اين رويداد فرصت بسيار خوبي براي تعامل و ارتباط‌گيري شيعيان با يكديگر است. بهتر است هموطناني كه به اين سفر مي‌روند از اين فرصت چندروزه براي تقويت مشتركات بين يكديگر استفاده كنند و بعضي از مسائلي را كه ممكن است باعث اختلاف و سوءتفاهم بشود رعايت كنند. خداوند در قرآن مي‌فرمايد: اي مردم! ما شما را از يك مرد و زن آفريديم و شما را تيره‌ها و قبيله‌ها قرار داديم تا يكديگر را بشناسيد؛ گرامي‌ترين شما نزد خداوند با تقواترين شماست.» يادمان نرود كه همه ما انسان هستيم و از نظر خدا هيچ‌كس بر ديگري برتري ندارد. عرب و عجم و فارس و ترك و كرد، همگي مثل هم هستيم و در اين ايام كنار هم به عشق امام‌حسين(ع) جمع شده‌ايم. اين تعاريف قرآني وقتي پاي سفره امام‌حسين عليه‌السلام شكل بگيرد، مي‌تواند تمام دام‌هاي شياطين را بي‌اثر كند؛ چرا كه همگي‌مان يك هدف واحد داريم و اربعين، ميعادگاه عاشقان حسين(ع) است.
عرب‌ها احترام ويژه‌اي براي مهمان قائل هستند و در پذيرايي‌هايشان سعي مي‌كنند به قول ما، براي مهمانشان سنگ تمام بگذارند. شما هم به‌عنوان مهمان يادتان باشد كه آداب مهمان و مهماني را رعايت كنيد. اگر غذا يا خوراكي به شما تعارف كردند كه باب ميلتان نبود با احترام و تشكر آن را رد كنيد. رفتارتان طوري نباشد كه ميزبانتان تصور كند براي زائر امام‌حسين(ع) كم گذاشته است يا بي‌احترامي تلقي كند.
ممكن است در طول مسير با برخي زوار هم‌صحبت شويد. اين صحبت و هم‌كلامي فرصت بسيار خوبي است براي تعامل بيشتر با شيعيان ولي مراقب باشيد بعضي از موضوعات، موجب اختلاف و بحث و مشاجره نشود. در صحبت‌ها و بحث‌ها احترام را فراموش نكنيد و همواره يادتان باشد هدف همگي شما در آن مكان يكي است.
آنجا محل وحدت و هويت‌دهي شيعيان جهان است. پس فراموش نكنيد نژاد و قوميت هيچ معنايي ندارد. از هرگونه بحث در اين زمينه پرهيز كنيد و اگر در اطرافتان جمعي را ديديد كه درباره اين موضوع صحبت مي‌كنند، شما در اين آتش فوت نكنيد و غير از اين، سعي كنيد آنها را از اينگونه بحث‌ها دور كنيد. به آنها بگوييد ما همگي مسلمان و شيعه هستيم و زير پرچم امام‌حسين عليه‌السلام جمع شده‌ايم و نبايد بگذاريم بحث‌هاي بي‌ارزش از نظر خدا، بينمان اختلاف ايجاد كند. سعي كنيد از هر فرصتي براي افزايش محبت بين دو ملت استفاده كنيد.
عرف حجاب زنان در كشور عراق و بين قشر محجبه عراق با كشور ما كمي فرق مي‌كند. خانم‌هايي كه به اين سفر مي‌روند حتما بايد سعي كنند حجاب اسلامي را بيشتر رعايت كنند. اگر مي‌توانيد حتما از چادر استفاده كنيد ولي اگر نگهداري و استفاده از آن برايتان سخت است حتما مانتوي پوشيده و روسري‌هاي بلند بپوشيد. اين نكته را هم فراموش نكنيد كه اكثر عراقي‌ها به پوشيدن لباس مشكي يا تيره در ايام عزاداري مقيد هستند.
از اهالي موكب‌ها درباره قيمت و مبلغي كه هزينه پذيرايي از زوار مي‌كنند سؤال نكنيد. اگر اين سؤال را صرفا براي كنجكاوي مي‌پرسيد، بهتر است كنجكاوي‌تان را مهار كنيد. ميزبانان عراقي براي زوار امام‌حسين(ع) از هيچ تلاشي دريغ نمي‌كنند و خيلي وقت‌ها دوست ندارند صحبتي از پول و مبلغ اهدا شده در اين راه بكنند.
خيلي خوب است همراهتان هديه‌هاي كوچكي داشته باشيد تا آنجا به كودكان و خادم‌هاي موكب‌ها بدهيد. هديه‌هايي كه هم نشاني از سرزمين خودمان داشته باشد هم طرف مقابل را خوشحال كند؛ مثلا نمك يا نبات تبرك حرم امام‌رضا عليه‌السلام هديه بسيار خوبي است. پيكسل و تصاوير كوچك از حرم امام‌حسين(ع) يا حرم امام رضا(ع)هم مي‌تواند يادگاري خوبي باشد. براي بچه‌ها اسباب‌بازي‌هاي كوچك يا گل‌سر يا لوازم‌التحرير كوچك كه حملشان براي خودتان سخت نباشد، ببريد و آنجا به كودكاني كه در موكب‌ها مشغول خدمت به زوار هستند هديه دهيد. حواستان باشد رفتارتان طوري نباشد كه آنها فكر كنند به‌عنوان صدقه يا كمك به آنها چيزي مي‌دهيد، طوري رفتار كنيد كه بدانند به رسم يادگاري و تشكر از زحماتشان اين هديه‌ها را مي‌دهيد.
در خيلي از زمان‌ها و موقعيت‌ها، فرهنگ متفاوتي بين مردم كشورهاي مختلف وجود دارد؛ مثلا در بحث عزاداري، خيلي از مردم ما رفتن به هيئت و سينه‌زدن و اشك ريختن را مصداق عزاداري مي‌دانند اما براي بسياري از اعراب خود اين پياده‌روي يك عزاداري و تكريم شعائر است. حواسمان باشد كه رفتارهاي خارج از عرف نداشته باشيم.
همانطور كه گفتيم، اربعين بزرگ‌ترين زمان براي نشان دادن وحدت و همراهي شيعيان با يكديگر است. سال‌هاي قبل عكس‌هاي مختلفي از مراجع و علماي شيعه كه بعضا مواضع متفاوتي از هم داشتند توسط طرفدارانشان در مسير پياده‌روي اربعين منتشر مي‌شد كه گاهي حتي دعوا و بحث بين طرفدارانشان ايجاد مي‌شد. بهتر است براي حفظ بيشتر وحدت، چنين كارهايي نكنيم. همانطور كه رهبر انقلاب نيز گفتند حتي عكس ايشان را آنجا پخش نكنيم. اگر خواستيد يك پوستر مذهبي در جايي بچسبانيد يا نصب كنيد، اول مراقب باشيد كه آن تصوير محل اختلاف بين مسلمانان نشود و دوم اينكه حتما از صاحب آن موكب يا خانه اجازه بگيريد و درصورت موافقت ايشان، آن را نصب كنيد.
در اين روزها به‌خاطر حجم زياد زوار، حفظ بهداشت و پاكيزگي شهر كار سختي مي‌شود و نيروهاي شهري مدام در حال نظافت معابر و خيابان‌ها هستند. بهتر است شما به‌عنوان زائر، نظافت شهري را به اندازه وظيفه خودتان رعايت كنيد و فراموش نكنيد آنجا مهمان هستيد و بايد مراقب نظافت شهر ميزبانتان باشيد.
اگر براي ثبت لحظه‌هاي سفر با خودتان دوربين برده‌ايد، حواستان به مكان‌ها و صحنه‌هايي كه از آن مي‌خواهيد عكس بگيريد، باشد. علاوه بر مكان‌هايي كه بهتر است دوربين‌تان را در آنجا غلاف كنيد مثل پايانه‌هاي مرزي يا فرودگاه يا مناطق شبه نظامي، بهتر است از هر سوژه و مكاني نيز عكس نگيريد! قطعا خود شما نيز دوست نداريد وقتي با خانواده‌تان نشسته‌ايد، عكاس ناشناسي از شما عكس بگيرد! يا وقتي درموقعيت نامناسبي مثل خواب بودن در مكان عمومي هستيد، اگر متوجه شويد كسي در چنين موقعيتي از شما عكس گرفته ناراحت مي‌شويد. پس اين نكات را در رابطه با ديگران هم رعايت كنيد. خصوصا در عكس گرفتن از زنان مراقب باشيد كه خدايي نكرده برخورد يا نزاعي پيش نيايد.
در تعاملات و صحبت‌هايتان مراقب روابط محرم و نامحرم باشيد. اگر خانم هستيد در ارتباط با آقايان مخصوصا مغازه‌داران عفت و حيا را فراموش نكنيد. اگر مرد هستيد نيز مراقب تعاملات‌تان با زنان عرب باشيد. نحوه ارتباط زنان و مردان در عراق كمي متفاوت با عرف جامعه ايراني است.
براي اسكان شب‌ها، فقط دنبال موكب‌هاي ايراني نباشيد. بهتر است به موكب‌هايي كه زوار ساير كشورها هستند برويد و با آنها تعامل داشته باشيد. قرار نيست آنجا هم مثل داخل كشور فقط با همشهريان و هموطنان ارتباط داشته باشيم! مخصوصا اگر عرب‌هاي ساكن آن مناطق از شما دعوت كردند شب را به خانه آنها برويد و شرايط شما طوري بود كه مي‌توانستيد دعوتشان را بپذيريد، حتما به خانه‌هايشان برويد و دعوتشان را اجابت كنيد.
برخي از غذاها يا خوردني‌هاي عربي ممكن است به مذاق و سليقه شما جور نباشد. حرص نزنيد و هر خوراكي كه تابه‌حال نخورده‌ايد و مزه‌اش را نمي‌شناسيد، نگيريد. براي امتحان مي‌توانيد خواهش كنيد مقداري كمي از آن غذا را به شما بدهند و كمي از آن بخوريد و اگر خوشتان آمد مقدار بيشتري بگيريد. با اين كار از اسراف غذاهاي نذري جلوگيري مي‌كنيد.
سعي كنيد با زوار ديگر كشورها مخصوصا با صاحبين مواكب يا خانه‌اي كه مهمان آنها شده‌ايد ارتباط بگيريد، شماره موبايل يا ايميل از آنها بگيريد و شماره خودتان را به آنها بدهيد تا بعد از اين سفر هم تعاملات و دوستي‌ها ادامه داشته باشد. آنها را به شهر و اگر امكانش را داريد به خانه خودتان دعوت كنيد و رسم ميزباني را به جا بياوريد. مخصوصا اگر ساكن شهرهايي مثل تهران، قم، مشهد يا حتي شيراز و اصفهان هستيد و امكان پذيرايي از آنها را داريد، حتما آنها را دعوت كنيد. گاهي دوستي‌هاي محكمي در اينگونه روابط شكل مي‌گيرد و دو طرف مي‌توانند كمك‌هاي زيادي به يكديگر كنند. اين الفت و دوستي مخصوص شيعيان زمان ظهور است.
زمان اسكان در موكب‌ها فقط به فكر خودتان و آسايش و راحتي‌تان نباشيد. سعي كنيد در گرفتن امكانات خواب مثل پتو و تشك عدالت را رعايت كنيد و به فكر بقيه زوار هم باشيد. مخصوصا در بعضي موكب‌ها ممكن است تعداد پتوها محدود باشد و برخي زوار كه ديرتر از بقيه تصميم به استراحت گرفته‌اند بدون پتو و امكانات رفاهي بمانند، اگر شما بيشتر از ديگران و حد معمول پتو برداشته باشيد مديون آنها مي‌شويد.
برخي زوار ايراني به‌خاطر شرايط سخت و گاهي اوقات كم‌شدن تحمل‌شان حرف‌هايي درباره باقي زوار مي‌زنند كه گاهي از همان دعواي جاهلانه عرب و عجم نشأت مي‌گيرد، غير از اينكه قبلا گفتيم از اين نوع صحبت‌ها دوري كنيد، اين نكته را هم فراموش نكنيد كه بسياري از عراقي‌ها زبان فارسي را هم بلد هستند و متوجه صحبت‌ها و منظور شما مي‌شوند. ممكن است حرف‌هاي شما موجب ناراحتي و سوءتفاهم بشود. يادتان نرود هركدام از شما نماد و نماينده مردم كشورتان هستيد.
ميزبانان شما ممكن است از طبقات مختلف باشند، فقير و غني در اين ايام در حد وسع و مال خودشان سعي مي‌كنند به زوار خدمت كنند، يادتان باشد كه احترام به همه انسان‌ها در هر درجه‌اي كه باشند هيچ فرقي نبايد داشته باشد، علي‌الخصوص در اين سفر. پس مهمان هر حسينيه و موكبي كه بوديد، احترام گذاشتن به آنها را فراموش نكنيد.
نظر شما