چهارشنبه ۲۱ مرداد ۱۳۹۴ - ۱۷:۴۹
۰ نفر

همشهری آنلاین: در نقاشی‌های «ترقی‌جاه» نه زمین هست، نه سنگینی و ضخامت. همه‌چیز در تابلوهایش سبک‌بال و رها است. او توانست با سبک کاری مخصوص به خود، نقاشی‌هایی را خلق کند که امروز به‌عنوان مشخصه‌ی منحصربه‌فرد آثارش بین مخاطبان و هنرمندان داخلی و خارجی شناخته می‌شود.

ترقی جاه

به گزارش ايسنا؛ پنج سال از درگذشت مرحوم "محمدعلی ترقی‌جاه"، نقاش معاصر، می‌گذرد. علاقه‌ی او به هنر نقاشی از کودکی شکل گرفت و با این‌که در رشته‌ی مهندسی تحصیل می‌کرد، به‌دنبال علاقه‌اش رفت و توانست در این زمینه به موفقیت‌های چشمگیری دست یابد. ترقی‌جاه موفق شد در سال 1346 مدال طلای مسابقات هنری دانشگاه‌های ایران را به‌دست آورد.

او همچنین توانست سوژه‌ها و عناصر نقاشی‌هایش را طوری روی بوم پیاده کند که به یک سبک خاص برسد. در این سبک اسب‌ها، خروس‌ها و آدم‌ها در فضایی ملایم به‌صورت سبک‌بال حضور دارند. این سبک‌بالی و سیال بودن باعث تأثیرگذاری بیشتر سبک این هنرمند شده است.

ترقی‌جاه در جایی گفته است: «همیشه آرزویم این بوده که همه آدمیان بی‌آن‌که دل‌مشغول فرهنگ، مذهب، آیین و دیگر ویژگی‌های متمایزدهنده‌ی خود باشند، در کنار هم در صلح و آرامش زندگی کنند.»

نخستین نمایشگاه این هنرمند در سال 1355 در تهران برپا شد. بعد از آن آثار، ترقی‌جاه در نمایشگاه‌های متعدد داخل و خارج از کشور به نمایش گذاشته شد.‏ در سال ١٣٥٧ در نمایشگاه بین‌المللی هنر بازل سوییس حضور یافت و در میانه دهه ١٣٦٠ روش ویژه خود را که مشخصه آن اسب‌های خلاصه و ساده شده بود، بروز داد که به سبک هنری‌اش معروف شد. موزه بین‌المللی هنر قرن بیست‌ویکم آمریکا (TIMOTCA) نقاشی‌های او را به‌عنوان نماینده هنر ایران انتخاب کرد. آثار او در مجموعه موزه هنرهای معاصر تهران، موزه هنرهای مدرن شارجه، موزه ورلد، نوتردام هلند و ... به یادگار مانده است.

جواد مجابی - منتقد و پژوهشگر هنر و ادبیات - در کتاب خود با عنوان «سرآمدان هنر نو» درباره‌ی این هنرمند نوشته است: «محمدعلی ترقی‌جاه در سال 1322 در تهران متولد شده است. فارغ‌التحصیل علم و صنعت است، اما پیشه‌اش نقاشی است. او نقاشی‌هایش را به‌صورت خط نگاره در ترکیب‌بندی‌های شاد و سبک می‌سازد. زن، اسب، خروس، مرد و گل در کارهایش تکرار می‌شوند، هر بار به صورتی بدیع و استادانه. گاهی تابلو به کتیبه‌ای مصور با حروف تصویری شباهت می‌برد، گاه فضایی را می‌سازد که در آن عناصر تصویری از بی‌وزنی، معلق در فضا هستند و ریتم و هارمونی سنجیده‌ای شکل‌های شاد رنگ را سامان می‌دهند.»

مجابی در این کتاب به سخنان ابرهارد فرانک آلمانی درباره‌ی ترقی‌جاه نیز اشاره کرده است. فرانک درباره‌ی کارهای او نوشته است: «ما با شیوه‌ی کار اروپایی قادر به چنین کاری نبودیم، زیرا نتیجه‌اش به‌هم‌ریختگی واقعیت‌ها و اشیای واقعی می‌شد. در هیچ‌جا، سایه‌ی عمیق یا سنگینی و ضخامت پیکرها را نمی‌یابی، همه‌چیز روشن، بی‌وزن و سبکبال به نظر می‌آید. در هیچ‌جا حتی در آن چند تابلوی منظره هم «زمین» دیده نمی‌شود.

در آثار، اسب‌ها نه افسار دارند و نه پا و سُم. سطح، همه‌چیز را در خود فرا می‌گیرد، تصویر چون نشانه‌ای به چشم می‌آید و رنگ رها از اشیای واقعی نقش اثیری می‌یابد. حال اگر دقیق‌تر و متفکرانه به این تابلوها نگاه کنیم، آن‌گاه به ظرافت و شکوه برجستگی‌ها، نرمی‌ها و سیال‌ بودن منحنی (قوس) خط‌ها پی می‌بریم و از مهارت و اطمینانی که در طراحی هست، در شگفت می‌شویم؛ اما این وجه مشخصه خط - دقیق‌تر بگویم - ماهیت خوشنویسی است. اگر باز هم تعمیق بیشتری کنیم، در زیبایی خوشنویسی کلید رمز و راز زیبایی خیره‌کننده این آثار را می‌یابیم، اما هرچه بیشتر می‌گذرد، بیشتر شیفته‌شان می‌شویم.»

به بهانه‌ی فرارسیدن پنجمین سالگرد درگذشت این هنرمند، 60 تابلو از آثار او در گالری «شکوه» به نمایش گذاشته شده است. مردم، به‌ویژه روستاییان در پهنه‌ی دشت یا صمیمیت کاهگلی دهکده‌ها، اسب‌ها، خروس‌ها و طبیعتی که به شدت خلاصه شده و گاه به سمت انتزاع می‌رود و می‌توان از آن‌ها معناهایی تازه یافت، سوژه‌های اصلی این تابلوها هستند.

نمایشگاه آثار این هنرمند تا 30 مردادماه در گالری «شکوه» واقع در خیابان اندرزگو، خیابان سلیمی شمالی، کوچه امیر نوری، شماره 19 از ساعت 17 تا 21 میزبان علاقه‌مندان به هنر است.

ترقی‌جاه در 21 مردادماه 1389 درگذشت.

کد خبر 303761

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha