خب اين يك خصلت خوب و سنت حسنه ما به‌حساب مي‌آيد و حتما ريشه در روايات و احاديث متعددي دارد كه از پيامبر(ص) و ائمه(ع) به ما رسيده است. به‌عنوان مثال پيغمبر اكرم(ص) مي‌فرمايند: «حَقَّتْ شَفَاعَتِي لِمَنْ أَعَانَ ذُرِّيتِي بِيدِهِ وَ لِسَانِهِ وَ مَالِه؛ شفاعت من براي كسي كه با دست و زبان و مال خود به فرزندان من كمك كند، لازم شده است». همين يك روايت هم براي بيان اهميت تكريم و احترام به سادات كفايت مي‌كند. در اين صفحه به بيان بايد و نبايدهايي كه در رفتار با سادات بايد رعايت كنيم،پرداخته‌ايم.
- اهميت احترام به سادات
روايات در اين زمينه كم نيستند، اما حتي در خود قرآن هم به نوعي به اهميت تكريم سادات اشاره شده است. احتمالا تا به حال آيه معروف به مودت را شنيده‌ايد. خداوند در بخشي از آيه 23سوره شوري به فضليت اهل‌بيت پيامبر(ص) و ارزش دوستي با آنها اشاره مي‌كند و مي‌فرمايد: «...قُل لَّا أَسْأَلُكمْ عَلَيهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَي... ؛ بگو به ازاي آن [رسالت] پاداشي از شما خواستار نيستم مگر دوستي درباره خويشاوندان». ماجراي علت نزول اين آيه هم اين بوده كه بعد از هجرت بزرگ پيامبر(ص)، عده‌اي از اهالي مدينه نزد ايشان آمدند و گفتند كه حاضرند براي پيشرفت اسلام، اموال خود را بدهند و هزينه كنند. آيه مودت هم در اين زمان بر پيامبر(ص) ما نازل شد كه پيغمبر اكرم(ص) مزد و اجري بابت رسالتش نمي‌خواهد مگر دوستي و محبت با اهل‌بيتش. آنچه مفسران شيعه درباره «القربي» در آيه مودت گفته‌اند اين است كه منظور اميرالمومنين(ع)، حضرت فاطمه(س)، امام حسن(ع)، امام‌حسين(ع) و 9فرزند بعد از ايشان است كه البته سادات هم فرزندان همين نسل به‌حساب مي‌آيند.
- به خاندان پیامبر بپیوندید
خیلی از دخترها و پسرها دوست دارند که همسر آینده‌شان جزو ذریه مطهر پیامبر(ص)، یعنی از سادات باشد. چرا؟ حتما تا به حال روایت‌هایی از ائمه اطهار(ع) شنیده‌اید که خدمت به خانواده چقدر ثواب دارد و حتی آن را برابر جهاد در راه خدا دانسته‌اند. از طرفی این را هم در نظر بگیرید که چقدر بزرگان دین ما نسبت به احترام سادات سفارش کرده‌اند. در نتیجه کسانی که همسرشان سید یا سیده است، در حقیقت یک فرصت طلایی برایشان به وجود آمده تا به خاندان پیامبر(ص) خدمت کنند. فقط باید یادمان باشد همانطور که خدمت به همسر سادات ثواب چند برابر نسبت به همسر غیرسادات دارد، مسلما عقوبت تندی کردن با او هم بیشتر خواهد بود. توهین و جسارت کردن به همسر سید یا سیده که از نسل پیامبر(ص) و ائمه(ع) به حساب می‌آید هم که جای خود دارد. به هر حال وصلت کردن با خاندان پیامبر و خدمت به آنها و تکریم سادات راه میانبر خوبی برای سلوک معنوی است .
- نسبت بد به سادات ندهيد
هنوز هم موسفيدان زيادي هستند كه حتي اگر اشتباه و ظلمي توسط يك نفر از سادات صورت مي‌گيرد، به واسطه سيد بودنش به او نسبت بد و زشت نمي‌دهند. اين كار هم جزو سيره عملي بسياري از علماي ما بوده. نقل شده كه يك روز گروهي از مردم، دزدي را گرفته بودند كه از سادات بود. او را نزد آيت‌الله كوهستاني آوردند و ايشان مردم را نهي كرد كه به اين سيد،عنوان دزد بدهند. ايشان فرموده بودند كه حضرت زهرا(س) راضي نيست كه فرزندان ايشان را با اين عناوين زشت خطاب كنند. همين عملكرد و احترام ايشان به آن سيدباعث شد كه آن فرد توبه كند و براي هميشه دست از كارهاي زشت و خلاف بردارد. به هر حال بايد مراقب باشيم كه در مراودات روزمره‌مان، از روي عادت يا به شوخي، نسبتي زشت به دوستان يا اقوام سادات خود ندهيم و هميشه با احترام با آنها صحبت كنيم. قديمي‌ها حتي نزديك‌ترين اقوام و دوستان سيدخود را در هر سن و سالي كه بودند با عنوان «آقا» و «خانم» صدا مي‌زدند كه اين سنت هم مي‌تواند حفظ و رعايت شود.
- به زيارت سادات برويد
يكي از سنت‌هاي خوبي كه معمولا در روز عيد غدير انجام مي‌گيرد سر زدن به سادات و رفتن به خانه آنهاست. حتما هم لازم نيست كه نسبت قوم و خويشي وجود داشته باشد. خيلي از سادات، در اين روز در منزل خود را باز مي‌گذارند تا مردم به ديدار آنها بيايند و اين عيد بزرگ را در كنار هم گرامي بدارند. سر زدن و احوالپرسي از سادات هم مي‌تواند جزو كارهايي باشد كه در تمام طول سال و نه فقط عيد غدير صورت گيرد. درباره صله‌رحم و اهميت آن در دين ما سفارش فراوان صورت گرفته و از فوايد آن به افزايش روزي و طول عمر اشاره شده است. قطعا وقتي اين صله‌رحم، ديد و بازديد از سادات باشد به سبب صله‌رحم بودن در كنار احترام گذاشتن به سادات، آثار و بركات بيشتري خواهد داشت. مرحوم سيبويه مي‌گفتند تمام نعمت‌هاي عطا شده از سوي خداوند به او به بركت احترامي بوده كه به سادات مي‌گذاشته است. پس سعي كنيد علاوه بر عيد غدير، زيارت سادات در روزهاي ديگر راهم در اولويت برنامه‌هاي زندگي‌تان قرار دهيد.
- دستگيري و كمك كردن به سادات
يكي از كارهايي كه باز هم به جهت تكريم سادات از دست ما برمي‌آيد،رفع مشكلات و گرفتاري‌هاي آنهاست. روايت معروفي در اين زمينه از قول پيامبر(ص) نقل شده كه در اصول كافي آمده و در كتب زيادي هم بيان شده است. ايشان فرمودهاند:«4 دسته را روز قيامت شفاعت كنم، هر چند با گناه اهل دنيا به صحراي محشر حاضر شوند: آنكه اولاد مرا ياري كند. آنكه از اموالش به اولاد تنگدستم كمك كند. كسي كه با زبان و قلب، آنان را دوست بدارد و آنكه در انجام حوائج و نيازهاي افرادي از ذريه‌ام كه تبعيد شده يا رانده شده‌اند تلاش كند». فقط در زمينه كمك به سادات بايد حواسمان به احكام مربوط به اين موضوع هم باشد. يادمان باشد كه صدقه‌اي كه بر سادات حرام است زكات مال و زكات فطره(فطريه) است كه جزو واجبات محسوب مي‌شود. البته آن هم گرفتنش از غيرسيد حرام است، يعني سيدمي‌تواند اين صدقات واجب را به سيدنيازمند ديگر بدهد. اما دادن صدقه مستحبي به سادات فقير و گرفتن صدقه مستحبي توسط سادات حرام نيست.
- به زيارت امامزادگان برويم
يكي ديگر از سنت‌هاي خوب ما درخصوص احترام به سادات، حرمتي است كه نسبت به بقاع‌متبركه امامزادگان كه نسب‌شان با چند واسطه به امامان معصوم مي‌رسد، قائل هستيم. اين توجه به زيارتگاه‌هاي امامزادگان و رفتن به زيارت اين بزرگان، خودش مي‌تواند مصداقي از تكريم سادات باشد. هنوز هم مردم زيادي هستند كه اعتقاد ويژه‌اي به زيارت امامزادگان دارند و گره بسياري از مشكلاتشان را به واسطه اين بزرگواران باز مي‌كنند. ما هم مي‌توانيم در شهر خودمان يا هنگام رفتن به شهرهاي ديگر و در مسيرها و جاده‌ها، زيارت بقاع متبرك امامزادگان را در اولويت قرار دهيم و به اين شكل سادات را تكريم كنيم. درضمن قطعا خود سادات هم به واسطه انتسابي كه به پيامبر(ص) و ائمه‌اطهار(ع) دارند بايد مراقبت بيشتري نسبت به اعمال و رفتار خود داشته باشند. امام سجاد(ع) فرمودهاند كه نزديكان پيامبر(ص) به‌خاطر موقعيت حساس‌شان، ثواب‌هايشان دو برابر و عذاب‌هايشان نيز دو برابر خواهد بود.
نظر شما