همشهری آنلاین: بررسی‌های یک لوح سنگی رمزگشایی‌شده نشان می‌دهد اخترشناسان بابلی‌ حرکات سیاره مشتری را با استفاده از نوعی از محاسبات هندسی اولیه،‌۱۴۰۰ سال پیش از ابداع این تکنیک توسط اروپایی‌ها محاسبه می‌کرده‌اند.

لوح سنگی

براساس گزارش ساينس الرت،‌اين به آن معني است كه اين اخترشناسان باستاني بين‌النهريني نه تنها مي‌دانستند چگونه حركت مشتري را هزار سال پيش از ابداع اولين تلسكوپ جهان محاسبه كنند، بلكه از معادله رياضياتي آگاه بودند كه پايه و مبدا محاسبات مدرن امروز به شمار مي‌روند.

به گفته محققان تاريخ‌پژوه در دانشگاه هامبولت آلمان، اين توانايي از شدت توسعه‌يافتگي اين فرهنگ باستاني خبر مي‌دهد. كليدي‌ترين عامل در كشف اين رويداد تاريخي يك تك عكس 50 ساله از يك لوح سنگي نجومي بود كه محققان از آن براي رمزگشايي از ذوزنقه‌اي استفاده كردند كه درحدود دوهزار سال پيش روي اين لوح سنگي حكاكي شده بود.

محققان براي ده‌ها سال در تلاش بودند تا معماي اين ذوزنقه عجيب را كه در متن چهار لوح سنگي بابلي كه در موزه بريتانيا نگهداري مي‌شدند، به آن اشاره شده و آن را به حركات سياره مشتري در آسمان ربط داده‌بود، كشف كنند. اگرچه شواهد باستان‌شناسانه زيادي در دست است كه نشان مي‌دهد هندسه پايه در رياضيات بابلي‌ها نقش مهمي داشته‌است، اما تا به امروز هيچ نشاني از استفاده از هندسه در انجام محاسبات در اختيار دانشمندان نبوده‌است.

دانشمندان با رمزگشايي از متن لوح سنگي توانستند دليل محاسبات هندسي براساس اضلاع كوتاه و بلند ذوزنقه را كشف كنند. اين لوح‌ها در قرن نوزدهم از منطقه بابل (عراق كنوني) استخراج شده و به موزه بريتانيا منتقل شدند. اما محققان با مشاهده عكس لوح پنجم پي به مفهوم اصلي متن چهار لوح ديگر بردند.

اين لوح نشان داد چطور بابلي‌ها از شكل ذوزنقه براي پيش‌بيني موقعيت مشتري استفاده مي‌كرده‌اند، سياره‌اي كه مهره‌اي كليدي در اعتقادات آنها نسبت به آب و هوا، قيمت كالاها و نوسان سطح آب رودخانه‌ها بوده‌است. در اين لوح فرايند جابه‌جايي سياره مشتري در سطح دايرة‌البروج،‌ مسير حركت خورشيد از ميان ستاره‌ها، در طول يك سال را توضيح مي‌دهد. براساس اين متن، بابلي‌ها اين‌كار را با دنبال كردن سرعت سياره مشتري به عنوان تابعي از زمان و تعيين منطقه حركت قرارگيري سياره براساس منحني زمان-شتاب انجام مي‌داده‌اند.

نكته جالب‌تر اين است كه كه استادان فرانسوي و انگليسي در قرن چهاردهم از همين تكنيك براي محاسبه جابه‌جايي و شتاب استفاده مي‌كرده‌اند، و تا به امروز همه بر اين باور بودند اين تكنيك ساخته دست اين دانشمندان است.

کد خبر 323493

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار فضا

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha