گذاری آن بر روند صید ماهی کفال گفت: طبق آمار و اعداد دمای سطح آب خزر و دمای هوای ساحلی، تغییر محسوسی مشاهده نمی شود که سبب مهاجرت این گونه ماهی به اعماق دریا شود. (ایرنا، مازندران- ۹ آذر)
نظر شما