- طرح‌های بزرگ
حسن پسندیده، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان قزوین، گفت: برخی از پروژه‌ها که به لحاظ اثرگذاری در محیط‌زیست مهم هستند ضرورت دارد در مرحله امکان‌سنجی و مکان‌یابی برای آنها مطالعات و ارزیابی زیست‌محیطی تهیه شود. در حقیقت یک الزام قانونی است و در قانون برنامه ششم توسعه و حتی در برنامه پنجم و ماقبل آن مطابق با مصوبات شورای عالی محیط‌زیست این موارد وجود داشته است.
مصوبات شورای عالی حفاظت محیط‌زیست یک سری فهرست دارد و به طور مشخص طرح‌ها و پروژه‌هایی را که مشمول انجام مطالعات ارزیابی زیست محیطی می‌شوند اعلام کرده است، پسندیده این را گفت و ادامه داد: این تعداد بیش از ۵۰ مورد از طرح‌های بزرگ را شامل می‌شود که در زمینه‌های مختلف کاری اعم از بزرگراه‌ها، پروژه‌های راه و راه‌آهن، نیروگاهی، پروژه‌های مربوط به صنایع نفت و گاز از جمله نوارچسب یا خطوط انتقال نفت و گاز، پروژه‌هایی مثل شهرک‌های صنعتی کارخانه‌های فولاد، ذوب‌آهن، کارخانه‌های سیمان، گچ، طرح‌های عمرانی مثل سدسازی یا فرودگاه‌ها، مجتمع‌های بزرگ تفریحی ـ توریستی و شبکه‌های جمع‌آوری فاضلاب و مراکز دفع پسماندها و... را دربر می‌گیرد.
- جنبه‌های اقتصادی تا اجتماعی
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان قزوین اظهار کرد: مطالعات ارزیابی زیست‌محیطی طرح‌های توسعه‌ای است که باید براساس یک الگو و چارچوب تهیه شود. این مطالعات با توجه به شرایط خاک‌شناسی، زمین‌شناسی، منابع آب‌وهوایی، اقلیم و... مطالعات مختلفی را شامل می‌شوند. اثراتی که این پروژه‌ها بر شرایط آب‌وهوا، شرایط اقلیم و حتی گونه‌های گیاهی و جانوری می‌گذارد حائز اهمیت است.
پسندیده افزود: جنبه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی مورد بررسی قرار می‌گیرند. اجرای برنامه‌های مدیریت زیست‌محیطی برای اندازه‌گیری و کاهش آثار زیست‌محیطی که یک پروژه ممکن است داشته باشد جزو الزامات این طرح‌ها هستند. این مطالعات بعد از آن‌که به تأیید اداره کل حفاظت محیط‌زیست رسید و مراحل قانونی خود را سپری کرد می‌تواند اجرا شود.
- پایش مستمر
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان قزوین گفت: هنگامی که پروژه‌ای شروع به کار می‌کند، برنامه پایش زیست‌محیطی در مورد آن طرح یا فعالیت آغاز می‌شود. یکی از الزاماتی که وجود دارد این است که اداره کل حفاظت محیط‌زیست باید در مرحله اجرای یک فعالیت به طور عمده پایش مستمر و بررسی کند که آیا الزامات زیست‌محیطی که باید انجام شود در حین اجرا رعایت می‌شود یا خیر؟ آیا الزامات به‌کارگیری سیستم‌ها و تکنولوژی‌ها برای مدیریت منابع مختلف در جلوگیری از آلودگی‌هایی که در منابع آب، خاک و هوا یا گونه‌های گیاهی و جانوری اثر می‌گذارد اجرا می‌شود یا خیر؟ برنامه‌هایی که با هدف تحقق توسعه پایدار است آیا به نحو درست و صحیح انجام می‌شود یا نه؟ در مرحله اجرا، این موارد جزو وظایف اداره کل حفاظت محیط‌زیست است که باید کنترل و پایش شود.
- اصلاح و توقف طرح
علی فرخزاد، معاون عمرانی استاندار قزوین، بیان کرد: پروژه‌هایی که تأثیرگذاری آنها در محیط‌زیست زیاد است پیوست زیست‌محیطی لازم دارند. در پروژه‌هایی مثل سوله‌سازی یا پروژه‌هایی که در عرصه منابع طبیعی یا حفاظت‌شده کار می‌کنند الزامات پیوست‌های زیست‌محیطی وجود دارد و مرجع تأیید مطالعات زیست‌محیطی، اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان قزوین است.
وی با بیان این‌که یک سری الزامات برای پروژه‌های بزرگ ملی و استانی وجود دارد، توضیح داد: این الزامات شامل مطالعات زیست‌محیطی، پیوست‌های زیست‌محیطی، مطالعات پدافند غیرعامل و مطالعات مدیریت بحران است که به نوعی به هم پیوسته‌اند و از هم تأثیر می‌پذیرند و قبل از اجرایپروژه‌ها باید انجام شود. تهیه این مطالعات توسط مهندسان مشاور دارای صلاحیت در مراجع مربوطه بررسی می‌شود. مرجع تأیید آن اصلی‌ترین دستگاه اجرایی است ولی همه دستگاه‌هایی که با موضوعات مختلف درگیر هستند در این زمینه نظر می‌دهند. معاون عمرانی استاندار قزوین افزود: هم‌اکنون در پروژه‌های بزرگی که شروع شده یا می‌خواهد آغاز شود داشتن مطالعات از ملزومات است. اگر پروژه‌ای بدون مطالعه آغاز شود، حتماً نظر دستگاه تخصصی را برای اصلاح پروژه در نظر می‌گیریم و در نهایت اگر قابلیت اجرا نداشته باشد، طرح را متوقف می‌کنیم.
- مصوبه شورای شهر
عضو شورای اسلامی شهر قزوین گفت: برای این‌که توسعه پایداری وجود داشته باشد باید پروژه‌های عمرانی، گردشگری، جاده‌سازی و... پیوست زیست‌محیطی داشته باشند. پیوست زیست‌محیطی پروژه را از ۳ جنبه اجتماعی، فرهنگی و محیط‌زیستی بررسی می‌کند. بعضی از پروژه‌ها نیز در پیوست زیست‌محیطی از جنبه اقتصادی بررسی می‌شوند. در حال حاضر در کشور ما پیوست زیست‌محیطی و مطالعات زیست‌محیطی قانون است. این قانون در ایران ۵۰ سال دیرتر از کشورهای اروپایی و آمریکایی تصویب شده است. در سال ۹۶ قانون هوای پاک در مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در شورای نگهبان هم مغایرتی گرفته نشد و مصوب شد یک سری از پروژه‌ها پیوست زیست‌محیطی داشته باشند. سیده‌منیره قوامی یادآور شد: پروژه‌های راهسازی، خدماتی و گردشگری باید این پیوست را داشته باشند. در قزوین تاکنون چنین اتفاقی نیفتاده است اما در کمیسیون محیط‌زیست و خدمات شهری شورای شهر قزوین تصویب و به شهرداری الزام شده است که این پیوست را برای پروژه‌های مشمول ارائه دهد.
به گفته وی، پیمانکار ملزم است هزینه‌های مربوط به پیوست‌های زیست‌محیطی را تامین کند و فشاری روی شهرداری نیست. بنابراین شورای شهر قزوین شهرداری را ملزم کرده است که این پیوست زیست‌محیطی را داشته باشد. این عضو شورای شهر قزوین تصریح کرد: مساله پیوست زیست‌محیطی در استان قزوین اصلاً جدی گرفته نشده است. مدیران شهری به این موضوع عادت نکرده‌اند که این پیوست را برای پروژه‌هایشان تهیه کنند ولی شورای شهر در تلاش است این قانون اجرا شود زیرا صد درصد به نفع مردم است.
- رتبه ایران در حوزه محیط‌زیست
عضو شورای اسلامی شهر قزوین گفت: در سال ۲۰۰۶ ایران در حوزه محیط‌زیست در رتبه ۵۰ قرار داشت و در سال ۲۰۱۶ رتبه ایران بین ۱۸۰ کشور ۱۵۰ شده بود. یعنی رتبه ایران در زمینه محیط‌زیست در عرض ۱۰ سال ۱۰۰ رتبه تنزل یافت که از یک جنبه خوب و از یک جنبه بد است. از آن نظر که کشورما در مسیر توسعه قرار دارد خوب بوده است، ولی این حرکت به سمت توسعه حرکتی بوده که به محیط‌زیست آسیب زده است. هر کار عمرانی که انجام می‌شود به محیط‌زیست آسیب می‌زند ولی باید سعی کرد تا آسیب وارده به محیط‌زیست جبران شود و این آثار کاهش یابد. سیده‌منیره قوامی خاطرنشان کرد: قزوین دارای ۱۱ هزار هکتار باغستان سنتی بوده که هم‌اکنون فقط ۲۵۰۰ هکتار از آن باقی مانده است و این ضرورت پیوست محیط‌زیستی را می‌رساند.
نظر شما