چهارشنبه ۸ خرداد ۱۳۹۸ - ۱۹:۲۸
۰ نفر

بهرام امیراحمدیان‌-کارشناس اوراسیا: قزاقستان به‌زودی شاهد نخستین انتخابات ریاست‌جمهوری پس از استقلال خواهد بود که در آن نور سلطان نظربایف دیگر نامزد نیست، مردی که بنیانگذار جمهوری مستقل قزاقستان است و نام پایتخت جمهوری به افتخار خدمات ۳۰ ساله وی از آستانه به «نور سلطان» تغییر یافته است.

بهرام امیراحمدیان‌/ کارشناس اوراسیا

درباره کناره‌گیری داوطلبانه وی از پست ریاست‌جمهوری برخی تفسیرهای خارجی و داخلی ابراز شده است، هر چه هست، اکنون قزاقستان کشوری با ثبات و ثبات آفرین در منطقه آسیای مرکزی است که با همه همسایگان خود روابطی حسنه دارد و تنش با همسایگان را به صفر رسانده است. کشوری با قومیت‌های متفاوت که توانسته‌اند در طول تاریخ در کنار هم سرزمینی آباد و ثروتمند و قدرتمند بیافرینند. هر چند قزاقستان خود سرزمینی سرشار از منابع طبیعی و معدنی است،

ولی نقش رهبران آن در استقلال از شوروی و ایجاد کشوری مستقل که داوطلبانه خود را خلع سلاح اتمی کرده و در راه توسعه اقتصادی گام بردارد، نشان از فضای سیاسی و فرهنگی مناسب و جو مفاهمه بین مردم و دولت دارد. کناره‌گیری داوطلبانه نورسلطان نظربایف، رئیس‌جمهور قزاقستان از ریاست‌جمهوری و ایجاد فضای با نشاط برای مبارزه انتخاباتی ژوئن ۲۰۱۹، فضای سیاسی این جمهوری قدرتمند و ثروتمند آسیای مرکزی را متحول کرده است.

ایران در زمینه‌های زیادی روابط بسیار نزدیک با قزاقستان دارد. برگزاری نشست‌های سیاسی منطقه‌ای و بین‌المللی از فراهم آوردن امکانات و میزبانی در مذاکرات هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی بین اعضای ۱+۵در قزاقستان، تا برگزاری نشست‌های «روند آستانه» در مسئله سوریه و به‌ویژه در نزدیک کردن دیدگاه‌های سران ایران و روسیه و ترکیه در بحران سوریه، نشان‌دهنده اهمیت منطقه‌ای و بین‌المللی قزاقستان و در عین حال بازگوکننده و بازتاب روابط حسنه این کشور با ایران است.

انتخاباتی که در نهم ژوئن (۱۹خرداد) با نامزدی ۷ تن از فعالان سیاسی (که یکی از آنها یک سیاستمدار زن به نام خانم دانیا یسپایوا از حزب آک ژول است)، فضای سیاسی نشاط آوری را در این جمهوری ایجاد کرده است. انتخابات ریاست‌جمهوری قزاقستان با حضور هزار ناظر بین‌المللی برگزار خواهد شد که از سازمان‌های بین‌المللی و کشورهای مختلف ازجمله کشورهای مستقل مشترک المنافع، بر آن نظارت خواهند داشت.

قزاقستان کشوری چند قومی با تعداد زیادی اقوام است که علاوه بر قزاق‌ها که اکثریت جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند، روس‌ها دومین قومیت مهم آن را تشکیل می‌دهند. افزون بر آن کره‌ای‌ها، آلمانی‌ها، ازبک‌ها و تاجیک‌ها و اویغورها و... نیز طی تاریخ در کنار شهروندان دیگر در کنار هم برای آبادانی قزاقستان تاریخ مشترکی را پدید آورده‌اند. مناسبات بین اقوامی شهروندان قزاقستان زبانزد کشورهای همسایه است. آنها در فضایی آکنده از دوستی و برادری کشوری قدرتمند و ثروتمند ایجاد کرده‌اند.

