«اکرم مشایخی شاد» استاد مجرب و باسابقه نقاشی چهره ۵۵ ساله و ساکن شهر کرج است. مخالفت‌های خانواده‌اش و ناآشنایی آنها با هنر نقاشی هم نتوانست این بانوی هنرمند را از دنیای رنگارنگ نقاشی دور نگه دارد. این روزها به پاس همه تلاش‌ها و روزهای پرفراز و نشیبی که در عرصه این هنر طی کرده است، مقام استاد برتر نقاشی چهره را از بزرگان این شاخه از هنر نقاشی کسب کرده است و حالا جزو ۱۰ نقاش برتر کشور در نقاشی چهره است. به این بهانه همشهری با او گفت‌وگویی ترتیب داده است.
- چه زمانی احساس کردید به هنر نقاشی علاقه‌مند شدید و انگیزه‌تان چه بود؟
از دوران کودکی علاقه زیادی به نقاشی کشیدن داشتم، به طوری که برای نقاشی‌هایم آنقدر وقت می‌گذاشتم و در کارم تمرکز داشتم که این موضوع باعث نگرانی خانواده‌ام می‌شد. حرف آنها این بود که باید درس بخوانم و این همه تلاش برای نقاشی کشیدن لطمه بزرگی به درس خواندنم می‌زند. حتی یاد دارم که پدرم چندین بار نقاشی‌هایم را پاره کرد. کلاس سوم دبستان بودم که احساس کردم نقاشی برایم جذابیت روزافزونی دارد. علی‌رغم مخالفت‌های خانواده کماکان به نقاشی کشیدن علاقه نشان داده و استعداد خود را در این زمینه به رخ همگان می‌کشیدم تا جایی که هم در دبستان نقاشی‌هایم رتبه می‌گرفتند و هم اداره آموزش و پرورش برایم جایزه تدارک می‌دید. به خاطر دارم پدر و مادرم حتی گاهی این جوایز را از اداره تحویل هم نمی‌گرفتند. اما من همه تلاشم را به کار می‌بستم تا در این عرصه موفق شوم و به درخشش روزهای بزرگسالی‌ام می‌اندیشیدم.
- بیشتر در چه سبکی و با چه موادی در نقاشی کار کرده‌اید؟
با بیشتر سبک‌های نقاشی آشنا بوده و آنها را تجربه کرده‌ام. مدادرنگی، سیاه‌قلم، (کنته، زغال و مداد)، رنگ روغن، طراحی، قلم فلزی، آب مرکب، اکرولیک، گواش، آبرنگ، پتینه‌کاری، کار با مواد، برجسته‌کاری و... از متریال‌هایی هستند که در سال‌های فعالیت هنر نقاشی از آنها استفاده کرده و کار با این مواد را تجربه کرده‌ام، اما به دلیل علاقه بیش از حد و استعداد کاری که در دوران فعالیت هنری‌ام نشان داده و آموخته‌هایی که به صورت تجربی کسب کرده‌ام، سبک رئال و هایپررئال بیشترین سبکی است که می‌پسندم و کار می‌کنم و برای آن تمرکز بسیار بالایی دارم. این سبک‌ها تکنیک خاصی دارند. در نقاشی چهره، منظره، اشیای بی‌جان و نقاشی رنگ روغن روی پارچه جیر هم مهارت کافی دارم.
- دلیل عمده فعالیت‌هایتان در نقاشی چهره و سبک رئال چیست؟
سبک رئال همان واقعیت‌گرایی است. همیشه دغدغه گذر عمر برایم شیرین و دیدنی بوده است. دوست دارم از طریق کارهایم چهره اشخاص را دیدنی‌تر کرده و دقت نظر همگان را برانگیزم. دوربین کوچکی دارم که خودم با آن از اشخاص و سوژه‌های موردنظرم عکاسی می‌کنم و طبق یک ایده از پیش تعیین‌شده به نقاشی آن چهره یا سوژه می‌پردازم. کار نقاشی چهره بسیار زمانبر است و هر کسی حوصله و صبر اتمام کار را ندارد. ولی من همه تمرکزم را بر روی نقاشی چهره گذاشته‌ام تا جایی که ماه‌ها روی چهره یک کودک یا پیرزن کار کرده و برای به تصویر کشیدن گذران عمر یک چهره وقت می‌گذارم. اغلب نقاشی‌هایی که روی واقعیت افراد تاکید دارند، به دلیل آن‌که تصویری از واقعیت را بیان می‌کنند، همیشه جذاب بوده و علاقه‌مندان این سبک هم بسیارند.
- در زمینه هنر نقاشی تحصیلات آکادمیک هم دارید؟
خیر. تحصیلات دوره متوسطه خود را در شاخه کاردانش و در رشته طراحی دوخت به پایان رساندم. پس از آن به صورت تجربی کار نقاشی را دنبال کرده و به دنبال علایق شخصی‌ام در هنر نقاشی رفتم. با دیدن کارهایم خیلی‌ها متعجب می‌شوند که من تحصیلات دانشگاهی در این زمینه ندارم حتی این موضوع را با برخی از اساتیدم مطرح کرده و آنها می‌گفتند مشکلی نیست، مردم نقاشی‌هایت را می‌بینند نه مدرکت را. باز هم به دلیل شور تمام‌نشدنی‌ام که به دنیای نقاشی داشتم، سال‌ها پیش تصمیم گرفتم در این رشته به دانشگاه رفته و شروع به آموختن تخصصی این حرفه کنم. اما از آنجا که در دانشگاه نقاشی مدرن را تدریس می‌کردند، پس از گذراندن ۲ ترم با معدل بالا انصراف داده و مجددا تصمیم گرفتم به صورت تجربی این هنر را ادامه دهم.
- در این سال‌ها چه مهارت‌هایی آموخته و چه گواهینامه‌هایی در نقاشی دریافت کرده‌اید و اکنون به چه فعالیتی مشغولید؟
در طول فعالیت ۳۶ ساله‌ام گواهینامه‌ها و تقدیرنامه‌های فراوانی دریافت کرده‌ام که حاصل شرکت در نمایشگاه‌های انفرادی و گروهی، ورک‌شاپ‌ها و جشنواره‌های هنرهای تجسمی بوده است. گواهی‌های برگزاری نمایشگاه انفرادی در نگارخانه جلوه در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان البرز، برگزاری نمایشگاه انفرادی در نگارخانه فجر استان البرز، شرکت در نمایشگاه گروهی هنری در دهه فجر در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان البرز، شرکت در دومین سالانه نقاشان البرز در خانه هنرمندان کرج، شرکت در دومین جشنواره گروهی هنرهای تجسمی استان البرز در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان فردیس و گواهی حضور به عنوان یکی از اعضای هیات داوران سومین سالانه نقاشی کودک و نوجوان استان البرز و... از نمونه تقدیرها و لوح‌هایی است که تاکنون دریافت کرده‌ام. هم‌اکنون علاوه بر این‌که عضو انجمن هنرهای تجسمی و نیز عضو انجمن کمیته کودک و نوجوان هنرهای تجسمی استان البرز هستم، کارگاه کوچکی هم دارم که در آن به عمده فعالیت‌های هنری‌ام در قالب نقاشی آن هم بیشتر نقاشی چهره می‌پردازم.
- هنر نقاشی را تدریس هم می‌کنید؟
سال‌هاست که در مقاطع راهنمایی و بالاتر و در تمامی سنین، به تدریس امور مربوط به نقاشی از جمله خطوط و اشکال هندسی، تنالیته سایه‌ها با مداد، اجزای چهره و... می‌پردازم.
- از مسئولان مرتبط با امور هنری البرز چه درخواست‌هایی دارید؟
هنر نقاشی چهره جزو برترین آثار هنر نقاشی است که متاسفانه کمتر شناخته و دیده شده است. مدت‌هاست که در موزه‌ها و مراکز هنری اثری از نقاشی‌های رئال و سنتی دیده نمی‌شود و این هنر به‌شدت کمرنگ شده است و غالبا از نقاشی‌های مدرن استفاده می‌کنند. به عنوان فردی که سال‌های زیادی در هنر نقاشی فعال بوده و پیشکسوت شده‌ام، به‌جرات می‌گویم هیچ درآمدی از این راه دشوار هنری به دست نیاورده و حمایت مالی نشده‌ام. از آنجا که در دانشگاه‌ها بیشتر روی نقاشی مدرن تاکید دارند و اکثر آموزش‌هایی که هنرجویان و دانشجویان می‌بینند در این زمینه است، از مسئولان و متولیان امور هنری تقاضا دارم به هنر نقاشی چهره بهای بیشتری داده و برای گسترش این شاخه منحصربه‌فرد و جالب هنر نقاشی کوشش بیشتری به کار برده و لااقل در معرفی آن به اقشار جوان و علاقه‌مند از کمترین کمکی دریغ نکنند.
- توصیه به علاقه‌مندان نقاشی
اکرم مشایخی شاد: کسانی که به هنر نقاشی عشق می‌ورزند و می‌خواهند نقاش چهره‌ساز بشوند باید عاشق کار نقاشی و صبور و باحوصله باشند. باید از طراحی شروع کنند، یعنی تا طراح خوبی نباشند، نمی‌توانند چهره‌ساز خوبی هم بشوند، زیرا نقاشی از چهره نیاز به شناخت تناسبات را طلب می‌کند. باید دست را تمرین داد تا با ذهن هماهنگ بشود. نقاشی از چهره آنقدر لذت‌بخش است که نمی‌توان آن را توصیف کرد. اثری ماندگار است که می‌تواند خاطره‌ساز گذر عمر و یا جوانی افراد باشد.
نظر شما