از طرفی ناوگان بی‌آرتی پایتخت که وزن اصلی ترددهای شهری را به دوش می‌کشد، تا ۲ سال دیگر به‌طور کامل به سن فرسودگی می‌رسد تا نبض ترددهای شهری با این وسایل به شماره بیفتد. سال ۹۶ بود که اتوبوسرانی تهران اعلام کرد هر ماه ۷۵ اتوبوس تهران به فرسودگی می‌رسد و بی‌اعتنایی نهادهای مختلف به این موضوع موجب شد اکنون حدود ۴ هزار اتوبوس تهران(۶۰ درصد) از ۶۲۰۰ دستگاه ناوگان، از سن فرسودگی رد شود.
- از ۸۹ تا امروز
طبق قانون باید دولت ۸۲.۵ درصد هزینه نوسازی اتوبوس‌های شهری را بپردازد و باقی هزینه نیز با شهرداری است. این رقم البته طی دولت‌های دهم، یازدهم و دوازدهم هنوز به تهران نرسیده و وزارت کشور باید این خلأ را جبران کند. با وجود آنکه مدیریت سازمان اتوبوسرانی دستخوش تغییرات چندانی نشده، اما روند نوسازی اتوبوس‌های پایتخت از سال ۸۹ تاکنون یعنی به‌مدت ۹ سال چندان پیش نرفته است. طی این سال‌ها هرازچندگاهی تعداد اندکی اتوبوس به تهران افزوده شده اما حدود ۲ هزار دستگاه نیز به‌طور کامل وارد سن فرسودگی شده‌اند. همچنین برای ورود ناوگان پاک و دارای فیلتر دوده نیز کار عملی چندانی انجام نشده‌است. ناوگان اتوبوسرانی تهران شامل ۲ بخش دیزلی و گازسوز است که در بخش دیزلی آلودگی هوا و فرسودگی معضل اصلی است و راه‌حل اصلی که باید نصب فیلتر دوده باشد، به‌رغم ۵ سال اختصاص بودجه‌های میلیاردی، عملیاتی نشده است. در بخش گازسوز نیز موضوع تعویض مخزن‌ها دنبال می‌شود اما این، راه‌حلی اساسی نیست و باید نوسازی جدی صورت گیرد. در بخش دیزلی ناوگان عادی تقریبا همه ناوگان فرسوده هستند و تنها اتوبوس‌های یورو ۴ بی‌آرتی قابلیت تردد راحت را دارند. ناوگان بی آرتی در حال حاضر حدود ۲۵ درصد ترددهای شهری را در تهران انجام می‌دهد اما سن آنها نزدیک به فرسودگی است. اتوبوس‌های ناوگان دیزلی نیز پس از بازسازی به چرخه بازمی‌گردند اما معاینه فنی آنها به سختی انجام می‌گیرد و مشکلات جدی برای تردد در تهران دارند و نفس آنها به شماره افتاده است. از ۳ هزار اتوبوس گازسوز ۲۴۰۰ دستگاه فرسوده هستند و باید مخازن گاز آنها به‌صورت دوره‌ای بازسازی شود. بدین‌ترتیب تا امروز از هر ۵ اتوبوس تهران ۳ دستگاه از رده خارج است و ۲ دستگاه دیگر تا ۳۰ماه آینده به این جرگه می‌پیوندد.
- چقدر از برنامه عقبیم؟
شهر تهران ۲۴۰ خط اتوبوسرانی عادی و ۱۰ خط بی‌آرتی فعال دارد که در این خطوط، در حال تردد و خدمات‌رسانی به مسافران شهری هستند. البته براساس آمار معاون حمل و نقل و ترافیک شهردار تهران، در تهران ١٠هزار دستگاه اتوبوس نیاز داریم؛ درحالی‌که نزدیک به ۴ هزار دستگاه کمبود ناوگان داریم. از طرفی بیش از ٣هزار دستگاه باید جایگزین شوند؛ چون از رده خارج هستند. در عین حال ۲ برنامه بالادستی برای اتوبوس‌های تهران وجود دارد؛ نخست برنامه پنج‌ساله دوم شهرداری که طبق آن باید ۹ هزار اتوبوس در تهران تردد کنند و دوم برنامه جامع حمل‌ونقل تهران که در افق ۱۴۰۲ باید این شهر ۱۱ هزار اتوبوس داشته باشد و برنامه تامین این میزان اتوبوس برای تهران عقب‌ماندگی جدی دارد.
- روند نوسازی چه می‌شود؟
برای پیگیری موضوع نوسازی روند اتوبوس‌های فرسوده سراغی از مدیرعامل اتوبوسرانی تهران گرفتیم که او طبق معمول ۳ سال اخیر در جلسه بود. اما محسن پورسیدآقایی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار تهران در گفت‌وگو با همشهری درباره وضعیت نوسازی ناوگان اتوبوسرانی تهران توضیحات جدید و مهمی دارد. او می‌گوید: بحث مجوزی که از وزارت کشور برای انتشار هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت در جریان است، با هدف خرید اتوبوس برای تهران دنبال می‌شود. از طرفی طرح نوسازی اتوبوس‌های شهری که از سوی ریاست جمهوری آغاز شده می‌تواند بخش دیگری از عقب‌ماندگی اتوبوس‌های تهران در بحث نوسازی را جبران کند. به گفته معاون شهردار تهران، اگر منابع اوراق مشارکت از محل هزار میلیارد تومان تامین شود، هر سال می‌توان ۵۰۰ اتوبوس نو برای حمل‌ونقل عمومی خرید. طرح نوسازی ریاست جمهوری نیز قرار است ۵ هزار اتوبوس برای تهران تامین کند. اما موضوع امیدواری به ۲ منبع تامین اتوبوس برای تهران نکته‌ای است که با توجه به رخدادهای ۹ سال اخیر، کمی دور از پیش‌بینی‌هاست. پورسیدآقایی درباره این نکته می‌گوید: به موازات برنامه‌های فوق، ما موضوع بازسازی ناوگان را نیز شروع کرده‌ایم و در حال حاضر با توجه به اجرای این رویکرد، حدود ۵ هزار اتوبوس در حال خدمت‌رسانی به شهروندان تهرانی هستند. اما به هر ترتیب باید نوسازی ناوگان جدی گرفته شود و این موضوع را دنبال می‌کنیم.
نظر شما