روابط دیپلماتیک ایران با این کشور از همان زمان اعلام استقلال برقرار شده است. از این‌رو روابط این کشور با ایران نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. قزاقستان در کنار روسیه از تولیدکنندگان و صادرکنندگان غلات در جهان هستند. بنا به ابتکار ایران، طی طرحی مقرر شده است که یک هاب صادرات گندم در ایران با همکاری این دوغول تولیدکننده و صادرکننده گندم، ایجاد گردد. با اجرایی‌شدن این طرح، جایگاه ژئواکونومیکی و ژئوپلیتیکی ایران افزایش خواهد یافت. قزاقستان و روسیه هر دو در دریای خزر با ایران همسایه هستند و این همسایگی می‌تواند هر نوع تهدیدات خارجی علیه ایران و کشورهای منطقه را خنثی سازد.

ایران، روسیه و قزاقستان جزو صادرکنندگان مهم انرژی در جهان هستند. همکاری قزاقستان با ایران در چارچوب سازمان همکاری منطقه‌ای (اکو) و سازمان همکاری اسلامی و سازمان اقتصادی اوراسیا می‌تواند موجب عمیق‌تر شدن پیوندهای روابط اقتصادی ایران با قزاقستان باشد. عضویت قزاقستان در سازمان همکاری شانگهای، امنیت دسته جمعی و سازمان امنیت و همکاری در اروپا می‌تواند به توسعه سازوکارهای همکاری و هم افزایی منطقه‌ای منجر شود. قزاقستان یکی از بزرگ‌ترین دارندگان معادن اورانیوم در جهان است که می‌تواند در تامین مواداولیه نیروگاه‌های هسته‌ای ایران برای مصارف صلح آمیز صنعتی و علمی مورد استفاده قرار گیرد.

قزاقستان به‌عنوان یک کشور محصور در خشکی می‌تواند از زیرساخت‌های اقتصادی مناسب ایران ازجمله سوآپ نفت خود در منابع خزر در تنوع‌سازی‌ خطوط لوله صادراتی بهره گیرد. احداث خطوط انتقال نفت قزاقستان به روسیه و چین در دو جهت کاملا متفاوت، نشان می‌دهد که قزاقستان هم خواستار تنوع‌سازی‌ مسیرهای صادراتی است.
 روابط خوب و مناسب قزاقستان با همسایگان، نشان‌دهنده عزم این کشور برای مشارکت‌های منطقه‌ای است. در سال‌های قبل مقداری از نفت قزاقستان از طریق بندر امیرآباد به ایران سوآپ می‌شد، اکنون با بهبود زیرساخت‌های بندری ایران در بندر امیرآباد، فرصت‌ها و ظرفیت‌های مناسبی برای سوآپ مقدار قابل توجهی از نفت خزر از طریق ایران به بازارهای جهانی فراهم شده است.

اتصال راه‌آهن دو کشور علاوه بر مرز سرخس(از طریق ترکمنستان و راه‌آهن آسیای مرکزی) از طریق راه‌آهن شرق دریای خزر نیز از سال ۱۳۹۳فراهم شده است. مبادله کالا از طریق دریایی در حوزه خزر بین بنادر ایران و بنادر قزاقستان فراهم است، با وجود این هنوز از همه ظرفیت‌های آن بهره گرفته نمی‌شود. ایران با قزاقستان ودیگر کشورهای منطقه آماده همکاری حمل‌ونقل ریلی و جاده‌ای در مسیر کریدور شمال-جنوب هستند، به‌ویژه آنکه در اجلاس سران خزر قرارداد همکاری‌های ترانزیت و حمل‌ونقل به امضا رسیده است.
 ایران علاقه‌مند است با قزاقستان در چارچوب جاده ابریشم یا همان ابتکار «یک کمربند، یک راه» چین، همکاری نزدیک اقتصادی داشته باشد.

کد خبر 442199

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار سیاست‌خارجی

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha